De tijd als synoniem voor stress

Herken je dit? Je dag is voorbij, je ploft op de bank en zegt met een diepe zucht:

“Wat gaat de tijd toch snel…”

Die ene zin klinkt onschuldig, maar verraadt vaak meer dan je denkt. Want achter dat gevoel schuilt soms iets pijnlijkers: de ervaring dat je leven langs je heen raast, Dat je voortdurend onder tijdsdruk staat. Alsof je wel hebt gefunctioneerd, maar niet echt hebt geleefd.

Aanwezig kunnen zijn

En dat is bijzonder, toch? We zijn maar zo kort op aarde. Hoe zonde is het dan om de tijd die je hebt te beleven alsof je er niet bent? Alsof je niet hebt geleefd.

Ik herken het maar al te goed. En ik zie het om mij heen. In dit blog daarom vanuit systemisch perspectief en kijk op hoe drukte en productiviteit je vaak weghoudt bij jezelf.  Én hoe je jouw tijdsbeleving weer kunt herstellen.

Weer aanwezig kunt zijn.

Productiviteit als moderne verslaving

We leven in een cultuur waarin productiviteit bijna heilig is verklaard. Hoe meer je doet, hoe meer applaus je krijgt. Efficiënt, snel, resultaatgericht. Het zijn blijkbaar de waarden die er toe doen. 

Maar diezelfde productiviteit rooft iets essentieels, iets kostbaars. De ontmoeting met Jezelf.

“Hoe drukker je bent, hoe minder ruimte je hebt om jezelf te horen – stilte opent de deur naar je eigen waarheid.”

Altijd druk en tóch niet gelukkig

Want als je voortdurend bezig bent met doen, blijft er nauwelijks ruimte voor zijn. 

En toch is het juist in dat zijn – in de stilte, in de lege momenten, in het niets hoeven – dat je jezelf werkelijk kunt ontmoeten. (In plaats van jezelf tegenkomen zoals ik schrijf in het blog: “Systemische coaching bij Burn-out“)

Als je dan zo druk bent. Druk op werk, druk thuis, druk in je hoofd. Voel jij je dan ook aan het eind van de dag echt vervuld? Of kijk je ’s avonds terug op de dag en merk je: IK heb van alles gedaan, maar nauwelijks iets beleefd. De hele dag had je hoofd haast, volgden je handen braaf, maar je hart kwam niet aan bod.

Waarom heeft drukte zoveel macht over je?

Dat is een wezenlijke vraag. Want als jij alleen nog maar productief bent, dan ligt daar macht. Want wie alleen maar productief is, heeft geen tijd om lastige vragen te stellen.

Een overvolle agenda. Een baas die altijd méér vraagt. Een cultuur waarin “druk zijn ” gelijkstaat aan “belangrijk zijn”. Identificeren met druk is je identificeren met de groep. Je hoort erbij. En het houdt je gevangen in een hamsterwiel. 

Zolang jij maar dóórgaat, stel je geen lastige vragen. Niet aan jezelf, niet aan de ander. Ben je alleen nog productief is, dan wordt je een uitvoerder in plaats van een denker. Een radertje dat draait, zonder zich af te vragen: waartoe eigenlijk?

 Is dat niet precies waar zoveel mensen in vastlopen? Druk bezig, maar innerlijk leeg.

(In het blog “Waarom voel ik me leeg, ondanks dat ik alles heb?” Lees je over die leegte?) Is dat niet precies waar zoveel mensen in vastlopen? Druk bezig, maar innerlijk leeg.

Mijn irritatie op “druk”

Misschien herken je dit ook: die vraag die we elkaar zo vaak stellen: “Heb je het druk?” Ik heb een groeiende irritatie op dat ene woordje ‘druk’.

De vraag is soms vluchtig, als beleefdheidsvraag. Soms met een vleugje bewondering: “Zo, jij hebt het vast druk, hè?”

Maar wat wordt er mee bedoelt? Is het opgejaagd zijn een compliment waard? Heb je meer waarde als je meer rent?

Ik merk dat ik niet meer mee wil in dat spel. Ik wil geen gesprek waarin ik mijn waarde moet bewijzen door drukte te etaleren. Want druk zijn zegt niets over de kwaliteit van je leven. 

Het zegt hooguit dat je bezig bent. En ik geloof dat druk zijn een geaccepteerde manier is om bij jezelf weg te blijven. Om te vermijden wat er echt speelt. Want hoe was jouw laatste vakantie? Heerlijk niets doen en in rust? Of tot de nok gevuld met activiteiten?Het zegt hooguit dat je bezig bent. Misschien zelfs dat je ergens voor wegrent.

Drukte houdt je in beweging, zodat je niet hoeft te voelen. Maar ondertussen verlies je jezelf in de snelheid

Systemisch kijken naar tijdsdruk

Als ik met een systemische bril kijk, zie ik nog iets anders. Drukte is vaak niet alleen van jou. Het kan een echo zijn uit je familiesysteem. Lees meer in het blog:”Het familie-geweten spreekt: Loyaliteit, tradities en zelfbewustzijn“

Misschien kom je uit een familie waarin hard werken gelijkstond aan overleven. Waar geen ruimte was om stil te staan. Misschien moesten de generaties vóór jou ploeteren om brood op de plank te krijgen. Of zich bewijzen in een maatschappij die hen niet vanzelfsprekend droeg.

Hun stem klinkt nog in jou: “Je moet doorgaan. Je mag niet stilvallen. Stilstaan is gevaarlijk.”

In het blog “Wiens stem klinkt er mee in jouw “ik moet…”?” lees je hoe jij onbewust navolgt wat je onbewust is ingeprent.

Wat ooit noodzakelijk was, wordt is nu een onbewust patroon. En zo blijf je doorgaan. Ook al schreeuwt heel je lichaam om RUST.

Stilte als bedreiging

Onze maatschappij onderstreept een versterkt dit patroon. Het systeem draait op productiviteit. Economische groei, targets, prestaties. En zolang jij daarin mee rent, ben je “goed bezig”. Maar als je stilvalt, wordt het gevaarlijk.

Want stilte stelt vragen. Stilte kan verandering brengen. En dát is voor het systeem, dat afhankelijk is van productiviteit, te gevaarlijk.

Waar vlucht je voor?

Misschien voel je het zelf al: druk zijn heeft een functie. Het houdt je weg bij wat eronder ligt. Want wie stilvalt, komt zichzelf tegen.

• Misschien voel je ineens hoe moe je bent.

• Misschien komt er verdriet boven dat je lang hebt weggeduwd.

• Misschien hoor je de stem van je verlangen fluisteren: “Is dit het nou?”

Drukte maskeert dat alles. Ze houdt je in beweging, zodat je niet hoeft te zakken. Maar ondertussen verlies je jezelf.

Het lichaam spreekt

En als jij jezelf niet meer kunt ontmoeten, dan ontmoet je lichaam jóu wel.

Bij mij gebeurde dat toen mijn bovenbenen zo zwaar en vermoeid voelden, alsof ik door drijfzand probeerde te rennen. Mijn lichaam schreeuwde: “Stop. Genoeg. Je hoeft niet te rennen én alles te dragen.”

Het lichaam neemt je bij de hand en zegt: als jij niet stilvalt, dan laat ik je wel stilvallen. En misschien is dat wel de grootste vorm van liefde die je lichaam je kan geven.

Tijd vliegt niet sneller dan vroeger. Wat verandert, is jouw aanwezigheid. Bewust leven opent en verdiept je beleving van tijd.

De tijd vliegt voorbij? Zo herstel je je tijdsbeleving

Wanneer je zegt: “Wat gaat de tijd toch snel”, is dat vaak een signaal van heimwee. Heimwee naar een leven waarin je aanwezig bent, in plaats van op de automatische piloot. Heimwee naar kwaliteit van tijd, in plaats van kwantiteit van taken.

Ik heb goed nieuws voor je. Jij kunt je tijdsbeleving trainen. 

Door kleine momenten van bewustzijn in te bouwen, gewaarzijn, vertraagt de tijd en wordt ze rijker:

• Ademruimte creëren.

Zet een timer en adem 5 minuten zonder scherm.

• Luisteren naar je lichaam.

Voel waar de spanning en waar de ontspanning zit in je lijf.

• Langzamer leven.

Doel één ding bewust langzaam vandaag.

• Ritueel van aanwezigheid.

Een ochtendwandeling, dagboek notities, een kop thee zónder telefoon. 

Je verandert niet alleen je agenda, maar ook je innerlijke staat.

“Ik ervoer dat laatst tijdens een wandeling. Geen telefoon, geen haast. Alleen ik en het pad voor me. Ik bleef staan bij een reiger die vol aandacht in de poel tuurde. twee minuten, misschien vijf. Maar het leek alsof de tijd zich uitstrekte. Ik voelde me rijk, omdat ik er was.”

Bewust leven vraagt moed

Stilvallen klinkt eenvoudig, maar vraagt moed. 

Moed om jezelf te ontmoeten. 

Moed om te voelen wat je zolang hebt weggedrukt.

Bewust leven betekent dat je bereid bent controle los te laten. Niet alles hoeft nuttig, efficiënt of meetbaar te zijn. Je mag momenten van leegte toelaten. Je mag ervaren dat jouw waarde niet afhangt van wat je produceert, maar van wie je bént.

Kijk eens om je heen: steeds meer mensen maken andere keuzes. Minder ratrace, meer balans. Soms radicaal, soms stap voor stap. Herken je dat verlangen ook in jezelf? Geef het ruimte om te groeien.

“Drukte is vaak niet van jou alleen; het draagt de stemmen van vorige generaties die fluisteren: ga door, stilstaan is gevaarlijk”

Een systemische oefening: Drukte en Stilte ontmoeten

Deze oefening kun je HIER ook gratis downloaden!

Wil je dit eens ervaren?

• Neem twee voorwerpen die je bij de hand hebt.

• Leg het ene links voor je: dit staat voor Drukte. Het andere rechts: dit staat voor Stilte.

• Ga bij Drukte staan. Voel je lichaam, je gedachten, je emoties.

• Ga dan bij Stilte staan. Wat ervaar je hier? Ontspanning, spanning, verlangen?

• Kijk vanaf een afstandje naar beide plekken. Hoe verhouden Drukte en Stilte zich in jouw leven?

• Maak een kleine beweging die klopt voor jou. Misschien wil je dichter bij Stilte zijn. Misschien wil je Drukte bedanken, maar kiezen om vaker naar Stilte te bewegen. Volg je hart.

Neem een moment om dit te laten landen. Vaak geeft zo’n eenvoudige oefening verrassend veel helderheid.

Tot slot een uitnodiging aan jou

Stel jezelf de vraag: Wanneer heb ik mijzelf voor het laatst écht ontmoet? Niet functioneel, niet in een taak, maar gewoon in aanwezigheid?

Misschien merk je dat het lang geleden is. Misschien voel je een gemis. Zie het niet als falen, maar als uitnodiging.

Want tijd gaat niet sneller dan vroeger. Wat verandert is jouw aanwezigheid erin. Hoe meer je jezelf toestaat om bewust te leven, hoe meer je de tijd kunt voelen rekken, verdiepen, vertragen.

En dan komt er een dag dat je niet meer zegt: “Wat gaat de tijd toch snel.” Maar misschien:

“Wat bijzonder dat ik hier ben, in dit moment. Dat ik mezelf mag ontmoeten.”

Ik hoor graag van je. Deel je ervaring hieronder of stuur me een bericht.

Wil je dieper kijken naar wat drukte jou kosten wat het je te zeggen heeft?

Dan nodig ik je uit voor een sessie – waar je jezelf wél weer kunt ontmoeten.

In een 30 minuten telefonische sessie in (INFO) om te sparren of kies gelijk voor een begeleidingsafspraak (INFO).

Meer lezen? Deze blogs zijn wellicht voor jou interessant: