De wil om ‘het’ aan te gaan. De wil om voorbij je angst te onderzoeken wat er meer is. Dat is geen cognitieve wil. Dat is een diep verlangen van binnenuit. Een verlangen dat wacht om wakker gekust te worden. Het willen van je ego trapt echter op de rem..
Het onderscheid tussen de wil van het verlangen en de wil van het ego is (soms?) diffuus. Maar eenmaal onderkend nooit meer ongekend. EGO in hoofdletters geschreven geeft de grootheid aan. Want zo groot kan/wil/moet het ego zijn. Zelfs al ervaar je nu een negatieve bijsmaak.
Niet zo gek. Want te horen krijgen dat je een groot ego hebt, is meestal geen compliment. De vraag rijst nu op of je dan niet zónder het ego zou kunnen? Even terug, want ik plaatste het verlangen en het ego eigenlijk tegenover elkaar. Het één of het ander.
Zwart-wit is een duidelijke markering van grenzen. Het bezorgt je vooral een prettig gevoel als je behoefte hebt aan duidelijkheid. Aan overzicht. Wat heb IK te doen, wat wordt er van mij verwacht? En wat mag IK vervolgens verwachten? Grijs is er in veel tinten en kent vage grenzen.
Verlangen. Spreek het woord uit en je voelt gelijk iets stromen. Een gevoel van beweging, van verandering. Met het woord ego ervaar je al snel een opbouw van spanning. In plaats van dat het stroomt zet het zich schrap. Als verdediging! En hoe duidelijker de grensafbakening, hoe gemakkelijker te bewaken.
Verlangen spreekt het kwetsbare deel van jezelf aan. Ego wil het kwetsbare stuk in jezelf vooral bewaken. Het ego voorkomt de pijn van het gekwetst worden. De poortwachter voor het verlangen. In beide zit kwaliteit. Die in balans weten waar en wanneer het stroomt. En ook de grens kunnen trekken.
In de begeleiding komt dit proces telkens terug. Het aftasten van eigen grenzen, herkennen waar je in verdediging of overleving schiet. Maar ook voelen hoe het mag stromen als het verlangen wordt uitgeleefd. Vooral als dit verlangen zich gedragen mag weten in passende bescherming van het ego. Weet je welkom in veiligheid.
Onzeker wantrouwend ontkennen voedend voor macht maskeert verdriet en boosheid. Kwetsbaarheid
Omgaan met macht. Omgaan met kracht. Beide kunnen samenvallen, maar dat hoeft niet perse zo te zijn. Twee perspectieven: De macht hebben en de macht ondergaan. Heeft macht een negatieve klank voor jou? Of is het juist raar dat anderen dat niet hebben. Ook nu twee zijden van een medaille.
Je macht laten zien is een krachtig signaal. Je laat merken dat jij de controle hebt en weet waar je naar toe gaat. Dat is een verleidelijk signaal voor iedereen die moeite heeft met het bepalen van zijn eigen richting. Door aan te klampen aan de vertoonde macht weet jij je beschermd.
Macht is echter gebouwd op een fundament van wantrouwen. Niet echt een stevige bedding. Wat je compenseert door jezelf op te blazen en groter te maken. Macht wil laten zien dat er controle is. Ik ga en jij volgt. Je laat in alles merken dat jij de ander niet nodig hebt om jouw weg te bewandelen.
Dat wantrouwen komt ergens vandaan. Een beschadiging van onvoorwaardelijk kinderlijk vertrouwen. Als het vertrouwde niet is te vertrouwen moet jij jezelf wel beschermen. Dat kan door de ander op een diepe laag af te wijzen. Door je (onbewust) niet echt te willen binden. De mogelijk teleurstelling zou te groot zijn.
Wantrouwen & Gelijkwaardigheid
Macht heeft alles te maken met wantrouwen. En heeft moeite met gelijkwaardigheid. Als die gelijkwaardigheid door de ander in de relatie wordt nagestreefd, begint het loslaten. Het is te bedreigend. De macht uit handen geven is jezelf kwetsbaar opstellen. Maar je hebt geen idee hoe je dát zou moeten doen.
Omgaan met de macht van de ander betekent jouw grenzen bewaken. Elke glimp van ruimte die je geeft wordt zonder nadenken automatisch opgevuld. Twee verschillende polen trekken elkaar echter steevast aan. Het spel om de macht wordt daardoor telkens opnieuw gespeeld. Totdat de ban van symbiotische aantrekkingskracht wordt gebroken.
Macht is gegrond op wantrouwen. Afhankelijkheid is gegrond op het vertrouwen dat de ander je zal redden. Juist in deze grote tegenstelling valt veel van elkaar te leren. Je balans vinden in wantrouwen als in vertrouwen maakt de weg vrij voor verbinding. Een uitspraak als anker is de uitsmijter: “Wat je zegt ben jezelf”.
Leven een cadans vastpakken én loslaten schuldig zijn is onvermijdelijk Lot.
Je schuldig dúrven maken is oprecht kúnnen leven. Ik raad je aan om voorgaande acht woorden opnieuw te lezen. Om vervolgens deze woorden op je in te laten werken. Stel jezelf de vraag: “Wat betekent schuld, of schuldig zijn, voor mij”. Kan ik schuld en schuldig als iets positiefs ervaren?
Ik besef dat ik een groot punt aanraak. Want schuld heeft in onze maatschappij een negatieve klank. ‘Je hebt het fout gedaan’ als je ergens schuld aan hebt. Conformeren aan de ‘wetten’ van je omgeving is een manier om schuldig worden te vermijden. Je past je aan aan de groep.
Als kind ben je in het begin volkomen afhankelijk van je ouders of verzorgers. Dat duurt een aantal jaren. Want gaandeweg leer je steeds meer je te ontplooien in de wereld. Zélf doen wordt je mantra. En uiteindelijk maak jij je los van je ouders om je eigen weg te kiezen.
Je eigen weg kiezen, je eigen leven gaan leiden, dat lukt alleen maar als jij je schuldig maakt. De schuld op je neemt om je “te onttrekken” aan de zorg van je ouders. Het is een schuld die je hebt te nemen. Om jezelf vrij te maken voor nieuwe verbintenissen.
Ben je erg verstrikt met je ouders? Omdat je altijd tussen, of misschien wel boven, je ouders gestaan. Dan is jouw loyaliteit een mogelijke drijfveer om onschuldig te willen blijven. Niet bewust natuurlijk. Maar jouw onbewuste drijfveer om onschuldig te blijven neem je mee in je nieuwe relatie. (Of werksituatie)
Hoewel schuld vaak een negatieve klank heeft, kun je niet zonder. Kiezen betekent je afkeren van het een en je wenden naar het andere. Als je verantwoordelijkheid neemt kun je niet onschuldig blijven. Het is een lot wat we allemaal in dit leven hebben te dragen. Goed om te beseffen.
Terloops verbond ik de woorden onbewust en drijfveer niet alleen aan een relatie, maar ook aan werksituaties. Omdat jouw omgang met schuld en onschuld zich vooral op een onbewuste laag afspeelt loopt dit patroon door je héle leven. Bewust worden hoe dit voor jou speelt laat veel puzzelstukjes op zijn plaats vallen.
Alsjeblieft, goed bedoelt geef ik jou wat IK nodig heb. Liefde.
Je bent je gedachten nog aan het ordenen. Omdat je elk besluit graag weloverwogen neemt. Je probeert (mogelijke) consequenties vooraf te overzien. Daar voel jij je nu eenmaal prettig bij. Het geeft je houvast en is je vertrouwd. Weloverwogen, om zeker te weten dat je de juiste beslissing neemt.
Je voelt haarfijn aan, of denkt dit aan te voelen, wat de ander nodig heeft. (Vaak lijkt dit erg op wat jij belangrijk/gewoon vindt) Je twijfelt dan ook niet. Je handelt! Mogelijke consequenties van je handelen beoordeel je achteraf. Het is logisch dat jij oppakt wat de ander laat liggen.
De een wacht af, wikt en weegt, en voor de ander is zien én doen een bijna gelijktijdige handeling. En dat leest als twee tegenovergestelde polen. In ideale situaties ontstaat er balans. Een evenwicht tussen afwachten en doorpakken. Beide met de beste bedoelingen en uit liefde voor elkaar. Of toch niet?
Je kunt bovenstaand lezen als een interactie tussen twee personen of tussen twee groepen. Maar ook tussen een individu en zijn werkomgeving. Uit liefde voor de ander wordt ongevraagd iets gedaan wat haaks staat op de behoefte van de ander. Met als resultaat: enerzijds onbegrip en irritatie en anderzijds teleurstelling.
In naam van de liefde is veel geoorloofd(?) Het is immers goed bedoelt. De irritatie én de teleurstelling geeft aan dat er ergens iets wringt. En dat lijkt dan niet op onvoorwaardelijke liefde. Of zou het de liefde voor jezelf kunnen zijn waar het om draait? Jezelf beschermen uit eigenliefde.
Liefde en leren?
Wat kan ik hiervan leren? En wat zegt het resultaat van de interactie over mij? Welk (oud) patroon van mijzelf wordt zichtbaar door en in de ander? Gaat er iemand over je grens en raak je geïrriteerd? Wordt jouw goede bedoeling niet begrepen en ben je daarom teleurgesteld? Herken je dit?
Voorgaande paragraaf zijn allemaal vragen. Elke ontmoeting is een leermoment voor jezelf. JIJ bent de uitnodiging voor de ander zijn/haar gedrag. Er wordt in de ontmoeting een wederzijds leermoment opgezet. Vaak met een inkijkje in ieders eigen overlevingspatronen. We zijn elkaars leermeester, hoe verwarrend dat ook is.
Remmend tot stilstand komen bij Jezelf het verhaal wordt verteld. Luisteren?
Tot stilstand komen waar versnelling is gewenst. In een maakbare wereld bijna niet te verkroppen. Toch oogst persoonlijk aanvaarden van tot stilstand komen veel bewondering. Juist op ‘zonnig’ social media. Waar evenveel bewondering is voor strijd, voor tegengas, voor ontkenning. Voor die bewondering moet je trouwens wel écht ziekt zijn.
In vroeger tijden ging de zieke naar een heelmeester. Een meester in het helen zogezegd. Voor veel ziektes was er echter (nog geen) remedie. Ziekte kon dus niet altijd worden geheeld. Ook nu wordt heling en geheeld worden gebruikt. Maar dan zonder een link met ziekte. Hoe zit dat eigenlijk?
Ik ben ziek. In de taal die ik (ook) spreek is deze uitspraak heel gewoon. Toch klopt deze uitspraak niet. Ziek is namelijk niet wat je bent. Ziek is een uiting van onbalans. Een signaal. Een boodschap. Achteraf bekeken blijkt ziekte vaak niet uit de lucht te zijn komen vallen.
Opgegroeid zijn met “altijd doorgaan”; “niet zeuren” en ‘het gaat vanzelf over’” is niet ongebruikelijk voor mijn generatie. En in de praktijk blijkt dat veel klachten inderdaad vanzelf over gaan. Al dan niet weggedrukt met medicijnen. Door luisteren naar je lijf te beschouwen als zweverig ligt het onbegrip op tafel.
Alles met alles. Een bondige samenvatting van holisme. Lichaam en geest zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. En hebben invloed op elkaar. Als je voortdurend een zware mentale last moet dragen, ligt pijn in de rug/schouders/nek voor de hand. Wat niet te verteren is heeft zijn effect op ingewanden.
Ziekte is niet wie je bent. Je hébt een ziekte. Een signaal van onbalans. Die soms te herleiden is naar eigen geestelijk (niet) welbevinden. Maar niet altijd. Ziekte is geen eigen schuld, dikke bult. Het is mogelijk zelfs generaties overstijgend. Ziekte is een deel van jou wat ingesloten mag worden.
Als alles wat er is, er mag zijn, is alles ingesloten. Ziek en toch geheeld.
