De wil om ‘het’ aan te gaan. De wil om voorbij je angst te onderzoeken wat er meer is. Dat is geen cognitieve wil. Dat is een diep verlangen van binnenuit. Een verlangen dat wacht om wakker gekust te worden. Het willen van je ego trapt echter op de rem..
Het onderscheid tussen de wil van het verlangen en de wil van het ego is (soms?) diffuus. Maar eenmaal onderkend nooit meer ongekend. EGO in hoofdletters geschreven geeft de grootheid aan. Want zo groot kan/wil/moet het ego zijn. Zelfs al ervaar je nu een negatieve bijsmaak.
Niet zo gek. Want te horen krijgen dat je een groot ego hebt, is meestal geen compliment. De vraag rijst nu op of je dan niet zónder het ego zou kunnen? Even terug, want ik plaatste het verlangen en het ego eigenlijk tegenover elkaar. Het één of het ander.
Zwart-wit is een duidelijke markering van grenzen. Het bezorgt je vooral een prettig gevoel als je behoefte hebt aan duidelijkheid. Aan overzicht. Wat heb IK te doen, wat wordt er van mij verwacht? En wat mag IK vervolgens verwachten? Grijs is er in veel tinten en kent vage grenzen.
Verlangen. Spreek het woord uit en je voelt gelijk iets stromen. Een gevoel van beweging, van verandering. Met het woord ego ervaar je al snel een opbouw van spanning. In plaats van dat het stroomt zet het zich schrap. Als verdediging! En hoe duidelijker de grensafbakening, hoe gemakkelijker te bewaken.
Verlangen spreekt het kwetsbare deel van jezelf aan. Ego wil het kwetsbare stuk in jezelf vooral bewaken. Het ego voorkomt de pijn van het gekwetst worden. De poortwachter voor het verlangen. In beide zit kwaliteit. Die in balans weten waar en wanneer het stroomt. En ook de grens kunnen trekken.
In de begeleiding komt dit proces telkens terug. Het aftasten van eigen grenzen, herkennen waar je in verdediging of overleving schiet. Maar ook voelen hoe het mag stromen als het verlangen wordt uitgeleefd. Vooral als dit verlangen zich gedragen mag weten in passende bescherming van het ego. Weet je welkom in veiligheid.
Leven met verlangen vervuld van verdriet een liefdevolle betekenis geven. Sterven
Inspiratie halen uit de dood en uit het sterven. Dat lijkt een grote opgave. Niet zo gek als je beseft welke plaats de dood inneemt in ons leven. Hoewel dat eens anders is geweest. De dood is een wedergeboorte. De start van een nieuw begin. Dood heeft een hoopvolle betekenis.
Maar om dood te gaan heb je eerst te sterven. Overgaan van het bekende naar het grote onbekende. Een ultieme vorm van loslaten. Een proces, omkleed met verhalen. Met metaforen die trachten betekenis te geven. Troost. Ontspanning. Overgave. Helpend om jouw ego zijn macht over jezelf op te kunnen geven.
Zo bezien maken we de dood vaker mee dan gedacht. De dood is afgescheiden worden van wat er was. Noodzakelijk. Om ruimte te maken voor het nieuwe. In het woord afgescheiden zit het afscheid opgesloten. Rouwen om het verlies, het gemis. Om uiteindelijk betekenis te geven. De cirkel van leven.
Er leeft veel verlangen in ons. En verlangen wordt op het hart wordt gedragen. Het hoofd, het verstand, weet dit verlangen echter goed te beteugelen. Met praten en beredeneren zet je jouw hart buitenspel. En daarmee je verlangen. Om je verlangen toe te laten heeft er eerst iets te sterven.
Je ego weet echter het ‘langen’ of het ‘lonken’ ver van jou te houden. Omdat in het onvervulde een onbekende onveiligheid schuilt. Weet dat je ego maar één opdracht heeft: Het waarborgen van jouw veiligheid. Om je verlangen te vervullen heb je symbolisch dood te gaan. Je af te scheiden.
Het afscheiden is jouw sterven. Kunnen rouwen om wat er niet meer is, Betekenis leren geven. Ruimte maken voor het nieuwe, je nieuwsgierigheid, het verlangen. Elke verandering gaat gepaard met loslaten. Weet dat het nieuwe er pas écht kán zijn als het oude is geëerd. In het groot en klein.
Terugkrijgen wat de ander bij jou ziet. Jouw blinde vlek wordt in het licht gezet.
Ontmoeting en spiegels zijn verbonden
Deze website is gevuld met spiegels. Ze passen bij het thema: ‘Kom jezelf ontmoeten..’ Voor mij zijn ontmoeting en spiegel met elkaar verbonden. Een spiegel verdiept de ontmoeting. Stel jezelf maar eens de vraag: Wie ben ik? Wat is dan je antwoord? Weet wel dat jij meer bent dat wat je van jezelf kent. Ontdekken wie je bent is als een ontdekkingsreis. En als je ervoor open staat ontdek je telkens nieuwe delen van jezelf. Wat er van jou mag zijn ligt aan de oppervlakte. Of vlak daaronder. Je ervaart weinig interne weerstand om die delen van jouzelf aan te kijken. En er zijn echter ook delen van jou die zich minder gemakkelijk laten aankijken!
Gebroken spiegels vervormen het beeld
Het zijn de ongemakkelijke delen van jezelf die je afwijst. En dús in de spiegel opnieuw mag ontmoeten. Wat in die ontmoeting ontstaat laat zich raden. Het zijn die ontmoetingen die je het liefst vermijd. Of als dat niet is gelukt, zo snel mogelijk van wegloopt. De ander ontmoeten is daarmee ook jezelf ontmoeten. Elke ontmoeting die je aangaat is een spiegel voor jou. Als jij erin durft te kijken krijg je ongelooflijk veel informatie over jezelf terug. Is de spiegel gebroken of vervormd? Dan is het beeld wat je terugkrijgt ook vervormd. Denk hierbij aan de lachspiegels op een kermis. Straks meer over die vervorming.
Het is te pijnlijk
Wat er niet van jezelf mag zijn heb je weggedrukt. Boosheid, kwetsbaarheid, angst, levensvreugde. Je hebt ze diep weggestopt. Zo diep dat jij je daar niet eens meer bewust van bent. Maar het is niet weg. In je onderbewuste speelt het nog steeds een belangrijke rol. Jezelf beter leren kennen, inclusief dat wat er niet mocht zijn. Daarmee zet jij je eerste stap in Jezelf ontmoeten. Maar dan is het nodig dat jou een spiegel wordt voorgehouden. Een spiegel die bij jou ziet wat jij niet ziet. Omdat jij jezelf teveel beschermd om je weggedrukte delen te kunnen/willen zien. Dat is te pijnlijk.
Een aangepaste werkelijkheid kiezen
Een spiegel die is vervormd geeft een vertekent beeld. Kies jij voor een spiegel die is vervormd? Dan krijg jij een andere, aangepaste, werkelijkheid teruggekaatst. Een werkelijkheid die je misschien beter kunt verteren, maar die geen recht doet aan wat er niet van jou mag zijn. Jouw ego, je overlevingsdeel heeft volledig de regie. Ter bescherming van jezelf. In de ontmoeting met de ander kun je (onbewust) een gelijke vervorming aanbrengen. Door jouw gevoelens en verwachting uit een eerdere relatie of ontmoeting te projecteren op de ander. Dit wordt overdracht genoemd. Je projecteert iets uit een vorige situatie op nu.
De spiegel van de ontmoeting
Elke ontmoeting is als een spiegel. Je krijgt terug wat jij uitzendt. Wordt het contact in de ontmoeting telkens verbroken? Is het al moeilijk genoeg om contact te leggen? Laat de volgende zinnen dan eens inwerken:
Jij bent alleen maar met jezelf bezig. Er is geen (energie)uitwisseling.
Je bent opdringerig en hebt “de waarheid in pacht”.
Wellicht wil je de ander meenemen in jouw (voor)oordelen.
Jij wit helpen en niet geholpen worden. Er is geen balans in geven en nemen.
Uit loyaliteit naar je familiesysteem bekijk je alles met wantrouwen.
Je slikt jouw mening in. Deze doet er immers niet toe.
Non-verbaal en wat je zegt klopt niet met elkaar.
Jij geeft veel van wat je zelf zo tekort bent gekomen.
Er is geen gelijkwaardigheid in de ontmoeting.
Je bent trouw aan je familiegeweten: “Zo doen wij dat bij ons”
Wat is de schaduw verborgen is mag worden gezien
Gespiegeld worden. In veel situaties zo pijnlijk. Er wordt iets geraakt. Iets existentieels. Je stekels schieten recht overeind. Jezelf verdedigen doe je door de aanval te zoeken. Of te verdwijnen. Je onzekerheid neemt het over. En je twijfels. Doe ik het weer niet goed? De beweging die jij maakt is naar Kind-ego positie. En de ander komt in de Ouder-ego positie. De gelijkwaardigheid is ver te zoeken. Werkelijk ontmoeten is je kwetsbaar opstellen. Je kwetsbaar opstellen is jezelf openstellen voor de ander. Zodat je (aan)geraakt kunt worden in de ontmoeting. Wat in de schaduw is verborgen mag worden gezien.
Het verhaal van de spiegel
Er was eens een spiegel die altijd mee was in elke ontmoeting. Het was een bijzondere spiegel, want hij was in staat om de ziel van degene die erin keek te laten zien. Sommigen waren bang voor wat ze in de spiegel zagen, terwijl anderen juist geïnspireerd raakten door wat ze zagen.
In een vergadering op het werk, hield de spiegel de aandacht vast van een jonge medewerker. Ze zag haar eigen ambitie en vastberadenheid in de spiegel en wist dat ze de juiste beslissingen zou nemen in de vergadering. De spiegel had haar vertrouwen gegeven.
In een restaurant, stond de spiegel op een prominente plek. Een stel dat aan het daten was, keek er samen in en zag de liefde tussen hen weerspiegeld. De spiegel had hen dichter bij elkaar gebracht.
In een klaslokaal, werd de spiegel gebruikt door de leraar om de emoties van de leerlingen te peilen. De leraar zag dat sommige leerlingen verveeld waren en anderen gefrustreerd. Dankzij de spiegel, kon de leraar inspelen op de behoeften van de leerlingen en de les aanpassen.
Overal waar de spiegel ging, bracht hij inzicht en begrip. Hij was een waardevolle metgezel in elke ontmoeting.
Als je geen hoop meer hebt, dan heb je alles. En dan is er niets meer waar je op zou hoeven hopen
Mijn kinderlijke identificatie met de held
Ik heb iets met de WOII. Of op zijn minst gehad. Als kind verslond ik oorlogsboeken. Vast uit een onbewust willen identificeren met de held. En vanuit dat perspectief kon ik iets niet begrijpen. Hoe konden mensen zich in grote getale laten ombrengen. Zonder veel tegenstand te bieden. Is het leven dan niets om voor te vechten? Zelfs al had ik in die de middelen gehad. En al had ik een passend antwoord gevonden. Ik had het niet eens kúnnen begrijpen. En toen kwam onlangs er een zin voorbij. Een zin van Bert Hellinger: Als je geen hoop meer hebt, dan heb je alles! Het kreeg opeens betekenis.
Als je geen hoop meer hebt, dan heb je alles
Ik neem je mee in deze betekenisvolle zin. De zin lijkt haaks te staan op de uitspraak: Hoop doet Leven. Wees eerlijk. Geen hoop meer hebben. Dát geeft toch een gevoel van machteloosheid. Het is klaar, het doet er niet meer toe. In het stervensproces is opgeven een teken. Een teken van naderend einde. Geef je dan op? Of geef jij je dan over? Dit is geen blog over stervensbegeleiding of rouw. Maar (hoop op) leven en sterven behoren tot dezelfde medaille. Overgave is mijn betekenis aan geen hoop meer (nodig) hebben. En dan toch alles blijken te hebben. Overgave aan wat er is.
De macht uit handen geven
Hoe resoneer jij op de woorden overgave en opgeven? Als iets om tegen de strijden? Omdat opgeven geen optie is? Weet dat alles waar je tegen strijdt groeit. Iets NIET willen resulteert in een onbewust willen. Door “niet(s)” te benoemen heb je dat een plek gegeven. En wat een plek heeft bestaat, is er. De wil om te strijden heeft een oorzaak. Overgeven voelt als toegeven, machteloos zijn. Zonder macht om invloed uit te oefenen op het eindresultaat. Machteloosheid maakt je klein, kwetsbaar zelfs. Lastig mee om te gaan. Terwijl je macht uit handen geven juist zo’n groots gebaar is.
Loslaten in het sterven
Ik identificeerde mij met helden. In stille verwondering, met verlangen om (zo) iemand te zijn. Om gezien te worden. Van betekenis. Er toe doen. Mijn aanname is dat iedereen ergens een voorbeeld heeft. Als richting voor het leven. Als bevestiging. Dat kunnen ouders/verzorgers zijn. Uit een grotere kring, of uit een imaginaire wereld. Hier komt het ego erbij. Je hebt het ego nodig ter bescherming van jezelf. Waarden, normen, overleven. Maar het ego staat jouw overgave in de weg. En het ego niet willen, maakt het juist groter. Weet dat in het sterven het ego (pas) echt wordt losgelaten.
Je mag je ego aannemen
Een mooie eerste stap is het ego aannemen. Want dát is er. En het heeft zeker een functie. Overleven in de huidige maatschappij zonder ego? Het is maar weinigen gegeven om het ego zo los te laten. Maar als je jouw ego aan kan nemen, zonder strijd. Dan wordt het minder groot. Dan is het verleden en de toekomst minder belangrijk. Dan ben je in staat meer HIER te zijn. En er is ook niet meer dan Nú. ‘Alles’ kan alleen in het NU bestaan. Aanvaarden dat wat er is, alles is… geeft rust. Als jij je kunt overgeven aan het grotere geheel, wat heb je dan nog meer nodig? Het voelt voor mij groot en groots.
Van laat-varen naar aan-vaarden
Wat mij al jong heeft geïntrigeerd is hoe mensen ‘iets’ kunnen ondergaan. Iets wat niet fijn, of zelfs met de dood bekocht moest worden. De weg naar de gaskamer gaan zonder noemenswaardig in verzet te komen. Het lot wat deze mensen te wachten stond lag vast. Er was geen hoop meer. En aanvaarden lukt pas als je hoop op een andere uitkomst laat varen. Aannemen wat er is. Voor het ego is er dan niets meer te doen. Met deze eigen uitleg denk ik te begrijpen wat Bert Hellinger bedoelde. Met aannemen wat er nu is hoef je geen uitweg te zoeken. Wat geeft dat een rust.
Zoveel lichter geworden
Iets van die rust kunnen deelnemers van een (familie)opstelling ook zo ervaren. “Zo is het” is een uitspraak die zó gevoeld kan worden. Dat kunnen aannemen, ervoor kunnen buigen lijkt alsof er een last afvalt. Zoals een deelnemer onlangs zei: “Als ik nu op de weegschaal ga staan, moet ik wel minder wegen. Ik voel mij zoveel lichter geworden.” Natuurlijk komt het voor dat het niet gaat. Dat het aannemen voor nu nog te zwaar is. En dat is prima. Weet dan dat er iets in beweging is gezet. En dan is er tijd nodig. Tijd om te verteren . Tijd om het ego te laten wennen aan wat er is.
Weet je welkom met elke vraag, twijfel of verwondering.
Macht
voorkom keuzes
een pijnlijk verlies
schijnt aan de horizon.
Controle
Macht of Controle
Geen macht meer hebben. Machteloos zijn. Gevangen zitten in onmacht. En er is geen ontsnappen mogelijk! Veel dramatischer gaat het niet worden. Maar wat als je hoofdrolspeler blijkt te zijn in dit drama? Dan kan ik mij voorstellen dat je flink resoneert op een zin als: “Veel dramatischer gaat het niet worden”.
Of heb je nu zo iets van ‘Macht?’. Nee, daar heb ik niets mee! Oké, ik verander het woord ‘Macht’ in ‘Controle’. Wat is er dan voor jou anders? Of heeft ‘controle’ voor jou net zo’n negatieve lading? Kan ik mij voorstellen. Controle is namelijk een vorm van macht.
Verliezen heeft consequenties
Controle is ‘de macht houden’ over wat er gebeurt. Heb jij de controle over jezelf, dan heb je macht over jezelf. Hoe groter jouw macht. Hoe groter het verlies als de macht uit je handen glipt. Want macht verliezen heeft nu eenmaal consequenties. Waarvan de grootste je diep zal raken. Je hebt je zelf verloren.
Tenminste…… in jouw gedachten. In de rest van dit artikel gebruik ik het woord ‘controle’. Verliezen heeft consequenties. Maar overmatig controle houden vanzelfsprekend ook. In de praktijk blijkt iets te moeten verduren een zware taak. Maar liever het bekende dan het onbekende verduren.
Jouw existentieel verlies
Zou het dan toevallig zijn? Toevallig dat jij telkens te horen krijgt: ‘Laat het toch los’. Goed bedoelt natuurlijk, maar wat moet jij daar nu mee. Je hele leven is ingericht op controle, op macht over jezelf. Controle omdat. Ja! Waarom eigenlijk? Wat is de oorsprong? Waar komt de drang of beter, de dwang tot controle vandaan?
Waar ben je bang voor? Wat kan er gebeuren? Of…. wat is er gebeurd? Dat je deze manier van (over) leven zo hebt geïntegreerd? Dit loslaten is betekent vrijwillig een existentieel verlies ondergaan. Dát zou echt een gigantische prestatie zou zijn. Chapeau, als je dát lukt.
Ultieme overgave gevraagd
Is loslaten dan onmogelijk? Nee! Ik ben van mening dat iedereen het kan (leren). Loslaten wat jou belemmert in je levensenergie. En zijn praktijk voorbeelden genoeg. Maar niet zelden gaat daar iets groots aan vooraf. Een gebeurtenis die soms letterlijk je wereld op zijn kop zet.
Bijvoorbeeld: Ernstig ziek zonder hoop op uitzicht. Waardoor je, graag of niet, wel tot overgave wordt gedwongen. Overgeven aan wat het leven je aanreikt. Overgeven aan machteloosheid. De ultieme vorm van overgave en loslaten die we allemaal eens ondergaan is het sterven.
Je hebt altijd een keuze
Ik hoop dat ons allen het eerste bespaard mag blijven, en dat het onvermijdelijke tweede nog een geruime tijd zal duren. In de tussentijd…….. Is er werk te doen! Want je ergens aan vastklampen zal iedereen herkennen. Of het nu groots of heel klein is. Loslaten gaat niet vanzelf. Je ego zorgt daar wel voor.
Maar als je bovenstaand op je in laat werken. Dan wordt het onvermijdelijk. Dan kun je er niet meer omheen. Om geblokkeerde energie te laten stromen heb je iets te doen. Er is persoonlijk werk aan de winkel. Tenzij je natuurlijk heel bewust tot de laatste dag wil wachten. Dat kan jouw te respecteren keuze zijn.
Pittig? Nou reken maar!
Het werk wat je hebt te doen is onderzoekswerk. Leer je zelf eens kennen. Maar weet…. alles wat je van jezelf kent, dát bén je niet. Wie dan wel? Dat is nu precies het onderzoek wat je kunt starten. Met vragen als:
Wie ben ik eigenlijk?
Wat maakt dat ik doe wat ik altijd doe?
Hoe helpt mijn manier van reageren op jou, mij?
Waardoor voel ik mij bang?
Wat maakt mij boos? En wat is daarvan de onderliggende reden?
Aan wie of wat wordt ik herinnerd als ik boos wordt?
Waar voel ik opeens pijn in de buik?
Is er een trigger zodat ik weer een hoofdpijnaanval krijg?
Kun jij aannemen wat wordt gezien?
Veel onderzoek kun je zelf doen. Door open te staan voor wat er is. Door jezelf de twijfel te gunnen. En als het lukt zonder oordeel. (Een pittige opgave op zich) Het is alsof jij jezelf opnieuw ontmoet. Met andere ogen bekijkt. Vanuit een ander perspectief.
Maar, omdat het jezelf betreft meestal slechts ‘licht’ confronterend. Je leert jezelf het best kennen in de ontmoeting met de ander. Daarom een stap die je niet kúnt overslaan. Die ‘ander’ kan iedereen zijn. Je partner, je vriend of vriendin, je collega. Het is aan jou of je aan wilt nemen wat wordt gezien. dat wat de ander jou spiegelt.
Tot op de bodem. En vaak net erboven
Zo kondigde Arjen Lubach zijn onderzoeken aan. Mooie disclaimer om aan te geven dat niet overal naar is gekeken. Dat geldt ook voor jouw persoonlijk onderzoek. Altijd net boven de bodem. Daar bescherm jij jezelf onbewust teveel voor. In mijn blogs (en in de praktijk) schrijf en spreek ik over terugkerende onderwerpen.
Loyaliteit, magische liefde, van je plek gaan, jouw schaduw, afgesplitste traumatische delen etc. Bewegingen die jou helpen om bij je pijn weg te blijven. Ga je voor de bodem? Dan heb je de ander nodig. Altijd. Welke keuze je ook maakt, deze is altijd te respecteren.
Wat ik jou gun: Leer jezelf helemaal kennen
Waartoe ik je uitnodig: Kom en ga jezelf ontmoeten…..
