Jij altijd verbonden takken reiken uit gegrond in eeuwige loyaliteit Kind
Er wordt elke dag van alles van jou verwacht. Verwachtingen op micro en macro niveau. Je wordt volgepompt met kennis, oordelen en vooroordelen om te kunnen voldoen aan wat ‘de maatschappij’ van je verwacht. En de maatschappij dat zijn we toch echt zelf. Voldoen aan verwachtingen, het is al begonnen voor je werd geboren. Met het familiegeweten als baken waarlangs werd (en wordt) gemanoeuvreerd.
In mijn praktijk kom ik al die verwachtingen ook tegen. Niet weten hoe je moet voldoen aan verwachtingen geeft twijfel, angst en onzekerheid. Je mag het immers niet fout doen. Het adagium “Lukt het jou niet, dan ligt dat aan jezelf” is ook niet echt helpend. Aan verwachtingen voldoen bestrijkt een groot gebied. En als het gaat over jouw kinderen, met veel persoonlijke impact.
Wat geef ik door aan mijn kinderen? En wat als ik dat niet wil? Kan ik mijn kinderen systemisch vrij maken? En wat is dat precies? Ik wil het graag zo goed doen. Ik voel mij zo ellendig omdat ik mij tekort voel schieten ten opzichte van mijn kind. Ik heb een fijne jeugd gehad! Maar toch wil ik het helemaal anders doen. Het mag beter. Maar hoe dan?
Wat bestaat in het familiesysteem maar er niet mag zijn is “de bal onder water”. Alles en iedereen heeft de behoefte om te worden gezien. Om te worden ingesloten. Erkenning dat het bestaat geeft rust. En wat is aangekeken hoeft niet te worden doorgegeven. Tegelijk is er de neiging om wat er was op te lossen. Ongedaan te maken. En dat is tevergeefs.
Hoe en waar jij in het leven staat bepaalt wat je doorgeeft aan je kind. Maar je kind (of jij) kan ook systemisch verstrikt zijn met iets of iemand uit vorige generaties. Vaak zonder dat daar bewustzijn op zit. Met een (familie)opstelling kan daar helderheid op worden verkregen. Systemisch vrij kun je pas zijn als alles is aangekeken en een plek heeft gekregen. Maar weet jij wat je niet weet?
Een variant is de onbewuste neiging om met behulp van kinderen “het verleden op te lossen”. Alle (levens)lessen die jezelf hebt geleerd. Alle “fouten” die je bij jezelf en je ouders hebt ontdekt. Die wil je jouw kind onthouden. Terwijl het leven vooral is gevuld met polariteiten. Met goed én fout. Hoe (bewust) jij omgaat met de polariteiten in jouw leven bepaalt mede wat je doorgeeft aan je kinderen.
Noord
je energie
een krachtige magneet
die je onbewust aantrekt
zuid
Polariteit in een maskerstructuur
Twee zijden, kop of munt. Een blog over (een aantal) polariteiten. Ik had ze genoemd in het blog “Dag Pa.” In dit (meerdelig) Blog heb ik er een eerste uitgelicht om te verdiepen. Voor meer inzicht in jezelf. Over polariteit in maskers, over schaduw en JIJ:
Vertrouwen-Wantrouwen
In komende blogs zal ik aandacht besteden aan onderstaande polariteiten:
Dader-Slachtoffer
Vasthouden-Loslaten
Controle-Overgave
Initiatief-Wanhoop
Autonomie-Schaamte
Autonomie-Twijfel
Gevoel-Ratio (Hart-Hoofd)
We leven allemaal met polariteiten. Hoe jij je verhoudt tot die polariteit geeft inzicht. Inzicht in jezelf. Daarom krijgen polariteiten hier een plek. Ik verbind ze met verschillende maskers uit de karakterstructuren. En daardoor met wat mogelijk jouw schaduw is. Want wat er niet mag zijn, wat je in anderen veroordeelt, dat gaat over jouw schaduw. Verborgen in een onbewust deel van jou.
Polariteit in je masker
Zoals geschreven wil ik de polariteiten verbinden met ‘de maskers’. In de eerste zeven jaren van je leven wordt je basis gelegd. Jij leert je aanpassen aan hoe jij de wereld met alles daarin ontmoet. Dat heeft in beginsel te maken met overleven. Ontwikkelde patronen worden vervolgens bevestigd en sterk verankerd.
Wilhelm Reich heeft onderzocht hoe die patronen zich letterlijk vastzetten in je lijf. Met verschillende spierspanningen ontstaan verschillende ‘maskers’
Met maskers bedoel ik een laag die beschermend over jouw kern is gedrapeerd. De houding van je lichaam, met name de spierspanning, geeft iets prijs hoe jij je leven hebt ontmoet en je daarop hebt aangepast. Gevoelig, Sociabel, Symbiotisch, Daadkrachtig, Onbaatzuchtig of juist heel Ambitieus.
Ook jij hebt kenmerken van al deze zes maskers. En een aantal manifesteren zich meer dan andere. Twee tot drie bovenliggende karakterstructuren is heel gebruikelijk.
Ervaar hoe energie stroomt (of stokt)
Je leeft in een wereld met polariteiten. Bij het een hoort het ander. Het een is niet beter dan het ander. Beide hebben een eigen functie. Kun je vrij bewegen tussen beide zijden, dan stroomt er energie. In de begeleiding gebruik ik hiervoor het model van een Lemniscaat. De twee polen liggen aan de buitenkant van een “platte acht”.
Door te lopen tussen de polariteiten ervaar je het verschil in energie.
Lemniscaat. Beweging in polariteit.
Polariteit heeft alles te maken met beweging. In beweging komen. Als je vast zit in een polariteit zit je vast in de energie. En wat vast zit stroomt niet. De oefening laat je voelen welke polariteit ‘aan je trekt’. En wat er gebeurt als je naar de overkant loopt. In het midden ligt, als altijd, de balans.
Deze oefening is ook goed zelf te doen. Bijvoorbeeld met papiertjes op de grond. Ga het ervaren!
Vertrouwen-Wantrouwen
Ik begin met de polariteit “Vertrouwen-Wantrouwen”. Deze polariteit vind je terug in de Fijngevoelig (schizoïde), Sociabel (Oraal) en Daadkrachtig (Psychopatisch) karakterstructuur.
Het verschil zit erin waar het wantrouwen en vertrouwen op is gestoeld. Een algemeen wantrouwen of juist wantrouwen op bepaalde thema’s. Dat maakt het verschil in de betreffende karakterstructuren.
Ben ik wel welkom?
Mag ik er werkelijk wel zijn? Daar op durven te vertrouwen is voor jou, als je het Schizoïde masker draagt een terugkerende vraag.
Wantrouwen is je basis, leren vertrouwen de uitdaging. Je voelt je veiliger ‘daar’ dan ‘hier’. Deze onveiligheid is nog voor je geboorte ontwikkeld. Er zijn verschillende factoren zijn die uiteindelijk hebben bijgedragen aan jouw wantrouwen.
Een traumatische gebeurtenis die je moeder heeft gehad tijdens de zwangerschap? Jij hebt dit meegekregen. Veel spanningen tijdens de zwangerschap?, Een onbewuste afwijzing van jou kan het gevolg zijn? Een bevalling die niet wou vlotten. Een tangverlossing of onverwachte operatieve geboorte. Gebeurtenissen met veel impact. In ieder geval voor jou.
De vraag “ben ik hier welkom?”, is jouw belangrijkste vraag. Om hier op aarde er volledig te kunnen zijn is een stevige klus.
Ik claim jou om mij te vervullen
Vanuit het Oraal masker is het wantrouwen gericht op: Is er wel genoeg voor mij? Er is onvoldoende vertrouwen of er voor jou wel voldoende overschiet. Dat gaat dus over voeding. Als in lichamelijke en/of geestelijke voeding. Het verlangen is zo groot. En de emmer raakt nooit vol. Alsof de bodem ontbreekt.
Voor jou is het de uitdaging om te leren vertrouwen. Er is er altijd genoeg is voor iedereen. Dus ook voor mij. Het wantrouwen maakt je echter gevoelig voor verslavingen.
In het eerste jaar na je geboorte ben je volledig afhankelijk. De eerste maanden na je geboorte ben je zelfs nog ‘een met je moeder’. Dat is dan ook gelijk je belangrijkste bron. Als liefdevolle zorg niet gegeven kan worden wordt het wantrouwen gevoed. Wat jij nodig hebt, liefde, aandacht en voeding is blijkbaar niet of onregelmatig beschikbaar,
Vanuit het oraal masker ben je vooral bezig met de ander. Want die moet jouw behoefte vervullen. Vanuit het wantrouwen ervaart de ander jouw claimgedrag.
Ik doe het zélf wel!
(H)erkennen van de waarde van macht. Dat is de essentie van het Psychopatisch masker. Je overgeven aan de ander komt niet eens in je op. Jij leidt. De ander volgt. Omdat ‘de leider zijn’ vanuit de andere maskers niet vanzelfsprekend is, wordt jij gemakkelijk gevolgd.
Jouw leiderschap is echter gestoeld op wantrouwen.
Ik moet het zelf doen, is de overtuiging die je al jong in je leven hebt aangemeten. Het wantrouwen (in de ander) is je houvast. Je vertrouwen is eens zo beschaamd. Het spreekwoord: ‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard’ past je daarom als een handschoen. Het heeft jou wel heel zelfstandig gemaakt.
Zo zelfstandig dat je kunt geloven dat je een ander niet echt nodig hebt.
Vertrouwen doe je vooral op jezelf. Dat wil niet zeggen dat je niets voor de ander over hebt. Integendeel. Je wil er best voor de ander zijn. Maar dan op jouw manier! Krachtig en zelfbewust. Als het te ‘soft’ wordt haak jij af. Geestelijk en niet zelden ook fysiek. Kwetsbaarheid raakt aan een pijn die je onbewust nog kunt voelen. Jouw overlevingsstrategie verwacht je ook bij de ander.
Kun je kwetsbaarheid leren aannemen, dan gaat er een wereld voor je open. Als je durft.
Meer lezen over masker en karakterstructuren? info
Begin
altijd opnieuw
alleen daar waar
ruimte mag zijn voor
einde.
Niet willen bevatten
En toen was het 14 november. Een datum in mijn geheugen gegrift. Die avond van 14 november 2017 was de opmaat voor wat achteraf een eindsprint bleek te zijn. Al waren we ons daar niet echt van bewust. Ik wilde daar ook niet bewust van zijn. Die innerlijke stem kreeg geen ruimte. Het onbevattelijke wilde ik gewoon niet bevatten.
Het was (toevallig?) dezelfde dag. De aankondiging dat er per 1 januari geen plek meer zou zijn in de dagopvang. Op dat moment kreeg het samenzijn met een blik op de (nabije) toekomst een andere lading. Wat je zelf al weet, en moeilijk kunt aannemen, is door anderen in een hogere versnelling gebracht. Dat moet pa ook hebben gevoeld.
De dag dat er iets is gebroken
Drie weken na ons samenzijn als broers en zussen was het er opeens. De laatste dagen dat pa thuis mocht zijn. De dag na Sinterklaas is hij uit huis gegaan. Zonder te weten en tegen zijn wil. Die dag is er iets gebroken. En wat nú nog zwaar weegt is dat er niet alleen bij mij iets was gebroken. 53 dagen na 14-11 is pa weer ‘verhuisd’. Nu voor altijd.
Het is een markering in iemands leven. Gebeurtenissen die diep in de ziel etsen. Voor iedereen anders. En met veel overeenkomsten. Dit persoonlijk trauma kent een aantal dynamieken. Dader-Slachtoffer; Vertrouwen-Wantrouwen; Vasthouden-Loslaten; Initiatief-Wanhoop; Schaamte-Twijfel; Initiatief-Schuld en niet als laatste Gevoel-Ratio. Hierover meer in dit blog.
Onzichtbare trigger van het trauma
Een traumatische gebeurtenis is heftig. Om te overleven splits je een deel van jezelf af. Een ander deel van jou werkt hard om dit traumatische deel buiten de deur te houden. Of geeft uiteindelijk definitief de strijd op. Waarmee je letterlijk over het leven heen gaat. Het gezonde deel heeft vervolgens het nakijken. Trauma’s worden altijd doorgegeven. Tot ze zijn verwerkt.
Het uitwerken van een trauma maakt heling mogelijk. Weggestopte trauma’s willen gezien worden en komen altijd weer naar de oppervlakte. Soms generaties later. Niet verwerkt blijft vaak onzichtbaar aanwezig. En met de juiste trigger telkens opnieuw geactiveerd. In de dierenwereld gaat dat gemakkelijker. Het trauma wordt letterlijk uit het lijf getrild. En is daarmee verwerkt.
Bewustzijnsverruiming maakt helen trauma mogelijk
Het woord trauma wordt steeds meer gebruikt. Alsof alles opeens veel slechter gaat. Ik ga er eerder vanuit dat bewustzijnsverruiming nu de weg vrijmaakt. Zodat ‘alles’ aangekeken mag worden. Om vervolgens te helen. Dit psychisch letsel, ontstaan door een hevige gemoedstoestand als gevolg van een schokkende gebeurtenis, roept om geheeld te worden.
Zijn jouw mogelijkheden tot het overwinnen van een schokkende gebeurtenis onvoldoende? Dan gaat dat gepaard met hulpeloosheid en een weerloze overgave. Hoe jij jezelf en de wereld om je heen kunt begrijpen wordt ernstig verstoord. De verbinding met jezelf is verbroken. En dat is bijzonder ingrijpend.
Het begin eren in het einde
Elk trauma grijpt terug op een vroeg kinderlijk trauma. Daar waar jij je hart bent gaan sluiten. Het overlevingsdeel van jou wat dat mogelijk heeft gemaakt is er nog steeds. En bij elk trauma opnieuw opgesplitst. Een aantal overlevingsdelen herken je zonder meer bij jezelf. En er zijn delen in de schaduw verborgen. Omdat ze eigenlijk niet mogen bestaan.
De verbinding met delen van jezelf herstellen betekent ook ontmaskeren wat in je schaduw is verborgen. Ontmaskeren en je bewust maken wanneer jij je hart weer afsluit. Voor jezelf of voor de ander. Met het ontwikkelen van je gezonde deel, het zichtbaar maken van je overlevingsdelen wordt het trauma geïntegreerd in jou.
Pijn zie ik liever laat het altijd voor die ander ongezien
Van betekenis zijn – Eigenwaarde – Er toe doen
Het is niet zo gek dat iedereen deze woorden herkent. Het is een basis levensbehoefte. Je kunt alleen bestaan door de ogen van de ander. Als je door de ander wordt herkend, erkent, je een waardering krijgt voor wie jij bent. Dan bruist er een levensenergie door je heen. Je wordt gezien en je voelt je van betekenis. Je doet er toe. Je bestaat. En vervolgens ontstaat er een wederkerigheid. De vlam is ontstoken.
Waar de levensenergie echter op een laag pitje staat, daar ontstaat pijn. De pijn van de twijfel. Mag ik wel bestaan? Bestaansrecht dus. Een actueel woord. Wat een veel groter gebied bestrijkt dan alleen voldoende financiële middelen en een dak boven je hoofd. Als je twijfelt over jouw recht van bestaan, dan is dat méér dan pijnlijk. Een pijn die je ‘natuurlijk’ zoveel mogelijk wegdrukt. Terug in je schaduw. Maar onderdrukte (mentale) pijn kent een prijs. Hoe die prijs eruit ziet is voor iedereen anders. De rekening wordt eens gepresenteerd. Aan jou of in komende generaties*).
Heb jij jezelf wel eens moeten voorstellen in een groep? Hoe stel jij jezelf dan voor? Wat ik zelf veel heb gedaan is mijn naam en waar ik vandaan kom uitspreken. Om dat vervolgens aan te vullen met wat ik doe. Maar wat ik doe zegt niet zoveel over wie ik diep van binnen ben. Als ik daarom in mijn praktijk de vraag: stel “Vertel eens, wie is….”, Dan is dat een vraag over WIE en niet over WAT. En vaak valt het dan even stil. Het is blijkbaar moeilijk (en zo herkenbaar) om woorden te geven aan wie je bent.
Afhankelijk geboren maakte je de beweging naar zelfstandigheid. En in die beweging ontwikkelde jij je eigenheid. Je eigen identiteit. Eenmaal op weg heb je geleerd om je aan te passen aan wat de omgeving van je vraagt. In je afhankelijkheid kon je niet anders. Aanpassen was de voorwaarde om te kunnen overleven. Wat je doet, doet er (blijkbaar) toe. Want in wat je doet ontdekte je een positieve bevestiging. Wie jij bent verdween steeds meer in je schaduw. Het is immers te gevaarlijk om te vertrouwen op Jezelf.
Overleven is het doel. Doen is een manifestatie van die zoektocht naar er mogen zijn.
En haalt je weg bij ‘zijn’
*)Over hoe pijn doorschuift naar volgende generaties lees je in een volgend nog te schrijven bericht.
Logisch
Zoals Jij
Jouw leven voelt
Loyaliteit, angst, leren vertrouwen
Leef
Ook de bubbel is logisch
Jouw kijk op de wereld, het venster waar jij doorheen kijkt. Het is niet altijd vanzelfsprekend om nieuwe vensters op te zoeken. Om je kijk op de wereld opnieuw te bezien. Want wat moet een ander wel niet van denken. Dit is een blog over de helden die in een familieopstelling iets willen onderzoeken of willen bijdragen aan de zoektocht van een ander.
Als je maar genoeg in je eigen bubbel blijft, dan wordt je als vanzelf bevestigd in de ideeën en gedachten die je hebt. Je wordt voortdurend zelfs positief bevestigd. Je voelt je gesteund. En als het even mee zit is het onbegrijpelijk dat anderen niet zien wat jij ziet. Sterker nog, een ander idee of gedachte voelt als een aanval op waar jij in gelooft. En je in je bubbel ook bevestigd ziet.
Zuigkracht van de Bubbel
Ik denk dat iedereen wel beseft hoe gemakkelijk je in een bubbel wordt gezogen. Het heeft eigenlijk ook wel voordelen, die bubbel. Individuele verantwoordelijkheid wordt ingesloten in groepsverantwoordelijkheid. Je hoeft je niet te verdedigen of een eigen mening vormen over wat je ziet en hoort. Je bent loyaal aan de groep. En die ander? Die snapt het gewoon nog niet.
Het is verleidelijk om nu naar de actualiteit te springen. Naar alle polarisatie. Op zoveel verschillende gebieden. Maar ik neem je mee naar een andere bubbel. Naar de bubbel van jouw familie! Een bubbel die drijft op het familiegeweten. Waar onuitgesproken geldt: “Zo doen wij dat bij ons. En als je bij ons wilt horen doe en denk je zoals wij willen”. Punt uit. Eigenlijk precies zoals in de grote wereld.
Het vraagt Lev om te Leven
Wat moet …….. er wel niet van denken. De angst om niet geaccepteerd te worden, houdt velen in het gareel. Zij die eruit springen omdat ze het anders willen doen, moeten doorgaans grote offers brengen. En vergis je niet. Je kunt je verstoten voelen zonder dat iemand er iets van merkt. Omdat je ogenschijnlijk ‘meedraait in het geheel’. En tegelijk niet dúrft te vertellen.
Bubbels conditioneren. Ze houden je doen en laten binnen de grenzen. Bubbels geven een vorm van (schijn)veiligheid. En beperken je als de grenzen van de bubbel hermetisch zijn afgesloten. En ook hier geldt: Jij bent zélf de persoon die de grenzen dicht houdt. Omdat een open grens uitnodigt om verantwoordelijkheid te nemen. Om ontoelaatbaar risico toe te laten.
Een pijnlijke werkelijkheid. Soms.
Na je geboorte ben je afhankelijk van anderen. Zonder de zorg van een ander zou je het niet hebben overleefd. Je moeder staat het dichtst bij. Met haar was je al samen één. De loyaliteit die groeit vanuit deze afhankelijk is groot. Je moest wel. Je wordt verstoten door niet loyaal te zijn aan ‘de wetten’ van de groep. Een kinderlijke gedachte. Soms een pijnlijke werkelijkheid.
Ik ontmoet steeds meer mensen die kennis hebben van familieopstellingen. En heb al veel mogen begeleiden in een familieopstelling. Je zou haast gaan denken dat iedereen wel weet heeft van deze therapeutische manier van werken. Over bubbel gesproken. Er kennis van hebben genomen, er van hebben gehoord. Het is niet gelijk aan omarmen. En dat is oké.
Wat zullen ZE er van vinden?
Loyaliteit aan het familiegeweten kan je eigen onderzoek in de weg zitten. “Wat zullen “ze” er wel niet vinden? Maar wie is dan die “ze”? De eigen familie? Omdat je ervoor schaamt iets naar buiten te brengen wat in de familie hoort te blijven? Bang om buiten te worden gesloten? De reactie van de groep waarmee je een(familie)opstelling mee uitwerkt? Of bang voor je zelf?
In een familieopstelling tracht ik zicht op helderheid te geven. Welke dynamieken spelen er en waar is iemand verstrikt geraakt. Los maken uit die verstrikking is geen quick-fix. Hoe rationeel je het ook wilt benaderen. Dat is niet de ingang. Voelen waar je verstrikt bent geraakt en voelen hoe je daar los van komt. Het is tegemoet komen aan een dieper weten. Maar ja ……. Voelen.
Voelen kunnen we allemaal
Het is zo fijn om te zien hoe representanten die al een aantal malen hebben gerepresenteerd steeds beter durven te vertrouwen op hun gevoel. Ja…. Je helpt hiermee de vraagsteller met de vraag. Maar bovenal help jij jezelf door te leren te vertrouwen op wat je voelt. Want voelen, dat kunnen we allemaal. We moeten het misschien alleen weer leren te doen. En toe te staan.
Wat we ervaren vanuit ons familiesysteem. Het is zo persoonlijk en tegelijkertijd zo universeel. Iedereen herkent wel iets bij zich zelf. Omdat die herkenning er is valt het oordeel weg. Je ontmoet een stuk(je) van jezelf. En dan gaat die opstelling opeens ook een beetje over jou. Dit is de bron van de gevoelde veiligheid. “Het is eigenlijk best logisch allemaal” was een reactie van een jonge deelneemster tijdens een opstelling. Niks geen zweverigheid.
