Ken jij jouw plek?
Als jij geen eigen plek inneemt, ontneem je onbewust de unieke plek van de ander
Hij is helemaal op zijn plek
“Jij kent Jochem toch ook? Hij heeft een nieuwe baan! Ik ben zó blij voor hem. Hij is nu helemaal op zijn plek. Je merkt het aan álles. Meer ontspannen en zo. Eindelijk zijn plek gevonden”. Zou Jochem dan (on)bewust naar zijn plek hebben gezocht? Waarschijnlijk is het anders gegaan. Jochem heeft een nieuwe baan gezocht én gevonden. Een wezenlijk verschil. Staan op je eigen plek is een plek waar jouw energie volop stroomt. Dat geeft plezier, ontspanning en letterlijk energie. De bewering omkeren kan. Wel met een ander resultaat. In dit blog meer over ‘plek’.
Over liefde en intentie
Systemisch werk gaat over ordening. Alles heeft een orde. Een eigen unieke plek in het grotere geheel. De doelman heeft als taak doelpunten te voorkomen. De spits om ze juist te maken. Jouw eigen plek is de plek die jou toebehoort. De leidinggevende geeft leiding. De werknemer neemt leiding aan. Soms gaat dat anders. Maar liefde maakt plekverwisseling vaak onbegrepen. Je gaat immers met de beste intenties van je plek. Iemand moet het toch doen? Wie neemt anders verantwoordelijkheid. Hoe ken jij jouw plek? En is hoe jij thuis jouw plek inneemt vergelijkbaar met hoe jij dat doet op het werk? Waarschijnlijk wel.
Met innemen onbewust ontnemen
Wat is jouw plek eigenlijk? Jouw plek wordt bepaald op basis van functie, leeftijd, takenpakket, ervaring, scholing of hiërarchie. Om te onthouden: Als jij een andere plek inneemt, ontneem je onbewust iemands plek. Klinkt logisch. Toch blijkt dat in de praktijk deze plekverwisseling wordt toegestaan. En dat heeft gevolgen. Want van je plek gaan leidt altijd tot problemen. Omdat de energiestroom stagneert. Komt soms zelfs helemaal tot stilstand. Wat je ziet speelt zich af in de bovenstroom. Wat niet zichtbaar is speelt zich af in de onderstroom. Het zichtbare is de bovenstroom.
Er is altijd een plek
Je ouders hebben het samen niet gemakkelijk gehad. – Jij zag dat als geen ander. -> Onbewust werd jij de steun van je moeder. – De trainer van de groep heeft het lastig. Deelnemers zijn passief en laten zich moeilijk inspireren. -> Jij redt de trainer door heel actief mee te werken. – In jullie relatie wordt jouw mannelijke energie gemist. -> Jij voegt je (nog meer) naar je partner en neemt geen eigen plek.
De ouder in je leidinggevende
De vraag “ken jij jouw plek” gaat over ordening. Jij hebt een unieke plek in het systeem. Een unieke plek met eigen verantwoordelijkheden. In jouw familiesysteem is de kinderrij een voorbeeld van (horizontale) ordening. Jij tov ouders en grootouders is een verticale ordening. Jij kunt niet de moeder zijn van je moeder. Als jongste zus kun je nooit de oudste zijn. In beide gevallen kun jij je wel zo gaan gedragen. Waarmee de ordening wordt verstoord. Wat invloed heeft op het stromen van de energie. Dezelfde ordening tref je aan op het werk. Je leidinggevende -> ouder. Je nieuwe collega -> jongste zus
Er is behoefte aan jou
Door van je plek te gaan denk je een behoefte in te vullen. Uit liefde en/of gevoel voor verantwoordelijkheid. Je werkt onbewust oplossingsgericht voor een dieper liggend [probleem. En omdat het zo goed voelt is stoppen geen optie. De uitspraak ‘zo ben ik nu eenmaal’ ken je goed. Wat aangeeft dat plek verwisseling in meerdere systemen terugkomt. Voorbeelden van plek verwisseling::
- Je zo verantwoordelijk voelen dat niet alleen eigen taken maar vooral taken van anderen worden uitgevoerd.
- Een leidinggevende bespreekt met een van zijn medewerkers het functioneren van een directe collega van de medewerker.
- Medewerker geeft (niet rechtstreeks) ongevraagd advies en heeft aanmerkingen op welke manier er leiding gegeven moet worden.
- Leidinggevende neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn handelen.
- Er wordt meer ruimte genomen dan past bij de functie.
- Na promotie binnen de eigen afdeling je oude functie ( ivm je collega’s) niet los kunnen laten.
De onderstroom bepaalt. Altijd!
Het systeem zal er alles aan doen om te blijven functioneren. Ook als jij van jouw plek gaat of bent gegaan. De symptomen zijn de zichtbare problemen van wat in de onderstroom is verborgen. Er is een wetmatigheid. De onderstroom bepaalt altijd de richting.
- Een jonge nieuw aangenomen manager die de kennis van medewerker die al dertig jaar werkzaam is in het bedrijf negeert gaat van zijn plek in de ordening met betrekking tot anciënniteit.
- Een medewerker die een beslissing van het management naast zich neerlegt en zijn eigen koers vaart stelt zichzelf in de hiërarchie boven de manager en is van zijn plek geschoten.
Het begint in onschuld
Vaak zie je vanuit ogenschijnlijk onschuldige situaties de ruimte ontstaan waardoor iemand van zijn plek kan gaan. Niet vanuit een verkeerde intentie, integendeel vaak. Door onbewuste loyaliteit aan het gehele systeem ontstaan die verschuivingen van plek. De positieve intenties worden omarmd en vanuit gemak, loyaliteit, of een andere reden toegestaan. Situaties blijven zo jarenlang bestaan. Ze missen hun uitwerking niet in de onderstroom van de onderneming. Een goed vraag die gesteld mag worden: Voor welk probleem is dit chronische symptoom een oplossing?
Samenvattend
Er zijn verschillende ordeningen in het systeem. In de verschillende ordeningen kun je dus verschillende plekken innemen. Als manager of ondernemer sta je op de 1e plek in de hiërarchie. In de ordening van leeftijd misschien op plek 6. Samenvattend:
- Van je plek gaan gebeurt veelal met de beste intenties.
- Van je plek gaan is veelal te herleiden naar je eigen systeem van herkomst.
- Jouw eigen plek (weer) innemen in de ordening van het systeem geeft rust in het systeem.
- Er zijn verschillende ordeningen in systemen. Leeftijd, ervaring, opleiding, hiërarchie etc.
- Problemen in het systeem die niet kunnen worden opgelost met reguliere oplossingen zijn veelal een symptoom van een dieper liggend probleem in het systeem.
- Van je plek gaan komt als een boemerang bij jou terug.