Grip hebben op je leven? Leer loslaten en weer voelen
Grip hebben op je leven. Het is een verlangen dat menigeen bij zich draagt. Vaak gedreven door de behoefte aan controle en houvast.
Een behoefte die ik af en toe ook bij mijzelf opmerk.
Want zodra je alles in de hand hebt, lijk je veilig. Helaas kan precies diezelfde controle je gevoel blokkeren, negeren of zelfs totaal onmogelijk maken.
Misschien herken je het wel: je hoofd staat nooit uit. Je denkt en analyseert de hele dag door. En ondertussen voel je dat je eigenlijk wilt kunnen ademen, ontspannen, zakken in je lijf.
Ik hoor het zo vaak: “Ik wil meer voelen, uit mijn hoofd komen en in mijn lijf zakken, leren loslaten!”
Het klinkt eenvoudig. En in de praktijk is het vaak het moeilijkste wat er is. Want om écht te kunnen voelen, heb je los te laten wat jou jarenlang veilig leek te houden:
innerlijke controle.
In dit blog neem ik je mee in de dynamiek van grip en controle
Je ontdekt waarom je er zo aan vasthoudt, hoe het jou kan helpen én belemmeren, en hoe je stap voor stap leert loslaten zodat je weer in contact komt met jezelf en je gevoel.
Grip, levensreddend?
Controle en grip zijn in de basis niets slechts. Sterker nog, ze zijn vaak levensreddend geweest. Als kind ontwikkel je manieren om je veilig te voelen in een wereld die soms overweldigend is. Je leert je gedrag aan te passen, je gevoelens te temperen of je gedachten te gebruiken als bescherming.
Zonder deze overlevingsstrategie was je misschien verdwaald geraakt in angst, chaos of pijn. Je kunt het dus zien als een briljant systeem: jouw geest en lichaam hebben jou beschermd door grip en controle te installeren.
Controle: de onzichtbare muur tussen jou en je gevoel
Maar er is ook een keerzijde. Controle werkt als een soort onzichtbare muur. Het schermt je af van wat je werkelijk voelt. Het voorkomt dat emoties je overspoelen. Maar tegelijkertijd ontneemt het je ook de kans om écht te leven, te ervaren en te genieten.
Alsof er een dikke glazen wand tussen jou en je gevoel staat – je ziet het wel, maar je raakt het niet.
Misschien herken je dat je veel denkt, analyseert of probeert te begrijpen. Dat kan heel nuttig zijn. Alleen… wanneer je muur te hoog en te stevig is, raak je ondertussen wel mooi afgesneden van de zachtere lagen van jezelf: je gevoel, je intuïtie, je verlangen.
Wat is controle eigenlijk?
Controle is een mentale strategie die je inzet om zekerheid te creëren. Het is je hoofd dat voortdurend checkt: “Ben ik veilig? Kan ik dit aan? Wat moet ik doen om geen pijn te voelen?”
Controle is dus geen vijand, maar een functie. Het probeert jou te beschermen tegen dreiging of ongemak. Maar het verschil zit in de mate: gebruik je het als handig hulpmiddel, of is het de automatische piloot die áltijd aanstaat?
Wanneer wordt controle té bepalend
Controle wordt problematisch wanneer het niet meer flexibel is. Wanneer jij niet meer kan schakelen tussen ‘hoofd’ en ‘gevoel’. Dan is het alsof je hele leven door een filter van controle gaat.
Je merkt dat bijvoorbeeld wanneer je:
- moeilijk kunt ontspannen,
- slecht slaapt omdat je blijft malen,
- alles probeert te plannen,
- lichaam gespannen voelt zonder duidelijke reden.
Wanneer controle je belemmert
Op dat punt begint controle je meer te kosten dan op te leveren. Je verlangen om écht te voelen en in je lichaam te zakken wordt dan overschaduwd door de continue drang om grip te houden.
Het gevolg?
Je blijft in je hoofd, verliest contact met je lijf en mist de signalen die je vertellen wat je werkelijk nodig hebt.
“Loslaten betekent niet dat je alles opgeeft, maar dat je de muur verlaagt zodat je gevoel en hoofd weer kunnen samenwerken.”
Mild voor jezelf zonder oordeel
Dit inzicht kan pijnlijk zijn. Want vaak verwijten we onszelf dat we “weer te veel in ons hoofd zitten”. Maar oordeel werkt averechts.
Wat je nodig hebt is mildheid. Begrip voor waarom je ooit controle bent gaan inzetten. Erkennen dat het je heeft geholpen. En jezelf stap voor stap toestaan dat je niet langer alleen maar hoeft te overleven, maar ook mag léven.
Hoe is controle ooit begonnen
Controle begint vaak in je kindertijd. Wellicht voelde je je toen niet altijd veilig of gehoord. Misschien waren er spanningen in je gezin. Misschien kreeg je impliciet de boodschap dat emoties lastig of ongepast waren.
Dus leerde je je emoties onder controle te houden. Je vond manieren om erbij te horen, niet afgewezen te worden of de situatie overzichtelijk te maken.
Het is ontroerend om te zien: een kind dat strategieën bouwt om zichzelf staande te houden. En dat kind leeft nog steeds in jou.
Je hoofd is je grootste bondgenoot
En daarom wil ik ook benadrukken: je hoofd is niet je vijand. Het heeft jou jarenlang gedragen. Het heeft structuur, analyse en overzicht geboden. Zonder je hoofd zou je vastgelopen zijn.
Het is dus niet de bedoeling om je hoofd weg te duwen, maar om het weer op de juiste plek te zetten: als bondgenoot, niet als bestuurder van ál je gevoelens en keuzes.
Het belang van het andere uiterste van je lichaam – je voeten
Om die balans terug te vinden, helpt het om je aandacht te verplaatsen. Niet alles hoeft in je hoofd opgelost te worden. Het andere uiterste van je lichaam – je voeten – kan een ingang zijn.
Voeten zijn letterlijk je basis. Ze dragen je. Ze brengen je in contact met de aarde, met stevigheid en met hier-en-nu. Alleen al door je voeten bewust te voelen, breng je jezelf uit de spiraal van controle.
Lichaamssignalen vertellen jou de weg
Jouw lichaam communiceert voortdurend met je. Het vertelt je hoe het met je gaat. Denk aan gespannen schouders, een opgejaagd hart, een knoop in je maag of juist een diepe zucht van ontspanning.
“Je lichaam weet vaak eerder dan je hoofd wat je nodig hebt. Luisteren naar je lichaam is de weg naar ontspanning en vertrouwen.”
Als je leert luisteren, ontdek je dat je lichaam vaak al eerder weet wat je nodig hebt dan je hoofd. Het is een kompas dat je helpt richting te kiezen. Meer lezen over deze invalshoek? Lees het blog: Als je lichaam spreekt, durf jij dan te luisteren?
Controle genereert spierspanning
Eén van de duidelijkste signalen van controle is spierspanning. Je kaak op slot, je schouders opgetrokken, je buik strak. Het is alsof je lijf altijd ‘aan’ staat, klaar om te reageren.
Herken je dit? Let maar eens op. Vaak heb je het niet door totdat iemand je vraagt: “Hoe zit je eigenlijk? Kun je je schouders eens laten zakken?”
Hoe herken ik de signalen van “in het hoofd zitten”
Naast spierspanning zijn er nog meer signalen dat je vooral in je hoofd zit. Bijvoorbeeld als je:
- denkt in cirkels en niet tot rust komt.
- merkt dat je nauwelijks voelt wat je lichaam aangeeft.
- ademhaling hoog zit en oppervlakkig is.
- merkt dat je contact met anderen vooral via woorden hebt, en minder via gevoel of nabijheid.
Hoe laat je de controle los
Loslaten is een proces. Het begint met bewustzijn: opmerken dát je controle uitoefent. Daarna kun je jezelf toestemming geven om kleine stapjes te zetten richting ontspanning en voelen.
Loslaten betekent niet dat je alles opgeeft. Het betekent dat je de muur een stukje lager laat worden. Zodat je gevoel en je hoofd weer samen mogen werken.
Oefeningen om controle los te laten
Een paar eenvoudige oefeningen die je dagelijks kunt doen:
- Voetbodyscan – Sluit je ogen, voel je voeten stevig op de grond en adem bewust in en uit.
- Schouders zakken – Laat bij elke uitademing je schouders bewust zakken.
- Adem volgen – Leg je hand op je buik en volg je adem zonder hem te sturen.
- Zacht aanraken – Leg je handen op je hart of buik en ervaar hoe je lichaam daarop reageert.
Wat levert het je op
Wanneer je leert loslaten, merk je dat er ruimte ontstaat. Je hoeft niet meer alles te controleren. Je voelt meer ontspanning, meer verbinding met je lichaam en meer contact met je intuïtie.
Het leven voelt minder zwaar. Je ervaart meer vrijheid, spontaniteit en zachtheid. En misschien wel het belangrijkste: je voelt dat je jezelf weer kunt vertrouwen.
Durf je te voelen wat er onder zit?
Onder controle schuilt vaak een wereld van gevoel: verdriet, angst, verlangen, liefde. Het vraagt moed om daar contact mee te maken. Maar juist daar vind je je levensenergie terug.
De vraag is dus niet alleen: “Kan ik de controle loslaten?” maar ook: “Durf ik te voelen wat eronder zit?”
Kleine oefeningen om te verzachten
Tot slot nog een paar kleine, praktische oefeningen die je helpen om te verzachten:
- Dagelijks stilstaan – neem drie keer per dag een minuut om je adem te voelen.
- Schrijf het van je af – noteer wat er in je hoofd speelt, zodat het ruimte krijgt buiten jezelf.
- Warmte gebruiken – een deken, een warme douche of een kop thee kan wonderen doen voor je zenuwstelsel.
- Mild spreken – vervang je innerlijke kritiek door zachte woorden, alsof je met een goede vriend praat.
Conclusie
Grip hebben op je leven is een begrijpelijk en menselijk verlangen. Het geeft je veiligheid en houvast. Maar wanneer controle te dominant wordt, blokkeert het je gevoel en belemmert het je om écht te leven.
Door mild naar jezelf te kijken, je lichaamssignalen serieus te nemen en kleine stappen te zetten richting ontspanning, kun je de balans terugvinden. Niet door grip op te geven, maar door het los te laten waar het niet meer dient.
Zo ontstaat er ruimte voor zachtheid, voelen en vertrouwen. En dát is misschien wel de diepste vorm van grip die je kunt hebben: de zekerheid dat je jezelf aankunt, ongeacht wat er gebeurt.
Elke tunnel kent een eindpunt
Wellicht roept de blog vragen bij je op. Wil je daar eens over sparren. Misschien herken je (opnieuw) iets van jezelf en wil je dit verder onderzoeken met een coachgesprek of persoonlijke (familie)opstelling.
Stuur een mailtje met je vraag, of plan een 30 minuten telefonische sessie in (INFO) om te sparren of kies gelijk voor een begeleidingsafspraak (INFO).
Meer lezen? Deze blogs zijn wellicht voor jou interessant:
Wiens stem klinkt er mee in jouw “ik moet…”?
Waarom zeg je zo vaak “ik moet”? Ontdek met systemisch werk en Transactionele Analyse (TA) wiens stem er werkelijk spreekt. Leer hoe onbewuste loyaliteit en Ouder-Kind-dynamieken je energie blokkeren en hoe je terugkeert naar je Volwassen-ik.
Zo verander je “ik moet” in “ik wil” en maak je ruimte voor meer vrijheid en rust.
Ik kan niet bij mijn gevoel – Uit je hoofd en in verbinding
Leven in je hoofd creëert afstand tot je emoties, wat leidt tot stress, leegte en vermoeidheid. Door stilte, lichaamsbewustzijn, schrijven, geduld en verbinding te zoeken, kun je opnieuw contact maken met je gevoel. Dit proces bevordert rust, intuïtie en authentieke relaties.
Neem tijd en wees mild voor jezelf.
Vrij zijn: Wat betekent echte vrijheid en hoe vind je het?
Vrijheid is meer dan de afwezigheid van beperkingen. Het gaat over autonomie: jezelf kunnen zijn binnen de verbondenheid met anderen. Echte vrijheid vraagt om acceptatie, zelfreflectie en loslaten van controle.
Door bewuste keuzes en innerlijke groei kun je balans vinden tussen persoonlijke ruimte en je plek in het grotere geheel.
Nog meer lezen? Over loslaten én over omgaan met:
Kracht en balans: waarom controle loslaten soms nodig is
Met dit blog onderzoek ik de balans tussen kracht en kwetsbaarheid. Controle kan bescherming bieden, maar ook groei belemmeren. Door kwetsbaarheid te omarmen, ontstaat ruimte voor verandering.
Het verhaal van een cliënt illustreert hoe loslaten van controle voelt als een sprong in het diepe, maar uiteindelijk leidt tot innerlijke kracht en balans.
Omgaan met het lot: Waarom acceptatie zo moeilijk is en hoe je het toch kunt leren
Het lot confronteert je met oncontroleerbaarheid en verlies, wat acceptatie moeilijk maakt. Drie mechanismen—controle, betekenis zoeken en pijn vermijden—houden verzet in stand. Het kantelpunt naar berusting ontstaat door realiteitsbesef en focusverschuiving. Ook het lot van een ander dragen is een valkuil. Grenzen stellen helpt om je energie te bewaken.
Dit blog gaat over de controle die je over jezelf uitoefent. Een andere manier van uitoefenen van controle lees je in dit blog: Wanneer helpen controleren wordt – de verborgen macht van de redder. Helpen is soms bewegen op een zeepbaan – je glijdt zomaar uit.
(https://joanmeints.nl/wanneer-helpen-controle-wordt)
Joan