Hoofd Denkt steeds Verstrikt in logica Hart klopt zachtjes door Balans
Jouw hart opent zich voorbij de rede
In een wereld vol logica en denken is het bijna logisch dat je hart uit beeld raakt. De nadruk op het ‘verstand’ is bijna vanzelfsprekend. Rekenen, analyseren, plannen worden gezien als basisvaardigheden. Alles moet een reden hebben. Met als gevolg dat je brein overuren draait. Logica en ratio worden gezien als jouw ultieme kracht. Maar wat gebeurt er als het denken te ver gaat? Jouw hart opent zich pas voorbij de rede.
Diep vanbinnen heb je toegang tot die andere bron: je gevoel. Het is een zachte stem die door de drukte in je hoofd gemakkelijk wordt overstemd. En hoe meer je probeert te (be)redeneren, hoe verder jij je gevoel op de achtergrond drukt. Toch is deze intuïtieve kant van jou net zo belangrijk als je denken. Voor een goede balans zijn beide nodig. Leef je vooral vanuit je hoofd, dan kun je een zekere leegte voelen. Het is een teken voor jou dat jij je hart teveel negeert.
Het hart is je toegang tot emotie en verbinding. Met een hart, voel je compassie, empathie en echte liefde. Je hoeft niet alles te begrijpen om iets te voelen. Niet alles te hoeven kunnen uitleggen om te weten wat goed voelt. Je kunt simpelweg zijn zonder dat er een reden voor is. Voorbij de rede, opent zich jouw hart. En juist hier vindt jij je ware natuur.
Hoofd en hart: Het evenwicht tussen denken en gevoel
Logica helpt ons te overleven, maar gevoel helpt ons te léven. Onze cultuur en opvoeding hebben ons vaak geleerd dat het hoofd belangrijker is dan het hart. Toch hebben we beide nodig om in harmonie te zijn met onszelf. Het is een evenwicht tussen wat je weet en wat je voelt. Wanneer je dit balans vindt, ben je als een boom met diepe wortels én flexibele takken. Je bent sterk en stabiel, maar ook open en veerkrachtig.
Maar hoe weet je of je deze balans hebt verloren? Wanneer je brein voortdurend in de overdrive gaat, is dat vaak een teken. Misschien voel je een druk, een spanning die je moeilijk loslaat. Dit is het moment om even terug te keren naar je hart. Je hoeft niet alles op te lossen met gedachten. Soms ligt het antwoord in stilte, in een gevoel dat je toestaat zonder het te analyseren.
Het gevaar van alleen maar denken met het hoofd
Wanneer je enkel vanuit je hoofd leeft, kun je verstrikt raken in zorgen. Het hoofd is erop gericht problemen te identificeren, maar kan deze soms ook creëren. Een overactief brein zoekt steeds naar mogelijke bedreigingen of fouten. Je blijft dan malen, terwijl het leven verdergaat zonder dat je het echt beleeft. Je hart biedt hier een andere benadering. Het voelt wat goed en fout is zonder ingewikkelde argumenten.
Voorbij de rede opent zich het hart, en daar kun je rust vinden. Hier liggen acceptatie en eenvoud. Gevoelens kunnen ons wijzen op wat echt belangrijk is. Wanneer je luistert naar je hart, ontdek je vaak dat de oplossing niet altijd logisch hoeft te zijn. Soms is het gewoon een kwestie van vertrouwen.
In vertrouwen op je gevoel schuilt jouw kracht
Het hoofd wil vaak zekerheid en controle. Het wil weten waarom iets goed of slecht is. Jammer (of juist gelukkig?) laat niet alles zich verklaren. Het hart daarentegen heeft vertrouwen als uitgangspunt.. jouw hart weet dat er momenten zijn waarin jij je gewoon kunt laten gaan. Wanneer jij je laat leiden door je hart, ervaar je een diepe verbinding met jezelf en anderen. Jouw hoofd probeert van alles te voorspellen. Terwijl je hart je juist uitnodigt om te voelen.
Maar het vraagt moed om je hart open te stellen in een wereld vol oordelen en verwachtingen. Wanneer je echter je hart volgt, ben je in contact met je ware essentie. De bron van echte vreugde en innerlijke rust.
Herken de 5 tekenen van disbalans
Soms merk je niet meteen dat je in je hoofd leeft. Jouw aanpassingsvermogen helpt je gewend te rakenJe raakt aan constante drukte, stress en controle. Ik heb daarom 5 tekenen die helpen te herkennen dat je disbalans ervaart:
1. Je hebt moeite om je te ontspannen. Je bent voortdurend bezig en vindt het lastig om stil te zijn. Dit kan een teken zijn dat je hart om aandacht vraagt.
2. Je piekert voortdurend. Als je steeds blijft denken over mogelijke problemen, zit je vast in je hoofd. Je vergeet de zachtheid en rust die je hart kan bieden.
3. Je voelt je vaak leeg. Zelfs wanneer je dingen bereikt, ontbreekt er een gevoel van voldoening. Dit kan betekenen dat je verbinding met je hart mist.
4. Je hebt weinig geduld. Het hoofd wil snelle resultaten, terwijl het hart juist ruimte geeft aan alles wat zich mag ontvouwen.
5. Je bent snel overprikkeld. Wanneer het hoofd de overhand heeft, ervaar je vaker stress en spanning.
5 praktische tips om je balans terug te vinden
1. Neem dagelijks de tijd om te voelen. Sluit je ogen en adem rustig in. Probeer even niets te denken. Laat je hart zachtjes tot je spreken, zonder oordeel.
2. Luister naar je intuïtie. Je hart heeft een eigen taal. Het laat je weten wanneer iets goed voelt of niet. Vertrouw op deze zachte innerlijke signalen.
3. Doe iets zonder reden. Probeer niet alles te verklaren. Doe iets voor de puurheid van het moment. Een wandeling, een glimlach, een dans.
4. Schrijf je gedachten op. Dit helpt om je hoofd leeg te maken en ruimte te maken voor wat je werkelijk voelt.
5. Mediteer op het hart. Richt je aandacht op het gebied rond je hart. Adem rustig en voel hoe het hart zich opent, voorbij de rede.
Door deze stappen te volgen, kun je leren om de kracht van je hoofd en hart in balans te brengen. De wijsheid van het denken blijft belangrijk, maar jouw hart biedt je zachtheid, rust en echte verbinding. En wanneer je beide samen laat werken, kun je werkelijk voluit leven.
Plek Dynamisch, statisch Leiding creëert stabiliteit Waar iedereen kan groeien Gewaardeerd
Het belang van een plek in de onderneming
Voor veel ondernemers en leidinggevenden is dit herkenbaar: een werknemer verlaat tijdelijk zijn positie door ziekte, reorganisatie, of andere redenen. Wanneer deze terugkeert, blijkt de plek vaak niet meer hetzelfde. Dit proces kan complex zijn en vraagt om zorg van de leidinggevende. Hoe zorg je voor een soepele terugkeer van een medewerker? En hoe geef je de werknemer het gevoel dat zijn plek er nog steeds is, ook al is die misschien veranderd?
De plek tijdelijk verlaten: wat gebeurt er dan?
Een werknemer kan om verschillende redenen tijdelijk zijn plek verlaten. Denk aan een lange ziekteperiode, reorganisatie, of fusie. In zulke situaties verandert vaak meer dan je zou verwachten. De onderneming zoekt snel een oplossing om de ontstane leegte op te vangen. Anderen nemen taken over, de organisatie past zich wat aan, en voor je het weet, lijkt alles weer normaal te verlopen. De dagelijkse routine keert terug, en de verstoring lijkt weggevloeid.
Voor de terugkerende werknemer voelt de situatie echter vaak anders. Hij of zij kan merken dat de eigen plek niet meer dezelfde is of overgenomen is door iemand anders. Dit kan onzekerheid geven of het gevoel dat er opnieuw gestreden moet worden om een plek binnen het team.
De rol van de leidinggevende: aandacht en erkenning
Als leidinggevende is het jouw taak om hier proactief mee om te gaan. Het begint met het erkennen van de verandering. De werknemer die tijdelijk weg was, moet de ruimte krijgen om zijn positie weer in te nemen. Dit kan betekenen dat een gesprek nodig is over veranderingen tijdens de afwezigheid. Transparantie over gemaakte keuzes en aanpassingen binnen de organisatie is hierbij belangrijk.
Daarnaast is aandacht nodig voor de persoon die de taken tijdelijk overnam. Het erkennen van diens inzet en waardering uitspreken is essentieel. Dit voorkomt dat de tijdelijke vervanger zich overbelast of ondergewaardeerd voelt. Door erkenning voelt deze werknemer zich gezien, wat de sfeer in het team ten goede komt.
Terugkeren na een langdurige afwezigheid: de uitdagingen
Langdurige afwezigheid kan structurele aanpassingen binnen de organisatie vragen. Bij terugkomst van de medewerker kan het lastig zijn om weer een vaste plek te vinden. Dit vraagt wederzijdse flexibiliteit en open communicatie. Geef als leidinggevende aan dat jouw deur openstaat voor een gesprek over knelpunten tijdens de terugkeer.
Voor de terugkerende medewerker is het belangrijk om niet direct alle verantwoordelijkheid op zich te nemen. Dit kan namelijk leiden tot burn-out, zeker als de medewerker zich extra verantwoordelijk voelt. Hier ligt een taak voor de leidinggevende: bewaak samen de balans tussen oude taken oppakken en nieuwe grenzen erkennen.
Een plek innemen na een reorganisatie of fusie
In een fusie of reorganisatie kan het vinden van een plek extra uitdagend zijn. Nieuwe structuren ontstaan, hiërarchieën veranderen, en relaties binnen het team worden opnieuw gevormd. De leidinggevende speelt hierin een cruciale rol. Zorg voor heldere communicatie over wat er verandert en welke plek de medewerker daarin heeft.
Het kan helpen om verwachtingen duidelijk uit te spreken en te luisteren naar zorgen van werknemers. Bied ruimte voor vragen en wees eerlijk over wat nog onzeker is. Dit kan bijdragen aan een soepelere overgang en het gevoel van veiligheid en vertrouwen binnen het team vergroten.
Een nieuwe balans vinden
Een werknemer die terugkeert of een nieuwe plek moet vinden na iemand anders’ vertrek vraagt om evenwicht. Voor de terugkerende werknemer is het belangrijk om zich welkom en gewaardeerd te voelen, ook al zijn er veranderingen doorgevoerd. Voor de tijdelijke vervanger is erkenning van diens inspanningen cruciaal. Als leidinggevende kun je hierin het verschil maken door aandacht te hebben voor beide kanten.
Conclusie: De juiste plek vinden voor iedereen
Iedere werknemer heeft een plek in de organisatie, maar die plek is niet altijd statisch. Soms moet deze tijdelijk worden verlaten, en soms moet hij opnieuw gevonden worden. Als leidinggevende ligt hier een belangrijke verantwoordelijkheid: zorgen dat iedereen zich gezien en gewaardeerd voelt, zowel degene die terugkeert als degene die tijdelijk extra stappen heeft gezet.
Door open te communiceren, veranderingen te erkennen, en flexibel om te gaan met de nieuwe realiteit, zorg je ervoor dat iedereen zijn plek kan (her)vinden binnen de onderneming. Zo creëer je een werkomgeving waar ruimte is voor zowel stabiliteit als groei, voor de organisatie én voor de werknemers.
Resumerend: Aanbevelingen
Aanbevelingen voor de werkgever:
1. Wees transparant over veranderingen tijdens de afwezigheid van de werknemer.
2. Bied ruimte voor gesprekken over de terugkeer en eventuele knelpunten.
3. Waardeer de inzet van tijdelijke vervangers en erken hun inspanningen.
4. Zorg voor een goede balans tussen oude taken en nieuwe verantwoordelijkheden.
5. Luister naar de zorgen van werknemers, vooral tijdens fusies of reorganisaties.
6. Communiceer duidelijk over veranderingen en wat dit betekent voor medewerkers.
Aanbevelingen voor de werknemer:
1. Wees open over je behoeften en verwachtingen bij je terugkeer.
2. Probeer niet direct alle oude verantwoordelijkheden op je te nemen.
3. Zoek actief naar manieren om je nieuwe plek in te vullen.
4. Sta open voor veranderingen die tijdens je afwezigheid hebben plaatsgevonden.
5. Vraag om ondersteuning als je moeite hebt met je (her)integratie.
6. Werk samen met collega’s om een nieuwe balans in taken te vinden.
Het systeem zoekt manieren om weer heel te zijn. Symptomen zijn er om jouw te laten zien.
Spoiler: Dit is geen handleiding
Wat zou er pijnlijker kunnen zijn. Er niet bij mogen horen. Buiten de groep vallen. De reden kan divers zijn. Ook hoe het buitensluiten ontstaat. Misschien wordt jij wel buitengesloten. Of maak jij jezelf schuldig aan uitsluiting. Terwijl jij er van overtuigd bent ‘het goede’ te doen. Wat je weer onschuldig maakt. Je kunt ook jezelf buiten de groep sluiten. Op een manier alsof jij wórdt buitengesloten. Als je een handleiding voor uitsluiting verwacht zal ik je teleurstellen. Wel geef ik inzicht. Wat betekent buitensluiten vanuit systemisch perspectief.
Het systemisch perspectief
Het systeem is de context waarin je (aanwezig) bent. In het familiesysteem is de familie de context. Het team waarin je werkt is een systeem. De overkoepelende organisatie van het team is een systeem op zich. Jij maakt deel uit van verschillende systemen. Soms overlappend. In het systeem kun je zien hoe deelnemers zich verhouden. Maar de onderstroom bepaalt de richting van het systeem. Wat zich onzichtbaar afspeelt in het systeem wordt de onderstroom genoemd. Je voelt dat er iets is. Je kunt er alleen geen vinger opleggen. ‘Stroomt’ het niet? Terugkerende problemen? Het is tijd voor het onderzoeken van de onderstroom.
Laat de energie maar stromen
Het familiesysteem wijkt af van overige systemen. Op een belangrijk punt. Jij blijft namelijk altijd lid van jouw familiesysteem. Overige systemen kún jij verlaten*). Het familiesysteem wordt ook wel ‘systeem van herkomst’ genoemd. Is het systeem gezond? Dan kan de energie in het systeem volop stromen. Er zijn aan een aantal systemische principes voldaan. 1. Iedereen en alles behorend tot het systeem hoort erbij. 2. Iedereen heeft een eigen unieke plek. 3. Er is balans in geven en nemen in het systeem. Deze drie principes worden Binding, Ordening en Balans genoemd.
Als niet iedereen erbij mag horen
Buitensluiten is het onderwerp. Deel van het principe Binding. Je hebt gelezen dat energie stroomt als aan 3 principes wordt voldaan. Buitensluiten of uitsluiten heeft direct invloed op de energie van het systeem. Heb je weet van uitsluiting? Fijn! Stoppen heeft direct een positief effect. Was het maar zo gemakkelijk. Er is altijd reden om iemand of iets buiten te sluiten. En die reden is voor uitsluiters legitiem. Ook al kun je die legitimiteit betwisten. Bewust of onbewust buitensluiten? ‘Etnisch profileren’, ‘die-buitenlanders’, toeslagen-schandaal’, ‘de collega die altijd ziekelijk is’, de vijftig+-er’. De voorbeelden zijn (te) talrijk.
Onzichtbare invloed maakt het gevaarlijk
Wij mensen zijn groepsdieren. Hoe individueel we ook lijken te zijn. Je hebt de ander nog altijd nodig. Om te kunnen leven en te groeien in je levenstaak. Binnen de groep is er sprake van ongeschreven regels. Wil jij je daar niet aan conformeren? Dán worden pogingen tot uitsluiting in gang gezet. Dat kán heel bewust en aan de oppervlakte zichtbaar zijn. Maar misschien nog vaker onbewust en verborgen in de onderstroom. Dan is het onzichtbaar. En met veel invloed. Een gevaarlijke combinatie voor de energie in het systeem.
Ze geven het onzichtbare weer
Problemen laten zich vaak als symptomen zien. Steekt het probleem telkens opnieuw de kop op? Onmogelijk met reguliere liggende aanpak op te lossen? Symptomen zijn veelal chronisch. Ze geven weer wat je juist niet ziet. Zie het symptoom als je probleem. Dan is het logisch dat je dáár de oplossing voor zoekt. Zonder blijvend resultaat. Symptomen laten jou juist iets zien! Symptomen van een groot personeels verloop. Hoog ziekteverzuim. Resultaten die onverklaarbaar achterblijven. Het kán oplosbaar zijn. Tenzij het dus symptomen blijken te zijn. Maar hoe weet je dat?
Het effect is dramatisch
Buitensluiten en uitsluiten kent een risico. Welke ongeschreven regels ken jij in jouw team? En zijn dat ze allemaal? Deelnemer zijn in een groep gaat over lidmaatschap en leiderschap. Vervreemd raken in de groep gaat ten koste van kwaliteit en energie. Het systeem wil uitsluiting voorkomen. Zijn ‘wapen’ zijn de symptomen. Buitensluiten is de bescherming van de groep. “De Nederlandse identiteit” behouden betekent anderen uitsluiten. Het maakt je onschuldig. Roddelen bij de koffietafel gaat over uitsluiten. De voorbeelden zijn groot en klein. Het effect is altijd dramatisch.
Doorbreek de ban
Jij mag er niet bij zijn. Verdwijn! Maar als verdwijnen niet lukt. Omdat je financieel aan elkaar gebonden bent. Of omdat jouw organisatie een familiebedrijf is. Dan gaat onbewust uitsluiten soms over in bewust wegpesten. Weet dat iedereen beweegt in systemen. En elke beweging heeft weerslag op alle deelnemers van dat systeem. Onschuldig ten opzichte van de groep. Schuldig naar wat buitengesloten wordt. Geen gemakkelijke dynamiek. Doorbreek de ban. En merk hoe de energie in het systeem weer kan stromen.
*Aanvulling: Een oprichter van een onderneming kan zijn bedrijf verkopen en weggaan. Toch blijft hij als oprichter met het systeem verbonden.
Schuld en onschuld zijn dynamieken die onlosmakelijk met het leven zijn verbonden.
En hoe je onschuldig kunt blijven
In dit blog schrijf ik over schuld en onschuld. Er zijn verschillende invalshoeken mogelijk. Ik verduidelijk hoe schuld en onschuld een functie hebben. Hoe ze in polariteit aan elkaar gebonden zijn. De dynamiek van schuld en onschuld. Maar ook de betekenis van verantwoordelijkheid. De spagaat waar je in terecht kunt komen. En hoe schuld als een zware last in je lijf gaat zitten. Belofte schuld maakt schuld. Dus extra voorzichtig zijn met ‘beloven’? Ook neem ik overgenomen schuld mee in dit blog. Zou je wel onschuldig willen blijven?
Schuld is een verplichting
Door te geven en nemen begint de ervaring van schuld en onschuld. Wie geeft maakt aanspraak op iets. Wie neemt voelt een verplichting. Het is een patroon. Dat de uitwisseling van geven en nemen op gang brengt, Balans wordt bereikt als de gever neemt en de nemer geeft. Die balans brengt rust in het systeem. Als je iets krijgt verlies jij je onafhankelijkheid. En je onschuld. De schuld ervaar je als een hete aardappel. Een die je het liefst snel weer kwijtraakt. Schuld is de prijs die je betaalt voor aannemen. Zelf niets nodig hebben voelt als een opluchting. Jij bent immers niets verplicht.
Onschuldig blijven of nastreven
Wil je onschuldig blijven? Nastreven misschien? Dan doe je er goed aan om niets te nemen. Je bent dan immers ook niets verplicht. Besef wel, als je niet neemt ben je geen deelnemer. Sta je eigenlijk buitenspel. Je maakt je handen niet vuil. Het resultaat is een leeg gevoel. Ook al heb je rechtvaardiging gevonden om niet deel te nemen. Deze weigering om te nemen heeft in aanvang betrekking op de ouders. (Een of beide) Dit voorbeeld toont hoe energie stokt. Er is geen uitwisseling. Een deprimerende toestand van ontevredenheid is wat overblijft.
In een lastig parket komen
Het niet aan kunnen aannemen van ouders heeft gevolgen. Wat in deze relatie onmogelijk (b)lijkt ervaar je ook in andere relaties. Schuld en onschuld in nemen en geven blijft dan een thema. Je kunt onschuldig te blijven door aanspraak te maken op de ander. Door meer te geven dan je gekregen hebt. In relaties is dit nastreven van onschuld desastreus. Wel geven en niet willen ontvangen brengt de ander in een lastig parket. Er kan geen balans worden gevonden in de uitwisseling. Het maakt de relatie eindig. Het is niet meer op te brengen.
Verantwoordelijkheid nemen
Aan schuld en onschuld kleeft het woord verantwoordelijkheid. Schuld op je nemen is verantwoordelijkheid nemen. Het afwijzen van schuld daarentegen is je poging om onschuldig te blijven. Zodat je geen verantwoordelijkheid hoeft te nemen. Als je een belofte maakt neem je een schuld op je. Jij bent verantwoordelijk voor het nakomen van de belofte. Voor het erkennen van de schuld die je op je hebt geladen. Daarin kun je dus niet meer onschuldig zijn. Onschuldig (willen) blijven is het niet kunnen/willen nemen van verantwoordelijkheid.
De zware last van schuld
Schuld kun je als een enorme zware last ervaren. Een die je voelt in je lichaam. Meestal in je schouders en/of je rug. Beloftes kunnen op allerlei lagen worden gedaan. Belofte maakt schuld. Hoe de belofte tot stand is gekomen maakt verschil. Vanuit je Volwassene egopositie. Of vanuit je Kind-egopositie, of als kind. Bijv. De belofte van het kind om voor pappa te zorgen nu mama er niet meer is. Het is een belofte die ver reikt. Wat maakt dat het kind lastig kan nemen. Een belofte als magische taak. Onmogelijk in te lossen. Een zware last uit loyaliteit gedragen.
Overgenomen schuld
Een niet vereffende schuld in je systeem van herkomst. Je hebt er geen weet van. En toch draag jij een schuld uit jouw familiesysteem. Het leven voelt zwaar. Uitzichtloos. Zonder dat je er een vinger op kunt leggen waarom je die zwaarte voelt. Alle voorwaarden in je leven zijn zelfs goed ingevuld. Hoe kan dat toch. Alles wat er niet mag zijn wordt buitengesloten. En wat buitengesloten is wil ingesloten worden. Ook al is dit generaties later. Wat ingesloten moet worden klopt op de deur. En dat zou zomaar jouw deur kunnen zijn.
Dynamieken uit het leven
Schuld en onschuld zijn dynamieken die onlosmakelijk met het leven zijn verbonden. Onvermijdelijk wordt er een beroep gedaan. Neem je verantwoordelijkheid. Neem en geef in balans. Erken de schuld. Ook als die niet kan worden ingelost. Om de schuld die je draagt terug te geven als het niet jouw schuld is. Het is verhelderend om in een Lemniscaat de polariteiten te voelen. In een familieopstelling is schuld en onschuld een terugkerend thema. In een opstelling kun je zicht krijgen op helderheid. Hoe verhoud ik mij tot schuld. Hoe verhoud schuld zich tot mij. Krijg zicht op helderheid.
