Alles liever dan de waarheid
“Ik heb een gelukkige jeugd gehad”. Daar hoeft het dus niet over te gaan. Of juist wel?
Jouw stijl van hechting garandeert veiligheid
Ik schrijf over het proces van hechting. Over hechtingscirkel of contactcirkel. Het proces van interacties dat leidt tot een duurzame, affectieve relatie. Het hechtingssysteem is een aangeboren, biologisch en natuurlijk systeem. Het houdt verband met alles wat je in je leven doet. Specifiek in relaties. Hechting refereert aan veiligheid. Veilig zijn in je kwetsbaarheid. Veilige en onveilige hechting roepen elk een eigen sfeer op. Ik zal hier meerdere hechtingsstijlen beschrijven. Jouw hechtingsstijl garandeert jou veiligheid. Ook onveilige hechting. Ik nodig je uit om je eigen hechtingsstijl te onderzoeken.
In je start ben je volledig afhankelijk
Hechten is een natuurlijk vermogen. Het helpt jou om bij dezelfde soort te kunnen horen. Hechten begint pre-nataal. Al bij de conceptie. En zet zich voort na de geboorte. Het kind is voor voeding, veiligheid en groei afhankelijk. Hechten gaat van ouders naar kind en weer terug. De basishechting van ouders heeft effect op die wederkerigheid. En beïnvloedt het proces van interacties in latere relaties. Voor persoonlijke groei is de relatie ouder-kind van belang. Evenzeer als eiwitten en vitamines dat zijn voor groei. Het onderkennen van dit belang heeft veel veranderd.
Wees nieuwsgierig in het Nú
Ik ga vier verschillende hechtingsstijlen met je delen. Maar voor ik daar aan begin een oproep. Wees nieuwsgierig. Welke stijl past bij jou? Zonder gelijk deze stijl in beton te gieten. Het is mogelijk dat je verschillende stijlen bij jezelf herkend. Waarschijnlijk in verschillende relaties. Leer jezelf kennen. Met compassie. Want, wat je van jezelf kent, ben je niet. Welke vorm van hechting je ook hebt ontmoet. Het is mogelijk om in het nú te werken aan veilige hechting. Begrijpen en begrepen worden. Begrijpen en aanvoelen. Het is een diep beleefde verbondenheid.
De hechtingscirkel
De hechtingscirkel wordt ook contactcirkel genoemd. Het is de cirkel van ons leven. Je doorloopt deze van geboorte tot sterven. Eigenlijk doorloop je deze cirkel in élk contact. In verschillende intensiteit. Waar hechting is getraumatiseerd heeft dat gevolg voor het contact, de relatie. Onveilig gehecht heeft weerslag op intimiteit, intiem kunnen zijn. Wat pijn doet probeer je (onbewust) te vermijden. Maar pijn hoort bij het leven. Daarom kent iedereen gradaties van onthechting. Iets waar ook jij je toe mag leren verhouden. Hieronder beschrijf ik vier verschillende stijlen van hechting.
Veilige gehechtheid
Veilige gehechtheid ligt aan de basis van je zijn. Veiligheid, vertrouwen, je verbonden weten en begrepen. Veilige gehechtheid is afstemming. Hoe je omgaat met (stress) situaties wordt mede bepaalt door je hechtingsstijl, Jij als volwassene kunt verbinden op een gezonde wederzijdse manier. Samen en alleen is beide oké. Je voelt je niet ongemakkelijk bij verschillen. En van conflicten maak je geen drama. Ouders hebben een (grote) rol gehad in jouw gehechtheidsstijl. Dat is een ongemakkelijke waarheid. En vanuit loyaliteit lastig vast te pakken. Ouders kunnen niet meer geven dan ze bezitten.
Je kunt als volwassene werken aan je gehechtheidsstijl. Enkele vaardigheden om mee/aan te werken zijn:
- Aandachtig luisteren
- Aanwezig zijn
- Afstemmen
- Contact onderhouden
- Bewustzijn van jou komen en gaan in het contact
Vermijdende gehechtheid
Als kind verwaarloosd of teveel alleen gelaten. Ouders konden niet aanwezig zijn. (Je kunt als ouder fysiek aanwezig zijn en voor het kind afwezig) Of je werd als kind afgewezen. Je wilt niet afhankelijk zijn en reageert weinig op je ouders. Onder frustratie en teleurstelling ligt de hunkering naar liefde en geborgenheid. Lastig vinden om intimiteit toe te staan. Het nut van relaties met anderen bagatelliseren. Twee neigingen die passen bij een vermijdende gehechtheid. Een veilige en gezonde verbinding met anderen nastreven is de stap die je nú kunt zetten.
Ambivalente gehechtheid
Wel-niet, wel-niet. Het is de twijfel die overheerst. Inconsequent is het passende woord. Dan was er liefde en aandacht. Dan weer niet. Je weet dan ook niet goed waar op te rekenen. Je leeft in een stressvolle situatie. Onzekerheid troef. Verdien ik wel liefde? Je weet niet goed hoe jouw behoeften vervuld moeten worden. Je hebt geen vertrouwen ontwikkeld. Niet in jezelf en geen vertrouwen in je omgeving. Je bent ervan overtuigd dat je verlaten zult worden. Emoties spelen op voordat er in werkelijkheid iets is gebeurd. Je bent gebaat bij consequentheid en geruststelling.
Gedesorganiseerde gehechtheid
Het doel van de hechtingssystemen is bescherming bieden. Deze stijl wordt gekenmerkt door grote angst. Het kind zoekt toenadering en beweegt weg. Als kind zoek je troost en veiligheid bij een liefdevolle ouder. Maar wat als die ouder de bron van de angst is? Dissociëren en afstandelijkheid. Stemmingswisselingen en emotionele ontregeling. Er is veel verwarring. Zowel op psychisch als het fysieke vlak. Ouders hebben vaak te maken met eigen onverwerkte trauma’s.
*)Dissociëren: Een defensiemechanisme wat er voor zorgt dat je reflexmatig uit de ervaring stapt. Je hebt hierin geen vrije keus. Jij wordt beschermd door iets niet te ervaren.
Opnieuw leren hechten
De uiting van getraumatiseerde hechting kan onthechting zijn. Je maakt je dan los van jezelf, van de ander, of los van beiden. Onthechting is een overlevingsstrategie. Waar je in te weinig hechting bent geweest neem je dit met je mee. In elke ontmoeting kom je jouw hechtingspatronen opnieuw tegen. En je kunt leren. Leren om opnieuw antwoord te geven op jouw hechtingspatronen. Leer jezelf ontmoeten, kennen en omarmen. In begeleiding leer je terug te keren tot verbinding waar je uit verbinding gaat.
Weet je welkom .