Een nieuw systeem
waarin je alles wat je achterlaat
opnieuw zult vinden. In een andere vorm, in een andere gedaante.
Een blog over JIJ in de relatie. Waar sta je? Wat heb je meegenomen en/of achtergelaten? Jezelf kunnen zijn, wie wil dat nu niet. En waarom is het dan zo lastig om in alle situaties en dus ook in je relaties autonoom te zijn. In een opstelling kan veel helder worden. Zit je in een relatiecrisis, dan is een relatietherapeut aan te raden. Wellicht geeft een opstelling je dan als extra net even meer inzicht in het hoe, wat en waarom. En bovenal over jullie eigen individuele verantwoordelijkheden die behoren bij de eigen plek.
Wat is er nodig om Jezelf te kunnen zijn
Jezelf (kunnen) zijn. Woorden die een diepere laag aanboren. Meestal een verlangen. Soms een droom of een wens. In het uitspreken van de woorden ben je al vertrokken. Vertrokken uit het Nú. Wat is er voor nodig om Jezelf te kunnen zijn? Specifieker: Welke voorwaarden moeten worden ingevuld om Jezelf te (kunnen) zijn in je relatie? Vragen die er toe doen. Relevant omdat Jezelf zijn een lastige opgave is in je relatie. Vanuit systemisch oogpunt kun je je zelfs afvragen waarvoor deze last een oplossing is. En het is oké om nu te stoppen met lezen. Laat de vragen maar eerst op je inwerken.
Je bent toch geen Supermens
Jezelf en Plek zijn met elkaar verbonden. Jezelf zijn in de relatie betekent dat jij je eigen plek inneemt. Dat je autonoom kunt zijn in diverse omstandigheden. Daardoor ieder zijn eigen verantwoordelijkheid gunt en ook laat nemen. Dat je vanuit liefde kunt kijken naar wat er is, zonder behoefte dit voor de ander te willen veranderen. Jezelf zijn betekent dat jij bewust bent van je overlevingsstrategieën. En je bent geen Supermens. Of wel? Word je bewust wanneer jij jouw overlevingsstrategie inzet. Het helpt je jouw triggers te herkennen. Want waar ken je die óók zo van?
Houd het in de relatie bij jezelf
Een wereld waarin iedereen in onderlinge relaties vrij en autonoom kan zijn. Het leest als een ideale wereld. En dat is het ook. Houd het daarom bij jezelf. Onderzoek waarin jij je beperkt voelt. Beperkt of ingeperkt om je eigen unieke plek in te nemen. Aan wie ben jij loyaal door van je plek te gaan? Wat heb jij meegenomen vanuit je ouderlijk huis? Of vanuit een vorige relatie? Elke (nieuwe) relatie is een systeem op zich. En nieuwe systemen gaan voor op voorgaande systemen. Je ouderlijk huis verlaten en met je partner ‘op jezelf gaan’. Dan laat je het oude achter om het nieuwe te omarmen.
Iedereen heeft eigen generationele bagage
Maar zowel jij als je partner brengt zijn eigen systeem van herkomst mee. En ieder systeem is ontstaan op de generaties die het voorgingen. Generaties die elk hun eigen verdriet, blijdschap, trauma’s, schaamtes, overtuigingen, waarden, normen, uitsluitingen etc. hadden te verwerken. Waarbij alles wat niet verwerkt kon worden werd doorgegeven aan volgende generaties. Net zo lang totdat is aangekeken wat ingesloten moest worden. De loyaliteit van kind naar ouders is oneindig. Afwijken van de uitspraak “zó doen wij dat in ónze familie” is je onttrekken aan het familiegeweten.
Liefde kan niet eindeloos worden opgerekt
“Als horizontaal wordt doorkruist door wat verticaal is gebonden wordt liefde opgerekt tot de rek eruit is”. Het is het begin van de pagina: Een Nieuw-Systeem. Jouw relatie kent een horizontale verbinding. Een relatie volgens zelf bepaalde normen en waarden. Maar wat als een van beide, of beide, nog gebonden zijn aan het voorgaande systeem of systemen? Dan ben je ook verticaal gebonden. En die doorkruist (in veel gevallen) de horizontale binding. De kans dat het dan even minder plezierig wordt is aanwezig. Je/jullie staan immers met een been in een vorig systeem.
Jij brengt jezelf mee in elke relatie
Je kunt niet alleen gebonden zijn aan je systeem van herkomst, maar ook aan je vorige relatie(s). En zijn er in de vorige relaties ook kinderen geboren, dan kun je niet alleen gebonden zijn, je bent ook verbonden met elkaar. Je blijft immers samen ouders van de kinderen uit die relatie. Ben jij wellicht met een been gebonden in die vorige relatie? Jij brengt altijd jezelf en je ervaringen mee in elke ontmoeting. In elke relatie. Dat geldt voor beide. Allebei met eigen generaties achter je. Dat is een gegeven. Samen bewust worden door te onderzoeken wat je meebrengt in je relatie is een grote, mooie stap.
Wat wordt achterlaten vind je opnieuw terug
Elk nieuw systeem waarin je iets achterlaat, niet verwerkt, zul je opnieuw vinden. In een andere vorm, in een andere gedaante. Wat niet kan worden verwerkt schuift door naar volgende generaties. Je eigen plek innemen, Jezelf zijn, heelt meer en dieper dan alleen jou. In een persoonlijke opstelling kun je onderzoeken welke plek jij inneemt. Kom je met zijn tweeën, dan worden er twee individuele opstellingen begeleid en indien helpend een gezamenlijke opstelling. Het is mogelijk om individueel begeleiding te krijgen op thema’s die zich hebben laten zien.
Relatie crisis?
Zijn jullie in een relatie-crisis beland, dan is een relatietherapeut wellicht voor jullie meer voor de hand liggend. De individuele opstelling kan wel als ondersteuning van dat proces worden ingezet. Individueel of samen. Een afspraak is zo gemaakt.
"Waar wil je heen?"
"Ik heb geen idee!"
- elke weg is dan voor nu,
voor jou, de juiste weg -
Inspiratie voor jou.
Op de pagina blogs lees je al mijn artikelen. Verschillende onderwerpen. Soms verrassende invalshoeken. Blogs geschreven om jou te inspireren op je weg naar binnen. Elk blog heeft zijn eigen ’tags’. Woorden die iets zeggen over de inhoud van het blog. Omdat het aantal blogs snel groeit heb ik op deze pagina een overzicht gemaakt. Klik op een tag en de blogs die erbij horen worden voor je geopend. Ik wens je veel inspiratie op jouw weg naar binnen.
Alles is energie
en in resoneren
met elkaar verbonden
Alles is in essentie energie en in resoneren met elkaar verbonden. Met die zin is een belangrijk antwoord op de vraag “hoe werkt dat nu” van familieopstellingen gegeven. Resoneren is meetrillen op aanwezige energie. Het trillen van alles is een voortdurende beweging en (her)ordening. Een ontwikkeling die er op is gericht om te komen tot een dynamische balans van alles. Die beweging (ontwikkeling) stagneert wanneer bepaalde patronen zich blijven herhalen. Dat stagneert de beweging en er ontstaat disbalans. In een familieopstelling wordt ordening in het systeem aangebracht,
Verbinden met bron en ordening
Levensvragen hebben veelal betrekking op ordening. Bert Hellinger heeft daarnaar veel onderzoek gedaan met de werkvorm ‘familieopstellingen’. Drie principes bleken daarin van doorslaggevend belang inzake ordening van systemen. De principes zijn: ‘Binding; Ordening; Balans’. 1. Alles wat tot het systeem behoort dient te worden ingesloten. 2. Alles heeft zijn eigen unieke plek in het systeem in te nemen. 3. Een balans tussen nemen en geven houdt energie in beweging. In een familieopstelling verbindt jij je met je bron en de ordening van het leven.
Een impuls voor een beweging
Een opstelling is een moment van heroriëntatie en verzoening. Het geeft een impuls om je plek in te nemen en je anders te gaan verhouden, waardoor er een beweging naar de toekomst mogelijk is. Deze beweging van de ziel wordt vaak omschreven met het woord ‘magisch’. Met een opstelling komt er een proces op gang. Zonder vooraf bepaald tijdspad. Soms kun je de flow van het leven direct ervaren én het kan zijn dat jouw proces meer tijd nodig heeft. Opgedaan inzicht, een oplossingsrichting, het geeft jou handvatten om je (opnieuw) te verhouden tot wat er is.
Familieopstelling in Midden-Drenthe
Ik begeleid maandelijks familieopstellingen met representanten in Smilde, Midden-Drenthe. We beginnen altijd met het zo scherp mogelijk formuleren van jouw vraag. (Deze hoeft vooraf niet bekend gemaakt te worden). Representanten worden gevraagd om te resoneren met de energie in het systemisch veld. Zo wordt ruimtelijk het innerlijk beeld zichtbaar gemaakt. Alsof het een levend schilderij betreft. Als begeleider bevraag ik de representanten over gevoel en waarneming in de opstelling. Op enig moment kom je zelf in de opstelling om de energie van de ordening te ervaren.
Zicht op helderheid
Ik ben mij ervan bewust hoe spannend het voor jou als vraagsteller kan zijn. (Maar ook als je als representant deelneemt). Jouw vraag is immers heel persoonlijk! Op verzoek kan er ook een ‘blinde opstelling’ worden gedaan. Dat betekent dat jouw vraag niet bekend wordt gemaakt aan de representanten. Voor de werking van de opstelling maakt het geen verschil. Er zijn veel verschillende manieren om een opstelling te begeleiden. Mijn werkwijze is om te laten ontstaan wat er al is. En te werken met dát wat zich aandient. Wetend dat elke opstelling zicht geeft op meer helderheid.
Energie laten stromen vraagt geen kracht
Tegen de stroom inroeien vraagt veel inzet en kracht. Je mee laten voeren met de stroom daarentegen gaat moeiteloos en kost weinig tot geen energie. Verstrikt zijn in je systeem van herkomst haalt je uit die flow. Loyaliteit aan het familiegeweten, heftige traumatische gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden, ze kunnen het stromen van jouw energie stagneren. Door opnieuw te ordenen kom je steviger in het leven te staan. Je leert je opnieuw te verhouden tot wat zich aandient. Vanuit je eigen unieke plek in jouw systeem. Het wordt gemakkelijker en vanzelfsprekender.
Ziekte, trauma of niet kunnen kiezen?
Vrijwel alle vragen kunnen worden opgesteld in een opstelling. Het is belangrijk om te weten dat een vraag altijd over jou dient te gaan. Vragen kunnen heel divers zijn. Tijdens de maandelijkseopstellingen werk ik doorgaans niet met thema’s. Alles mag er zijn. Of het nu over keuze’s gaat waar je voor staat, over ziekte of trauma, of omdat je geen grenzen aan kunt geven en jezelf daardoor voortdurend verliest. Als representant kun je worden uitgenodigd om een iets of iemand in de opstelling te representeren. Vaak wordt je dan ook geraakt in delen van jezelf. Hieronder enkele “voorbeeld-vragen”:
Ik voel me altijd zo verantwoordelijk, hoe kan ik hier mee om leren gaan?
Hoe vind ik meer rust in mezelf?
Hoe komt het dat ik steeds tegen dezelfde problemen aanloop?
De ruzies met mijn partner verlopen telkens volgens een vast patroon en het lukt me niet om dit te veranderen.
Ik laat iedereen over mijn grenzen gaan.
Het lukt mij niet om een partner te vinden.
Hoe kan ik (betere) keuzes maken?
Ik wil dingen veranderen in mijn leven. Maar het lukt mij maar niet.
Hoe kan ik een baan vinden die echt bij me past?
Er is geen vertrouwelijkheid tussen mij en mijn zus. Waarom?
Wat maakt dat ik mij zo snel afgewezen voel?
Welke rol speelt mijn ziekte in mijn leven en hoe kan ik die plaatsen?
Hoe kunnen mijn kinderen opgroeien zonder dat ze mijn problemen overnemen?
Er is zo vaak strijd: met mijn partner, met mijn familie, met collega’s. Ik wil dat anders!
Waar is mijn plek? Ik voel me nergens echt thuis.
Een terugkerend patroon in je leven dat je wilt veranderen.
Psychische klachten zoals depressie, overspannenheid en psychosen,
Ik regel altijd alles, hoe kan ik daar van loskomen?
Tot Slot
Ik geef tot slot graag weer wat Bert Hellinger ondermeer over opstellingen heeft gezegd: ‘Wanneer je het totaal kunt zien, kun je zien wat zich aan de harmonie onttrekt. Het geeft je een allesomvattend, kritisch onderscheidingsvermogen. Op een dergelijke diepe waarneming rustende kritiek kan worden overgebracht op een manier die anderen niet veroordeelt, maar hen juist motiveert en stimuleert. Oordelen die uit werkelijk inzicht voorkomen zijn constructief en vrij van dogma’s.
Alles omvattende inzichten kunnen niet bereikt worden enkel en alleen door het verstand. Lichaam, geest en ziel dienen in het beoordelingsproces te worden meegenomen, zodat we ons instinctief kunnen ontwikkelen in een richting die onze groei bevordert en die zich weg beweegt van alles dat ons niet te dienste staat’.
Wat anderen hebben gezegd:
“Familie opstelling: afgestemd en ruimte voor wat er is.”
“Ik heb in november 2022 bij Joan een familieopstelling gedaan als representant. Joan is integer en heeft veel kennis van het systemisch werken. Er gebeurden prachtige dingen tijdens het uitwerken van de vragen van de vraagstellers. Joan geeft alle ruimte aan de deelnemers. Tevens is de ruimte waar de opstellingen worden gedaan een fijne ruimte.”
“Door Joan zijn zorgvuldige, geduldige, respectvolle en dragende manier waarop hij een familieopstelling begeleid voel ik mij altijd zeer op mijn gemak. Het is voor mij boeiend om te zien hoe Joan op die manier, samen met de vraagsteller, eerst tot een, op dat moment belangrijke, kern van de vraag weet te komen. Ik ervaar dat de familieopstellingen die dan volgen vaak diepgaand en indrukwekkend zijn, zowel voor de vraagstellers als voor andere aanwezigen. Daarnaast vind ik het bijzonder en bevestigend dat vraagstellers regelmatig aangeven hoezeer hun familie tot leven komt via representanten die onbekend zijn met hun familie. Oude (onbewuste) lasten van de familie die gedragen worden kunnen zo door middel van een opstelling losgelaten worden. En er blijken nauwelijks vragen te zijn waar geen familieopstelling bij past.”
De energie kan niet stromen
als er in de onderstroom
onzichtbare lijnen lopen
die ongewenst bepalen wat er gebeurt
Systemisch werk gaat over systemen. Dat we deel uit maken van een systeem. Van meerdere systemen zelfs. Het team waar je op je werk deel van uit maakt, de volleybal vereniging, het zijn allemaal groepen waar je als deelnemer mede vorm geeft aan die groep. Wat elke deelnemer afzonderlijk inbrengt heeft invloed op de hele groep. Doordat de delen van het geheel invloed hebben op het geheel wordt het beschouwd als een systeem. Je familie is een speciaal systeem. Je kunt je er namelijk niet aan onttrekken. Zelfs niet als je dat zou willen. Een blog over generaties en hun invloed.
De magie van het getal 7
Zeven is een magisch getal. Zeven staat in veel culturen voor compleetheid. Het geeft aan dat iets af is. Iets kan niet beter worden dan het is, of juist niet erger. Dit gegeven ligt ongetwijfeld aan de oorsprong van de gedachte dat ‘iets’ wat niet is aangekeken 7 generaties lang doorwerkt. Dat is een enorm lange tijd: Ik ben geboren in 1963; Vader 1939; Opa 1898; Over-groot opa 1865; Over-over-groot opa 1837; Over-over-over-groot opa 1797; Over-over-over-over-groot opa in 1750. We gaan zeven generaties terug voordat voor het eerst in onze familielijn de achternaam Meints is gebruikt.
Generaties van over-leven
Wat heeft zich in al die generaties afgespeeld? Wat is in de schaduw verborgen omdat het geen aandacht mocht krijgen? Mijn voorouder van 7 generaties terug was scheper (herder) op de Ballooëler heide. De idyllische gedachten die opkomen bij het ronddwalen op de heide zal weinig raakvlakken hebben met het over-leven in die tijd. Slavernij, oorlogen, het zijn de grote gebeurtenissen die zich hebben afgespeeld in deze geschetste periode. Hoeveel impact dat heeft gehad is moeilijk te achterhalen. Hoogstens te verbeelden. Op gezinsniveau ging het waarschijnlijk vooral over armoede, hard werken, niet achterom kijken en overleven.
Alles wat niet verwerkt kan worden zet zich vast in het celgeheugen
Het leeft door de generaties heen
Alles wat niet kon worden verwerkt, onder invloed van leefomstandigheden en gebruiken, heeft zich vastgezet in het celgeheugen van het lichaam. En zo leeft het voort door de generaties heen. Er zijn zoveel voorbeelden (te bedenken) die daarop van toepassing zijn. Denk hierbij aan stil geboren kinderen, miskramen, ongewenste afgebroken zwangerschappen. Of de schande van zwangerschap om vervolgens afstand (moeten) doen van het geboren kind. Dochters die niet mochten (door)leren, ze waren anders nodig. Of dat de dochter ongewild de rol van de overleden moeder in het gezin moest overnemen.
Er is zoveel
Zojuist las ik op Facebook een aangrijpend bericht over een gefusilleerde verzetsstrijder in mijn geboortedorp. Nog heftiger is het hoe een jongetje van zes jaar mee werd gevraagd die gefusilleerde jonge verzetsstrijder op te halen. Volgens het verhaal zag hij als oude man nog steeds voor zich hoe de voeten van deze neergeschoten man buiten de kar staken. Hij heeft er nooit met iemand anders over kunnen praten. Je kunt je (nu, in deze tijd) niet voorstellen hoe zo iets heeft kunnen gebeuren. Illegaal slachten; onderduikers; NSB, er is zoveel!
Ingeëtst in het DNA
En er zijn veel gezinnen die aan de oorlogstijd geen specifiek slechte herinneringen hebben. Het leven op het platteland ging gewoon door, en er was voldoende te eten. Je hoofd buigen als de paarden worden gevorderd? Dat gebeurde nu eenmaal. Je kunt slechts raden hoeveel impact dit gehad moet hebben. Ook in onze families zijn er jonge jongens afgereisd voor deelname aan de oorlog in Indie. Onder het mom van politioneel werk. Orde herstellen. Eenmaal weer thuis ging dat boek dicht. Er werd niet gepraat over de indrukken die desondanks in het DNA zijn ingeëtst.
De grootste kracht zit verscholen in de kwetsbaarheid
Niet zeuren, gewoon doorgaan
Tegenwoordig is het steeds gebruikelijker om actief te werken aan het verwerken van gebeurtenissen die een grote impact hebben (gehad) op je leven. Dat deze beweging door een grote groep mensen nog steeds als zwakte wordt gezien maakt het niet gemakkelijker. Daar spreekt trouwens een grote, maar onbewuste loyaliteit uit naar hen die ons voorgingen. Die wel de kracht hadden om het verdriet en de boosheid weg te slikken en vervolgens door te gaan. Zo is het nu eenmaal. Punt. Niet zeuren, gewoon doorgaan. Het leven gaat nu eenmaal niet over rozen.
Manifesteren om te kunnen helen
Afgelopen zomer was ik in de Jacobus-kerk in Rolde. Op een plek waar theoretisch gezien Claas Meints, de (naam)stamvader ook geweest zou kunnen zijn. Honderden jaren aan gebeurtenissen, levenservaringen en trauma’s zijn sindsdien door de familielijn gegaan. Vele zullen, naar ik hoop, op enige manier zijn verwerkt. Maar hoeveel is er weggestopt? Om vervolgens te worden ‘vergeten’ en opgeslagen in het celgeheugen? Met als gevolg dat de gebeurtenis zich ergens in de daaropvolgende generaties alsnog manifesteert om te kunnen worden geheeld.
Werken met en in de onderstroom
In de tweede alinea las je over het getal zeven. Wat staat voor compleetheid. Het getal geeft aan dat iets af is. Iets kan niet beter worden dan het is, of juist niet erger. De systemen waar je over las in de eerste alinea streven altijd naar heel zijn. Pas als iets is verwerkt en een plek heeft gekregen wordt het ingesloten. Daar waar jij nú door wordt gehinderd, wat niet met gebruikelijke methoden is op te lossen, juist dát kan wel eens de oplossing voor een dieper liggende ervaring zijn. Met een (familie) opstelling werken we met de onderstroom. Wat mag worden aangekeken?
De bovenstroom is wat je ziet, het ongeziene in de onderstroom bepaalt de richting
Uitsluiting: Een groot thema
Het fijne van werken met opstellingen is dat wat echt aangekeken kon/mocht worden ook daadwerkelijk kan helen. Je ziet dat er op dat moment rust komt in de opstelling en daarmee in het systeem. Uitsluiting is en blijft een groot thema. Uitsluiting van mensen, maar ook van ervaringen of ‘dingen’. En dat is niet het enige. Hoe is jouw overmatig geven (en jezelf wegcijferen) in balans te brengen met nemen? Of breng je met jouw geven de balans terug in wat eerder overmatig is genomen? In oorlogstijd gaat de dood vergezeld van veel verkrachtingen. Levens nemen en leven geven?
Er is nog veel te ontdekken
Ik zie een groeiend bewustzijn hoe (niet verwerkte) gebeurtenissen uit het verleden impact hebben op het heden. En ik ervaar om mij heen ook de ontkenning van deze denkrichting. Dat is oké. Zelf ervaar ik ook telkens opnieuw de grenzen van wat ik aan kan nemen. Daar is loyaliteit aan het familiegeweten debet aan. Door de grenzen telkens iets op te rekken wordt het bewustzijn wel verruimd. En een grens verlegd. Het het lichaam verhaalt, geeft signalen af. Om je er bewust van te maken wat er voor jou nog is te doen. Een bijdrage die heelt. Toen, nu en straks. Er is nog veel te ontdekken.
Schuld en onschuld zijn dynamieken die onlosmakelijk met het leven zijn verbonden.
En hoe je onschuldig kunt blijven
In dit blog schrijf ik over schuld en onschuld. Er zijn verschillende invalshoeken mogelijk. Ik verduidelijk hoe schuld en onschuld een functie hebben. Hoe ze in polariteit aan elkaar gebonden zijn. De dynamiek van schuld en onschuld. Maar ook de betekenis van verantwoordelijkheid. De spagaat waar je in terecht kunt komen. En hoe schuld als een zware last in je lijf gaat zitten. Belofte schuld maakt schuld. Dus extra voorzichtig zijn met ‘beloven’? Ook neem ik overgenomen schuld mee in dit blog. Zou je wel onschuldig willen blijven?
Schuld is een verplichting
Door te geven en nemen begint de ervaring van schuld en onschuld. Wie geeft maakt aanspraak op iets. Wie neemt voelt een verplichting. Het is een patroon. Dat de uitwisseling van geven en nemen op gang brengt, Balans wordt bereikt als de gever neemt en de nemer geeft. Die balans brengt rust in het systeem. Als je iets krijgt verlies jij je onafhankelijkheid. En je onschuld. De schuld ervaar je als een hete aardappel. Een die je het liefst snel weer kwijtraakt. Schuld is de prijs die je betaalt voor aannemen. Zelf niets nodig hebben voelt als een opluchting. Jij bent immers niets verplicht.
Onschuldig blijven of nastreven
Wil je onschuldig blijven? Nastreven misschien? Dan doe je er goed aan om niets te nemen. Je bent dan immers ook niets verplicht. Besef wel, als je niet neemt ben je geen deelnemer. Sta je eigenlijk buitenspel. Je maakt je handen niet vuil. Het resultaat is een leeg gevoel. Ook al heb je rechtvaardiging gevonden om niet deel te nemen. Deze weigering om te nemen heeft in aanvang betrekking op de ouders. (Een of beide) Dit voorbeeld toont hoe energie stokt. Er is geen uitwisseling. Een deprimerende toestand van ontevredenheid is wat overblijft.
In een lastig parket komen
Het niet aan kunnen aannemen van ouders heeft gevolgen. Wat in deze relatie onmogelijk (b)lijkt ervaar je ook in andere relaties. Schuld en onschuld in nemen en geven blijft dan een thema. Je kunt onschuldig te blijven door aanspraak te maken op de ander. Door meer te geven dan je gekregen hebt. In relaties is dit nastreven van onschuld desastreus. Wel geven en niet willen ontvangen brengt de ander in een lastig parket. Er kan geen balans worden gevonden in de uitwisseling. Het maakt de relatie eindig. Het is niet meer op te brengen.
Verantwoordelijkheid nemen
Aan schuld en onschuld kleeft het woord verantwoordelijkheid. Schuld op je nemen is verantwoordelijkheid nemen. Het afwijzen van schuld daarentegen is je poging om onschuldig te blijven. Zodat je geen verantwoordelijkheid hoeft te nemen. Als je een belofte maakt neem je een schuld op je. Jij bent verantwoordelijk voor het nakomen van de belofte. Voor het erkennen van de schuld die je op je hebt geladen. Daarin kun je dus niet meer onschuldig zijn. Onschuldig (willen) blijven is het niet kunnen/willen nemen van verantwoordelijkheid.
De zware last van schuld
Schuld kun je als een enorme zware last ervaren. Een die je voelt in je lichaam. Meestal in je schouders en/of je rug. Beloftes kunnen op allerlei lagen worden gedaan. Belofte maakt schuld. Hoe de belofte tot stand is gekomen maakt verschil. Vanuit je Volwassene egopositie. Of vanuit je Kind-egopositie, of als kind. Bijv. De belofte van het kind om voor pappa te zorgen nu mama er niet meer is. Het is een belofte die ver reikt. Wat maakt dat het kind lastig kan nemen. Een belofte als magische taak. Onmogelijk in te lossen. Een zware last uit loyaliteit gedragen.
Overgenomen schuld
Een niet vereffende schuld in je systeem van herkomst. Je hebt er geen weet van. En toch draag jij een schuld uit jouw familiesysteem. Het leven voelt zwaar. Uitzichtloos. Zonder dat je er een vinger op kunt leggen waarom je die zwaarte voelt. Alle voorwaarden in je leven zijn zelfs goed ingevuld. Hoe kan dat toch. Alles wat er niet mag zijn wordt buitengesloten. En wat buitengesloten is wil ingesloten worden. Ook al is dit generaties later. Wat ingesloten moet worden klopt op de deur. En dat zou zomaar jouw deur kunnen zijn.
Dynamieken uit het leven
Schuld en onschuld zijn dynamieken die onlosmakelijk met het leven zijn verbonden. Onvermijdelijk wordt er een beroep gedaan. Neem je verantwoordelijkheid. Neem en geef in balans. Erken de schuld. Ook als die niet kan worden ingelost. Om de schuld die je draagt terug te geven als het niet jouw schuld is. Het is verhelderend om in een Lemniscaat de polariteiten te voelen. In een familieopstelling is schuld en onschuld een terugkerend thema. In een opstelling kun je zicht krijgen op helderheid. Hoe verhoud ik mij tot schuld. Hoe verhoud schuld zich tot mij. Krijg zicht op helderheid.