Een nieuw systeem
waarin je alles wat je achterlaat
opnieuw zult vinden. In een andere vorm, in een andere gedaante.
Een blog over JIJ in de relatie. Waar sta je? Wat heb je meegenomen en/of achtergelaten? Jezelf kunnen zijn, wie wil dat nu niet. En waarom is het dan zo lastig om in alle situaties en dus ook in je relaties autonoom te zijn. In een opstelling kan veel helder worden. Zit je in een relatiecrisis, dan is een relatietherapeut aan te raden. Wellicht geeft een opstelling je dan als extra net even meer inzicht in het hoe, wat en waarom. En bovenal over jullie eigen individuele verantwoordelijkheden die behoren bij de eigen plek.
Wat is er nodig om Jezelf te kunnen zijn
Jezelf (kunnen) zijn. Woorden die een diepere laag aanboren. Meestal een verlangen. Soms een droom of een wens. In het uitspreken van de woorden ben je al vertrokken. Vertrokken uit het Nú. Wat is er voor nodig om Jezelf te kunnen zijn? Specifieker: Welke voorwaarden moeten worden ingevuld om Jezelf te (kunnen) zijn in je relatie? Vragen die er toe doen. Relevant omdat Jezelf zijn een lastige opgave is in je relatie. Vanuit systemisch oogpunt kun je je zelfs afvragen waarvoor deze last een oplossing is. En het is oké om nu te stoppen met lezen. Laat de vragen maar eerst op je inwerken.
Je bent toch geen Supermens
Jezelf en Plek zijn met elkaar verbonden. Jezelf zijn in de relatie betekent dat jij je eigen plek inneemt. Dat je autonoom kunt zijn in diverse omstandigheden. Daardoor ieder zijn eigen verantwoordelijkheid gunt en ook laat nemen. Dat je vanuit liefde kunt kijken naar wat er is, zonder behoefte dit voor de ander te willen veranderen. Jezelf zijn betekent dat jij bewust bent van je overlevingsstrategieën. En je bent geen Supermens. Of wel? Word je bewust wanneer jij jouw overlevingsstrategie inzet. Het helpt je jouw triggers te herkennen. Want waar ken je die óók zo van?
Houd het in de relatie bij jezelf
Een wereld waarin iedereen in onderlinge relaties vrij en autonoom kan zijn. Het leest als een ideale wereld. En dat is het ook. Houd het daarom bij jezelf. Onderzoek waarin jij je beperkt voelt. Beperkt of ingeperkt om je eigen unieke plek in te nemen. Aan wie ben jij loyaal door van je plek te gaan? Wat heb jij meegenomen vanuit je ouderlijk huis? Of vanuit een vorige relatie? Elke (nieuwe) relatie is een systeem op zich. En nieuwe systemen gaan voor op voorgaande systemen. Je ouderlijk huis verlaten en met je partner ‘op jezelf gaan’. Dan laat je het oude achter om het nieuwe te omarmen.
Iedereen heeft eigen generationele bagage
Maar zowel jij als je partner brengt zijn eigen systeem van herkomst mee. En ieder systeem is ontstaan op de generaties die het voorgingen. Generaties die elk hun eigen verdriet, blijdschap, trauma’s, schaamtes, overtuigingen, waarden, normen, uitsluitingen etc. hadden te verwerken. Waarbij alles wat niet verwerkt kon worden werd doorgegeven aan volgende generaties. Net zo lang totdat is aangekeken wat ingesloten moest worden. De loyaliteit van kind naar ouders is oneindig. Afwijken van de uitspraak “zó doen wij dat in ónze familie” is je onttrekken aan het familiegeweten.
Liefde kan niet eindeloos worden opgerekt
“Als horizontaal wordt doorkruist door wat verticaal is gebonden wordt liefde opgerekt tot de rek eruit is”. Het is het begin van de pagina: Een Nieuw-Systeem. Jouw relatie kent een horizontale verbinding. Een relatie volgens zelf bepaalde normen en waarden. Maar wat als een van beide, of beide, nog gebonden zijn aan het voorgaande systeem of systemen? Dan ben je ook verticaal gebonden. En die doorkruist (in veel gevallen) de horizontale binding. De kans dat het dan even minder plezierig wordt is aanwezig. Je/jullie staan immers met een been in een vorig systeem.
Jij brengt jezelf mee in elke relatie
Je kunt niet alleen gebonden zijn aan je systeem van herkomst, maar ook aan je vorige relatie(s). En zijn er in de vorige relaties ook kinderen geboren, dan kun je niet alleen gebonden zijn, je bent ook verbonden met elkaar. Je blijft immers samen ouders van de kinderen uit die relatie. Ben jij wellicht met een been gebonden in die vorige relatie? Jij brengt altijd jezelf en je ervaringen mee in elke ontmoeting. In elke relatie. Dat geldt voor beide. Allebei met eigen generaties achter je. Dat is een gegeven. Samen bewust worden door te onderzoeken wat je meebrengt in je relatie is een grote, mooie stap.
Wat wordt achterlaten vind je opnieuw terug
Elk nieuw systeem waarin je iets achterlaat, niet verwerkt, zul je opnieuw vinden. In een andere vorm, in een andere gedaante. Wat niet kan worden verwerkt schuift door naar volgende generaties. Je eigen plek innemen, Jezelf zijn, heelt meer en dieper dan alleen jou. In een persoonlijke opstelling kun je onderzoeken welke plek jij inneemt. Kom je met zijn tweeën, dan worden er twee individuele opstellingen begeleid en indien helpend een gezamenlijke opstelling. Het is mogelijk om individueel begeleiding te krijgen op thema’s die zich hebben laten zien.
Relatie crisis?
Zijn jullie in een relatie-crisis beland, dan is een relatietherapeut wellicht voor jullie meer voor de hand liggend. De individuele opstelling kan wel als ondersteuning van dat proces worden ingezet. Individueel of samen. Een afspraak is zo gemaakt.
“Liefde, de bron waaruit
onvoorwaardelijke overgave
en vertrouwen stroomt is
onmogelijk te kanaliseren”
Een blog waarin woorden als overgave; (zelf)vertrouwen; loslaten samenkomen in een schrijfsel. Welke betekenis heeft buigen in relatie tot voornoemde woorden? Ben ik wel in staat om mij met de stroom mee te laten drijven? De meeste van mijn artikelen helpen mij te reflecteren op vragen als: Hoe is dat voor mij? Wat herken ik van dit thema in mijzelf en wat neem ik aan en/of wijs ik zelf juist af? Ik nodig jou uit tot reflecteren. Bewust worden van wat er onbewust (al) is. En ik gun het je om te kunnen besluiten dat je er geen waardeoordeel op hoeft te plakken. Het IS.
Nieuwsgierig met een beetje angst
Na de lagere school was het vervolgonderwijs de volgende logische stap. In mijn geval de MAVO. Geen LTS, want niet technisch. Geen Huishoudschool, want geen meisje. Geen HAVO/Atheneum in Assen, want geen bolleboos. Heel duidelijk. Zo was het. Maar die eerste dag op de fiets naar de MAVO. Samen met Remmelt, uitgezwaaid door beider moeders, veel te vroeg. Dat moment kan ik zo nog terughalen. Spannend, uitdagend, nieuwsgierig met iets van angst. Bang voor het onbekende. Kan ik dit wel? Als 12 jarige vond ik het lastig. Ondanks alle kaders en voorgedrukte paden.
Toestemming bepaalt een grens
Iets moeten kunnen, omdat anderen van mij verwachten dat ik het (natuurlijk) kan. Als ik daaraan voldoe, is er niet veel aan de hand. Toch? De uitkomst is immers in overeenstemming met de verwachting. Behoeft dus geen aandacht meer. Ik besef hoeveel veiligheid er zit opgesloten in het kunnen voldoen aan verwachtingen van de ander. Als het veilig blijft, kan er niets gebeuren. Blijven voldoen aan de verwachting is je lidmaatschap van de groep veiligstellen. Het maakt een wezenlijk verschil of de groep waartoe je behoort het “fietsen met losse handen” aanmoedigt of juist afwijst.
En toen ging ik onderuit
Fietsen met ‘losse handen’. De weg naar de Mavo, ongeveer 5 kilometer, was rechttoe, rechtaan. Bij uitstek geschikt om de handen van het stuur te halen. Gewoon omdat het kan. Maar ook wel omdat het stoer is. Een beetje tegen de regels ingaan. Want je wist dat ’thuis’ het vast en zeker af zou keuren. Het was grenzen verkennen, zoals dat hoort bij het puber-zijn. In het moment geen gevaar zien brengt je naar de grens van de veiligheid. De enige plek waar je de grens kunt ervaren. Zoals het moment waar de fietssturen al zwabberend in elkaar raakten. En we beide onderuit gingen.
Een genereuze stroom van liefde: overgave
Je kunnen overgeven aan de stroom van het leven. Meedrijven wat er op je pad komt in het volste vertrouwen dat je precies (genoeg) krijgt van wat jij nodig hebt in dit leven. Jezelf vertrouwen dat jij er in elke ontmoeting mag zijn. En dat alles wat jij inbrengt in die ontmoeting precies is wat nodig is in die ontmoeting. Leven vanuit overvloed in plaats van tekort. Een droombeeld? Er zijn mensen die zich volledig kunnen overgeven aan wat er is. Ik ben er jaloers op. En ik weet diep van binnen dat het klopt. Dat het allemaal zo werkt. Dat overgave een genereuze stroom van liefde in gang zet. Oncontroleerbaar.
Ik besta alleen door jouw erkenning
Onder invloed zijn van middelen geeft ontspanning. Ook al is bekend dat het gebruik een nadelige invloed kan hebben op je lichaam, wordt dit gegeven opgeofferd ten faveure van de benodigde ontspanning. Een staat van ontspannen flow is verslavend. Helpend om de controle los te laten, om je helemaal over te geven aan het moment. Loskomen van een dagelijkse werkelijkheid van verwachtingen, oordelen en zelf opgelegde verantwoordelijkheden. Hoe meer jij je bestaansrecht hebt gekoppeld aan het voldoen aan (vermoede) verwachtingen, hoe lastiger het loslaten, de overgave is.
Het stuur stevig vastpakken: energie blokkeert
Jij bent precies goed zoals je bent. Prachtige uitspraak. Vaak ter bemoediging en ondersteuning. Maar wat wordt er eigenlijk mee bedoelt? Is dat inclusief je gedrag en hoe jij je manifesteert in de wereld? Of lees ik/jij een verkapte afkeuring van wat je/ik doe(t)? Vanuit je eigen venster op de wereld interpreteer jij woorden en zinnen. Zo werkt dat. Goedbedoelde woorden en zinnen kunnen daarom onverwacht onbewuste snaren raken. Waardoor jij het fietsstuur stevig vastpakt. De energie stokt. Of ben jij (al) in staat om het stuur los te laten als je wordt geraakt? Om mee te gaan in wat er is.
Jij hebt het helemaal in eigen hand
Maakbaarheid. Als je het maar genoeg wilt, dan komt het vanzelf. En als het niet komt?Tsja, dan heb je het niet genoeg gewild of er niet hard genoeg voor gewerkt. Dan zul je het wel niet verdient hebben. Een algemeen maatschappelijke consensus dat jij je leven kunt maken is al decennia gemeengoed. (Al begint het te kantelen) Het staat haaks op overgave aan de energie van het leven. Het vraagt zelfs voortdurend om controle. Kun je ook in dit blok het woord ‘bestaansrecht ‘ proeven? Met de handen los van het stuur door het leven fietsen? Dat móet wel fout gaan.
Overgave: met de handen los
Het is vanzelfsprekend niet zwart-wit. Tussen alles laten komen zoals het is en krampachtig proberen om jouw leven te besturen zit een grote bandbreedte. Het is misschien (nog) niet iedereen gegeven om altijd maar met de ‘handen los’ door het leven te fietsen. Ter overdenking: Als jij de controle over je eigen leven voorop stelt ben je snel geneigd ook het leven van anderen te willen controleren. Met uiteraard de beste bedoelingen. Het maakt jou ‘onschuldig’. Jij hebt je best gedaan. Kiezen om ‘met de handen los’ door het leven te fietsen. Maakt dat je schuldig tov jouw omgeving?
Om te overleven moet jij je aanpassen
Zo ben ik nu eenmaal. Alsof wat je doet gelijk staat aan wie je bent. Ik geloof daar niet in. We zijn groepsmensen. Aanpassen aan de (ongeschreven) regels van de groep hoort daar bij. En als dat niet gaat kies je voor een andere groep om bij te horen. Gemakkelijk toch? Alleen gaat dat niet op voor de groep die we familie noemen. Overstappen naar een andere familie maakt je niet los van de familie waarin je geboren bent. Vanaf je geboorte tot je 7e jaar heb je geleerd hoe je kon voldoen aan de regels van je familie. Voor je eigen veiligheid heb jij je aangepast. En je bent in je aanpassing bevestigd. Telkens opnieuw. Geborgen in de groep.
Aanwijzingen: expliciet en impliciet
Pas op. Kijk uit. Ik wil geen slechte verhalen over je horen. Wees gehoorzaam. Doe eens wat meer je best. Gedraag je eens een beetje, Wat moeten andere mensen daar wel iet van denken. Opschieten, het geld van de baas is niet van blik. Alleen als je het zéker weet. Jij bent zo’n lieve jongen, want jij zorgt zo goed voor mij. Wat zou ik zonder jou moeten? Zorg dat je altijd geld in de portemonnee over houdt. Geef niet uit wat je niet hebt. Wees zuinig. Er worden expliciete en impliciete aanwijzingen gegeven die je helpen je aan te passen aan de groep. En die zijn voor iedereen anders.
Overgave? Maar hoe dan? Ik weet het niet meer
De invloed van al dan niet uitgesproken instructies is groot. Ze worden uit liefde door ouders meegegeven vanuit het eigen referentiekader. Uit loyaliteit voldoe je, meestal onbewust, aan wat er van je wordt verwacht. En maar al te vaak wordt er niet van je verwacht dat je door het leven fietst ‘met losse handen’. Kies voor jezelf! Wees de stuurman/vrouw van je eigen leven! Alleen jij bepaalt wat er gebeurt! Wervende teksten die in mijn praktijk leiden tot de wanhopige vraag: Maar hoe dan? Vertel mij nu gewoon wat ik moet doen! Ik weet het niet (meer)!
Liefde is onmogelijk te kanaliseren
Je mee laten voeren door de stroom van het leven. Je vervolgens verhouden tot wat er op je pad komt. En ervan leren. Wat werkt houd je vol, wat niet werkt pas je aan. Jij hebt je eigen lot, je eigen leven. Ik ook. En Ik gun jouw je lot, het biedt je namelijk de mogelijkheid om er lering uit te trekken. Ik heb mijn eigen lot. Dat hoeft niet door anderen te worden weggenomen. Want dan haal je een noodzakelijk leermoment bij mij weg. En ja, ik weet dat jij dat uit liefde doet. Maar de bron waaruit onvoorwaardelijke overgave en vertrouwen stroomt is onmogelijk te kanaliseren. En met ‘de handen los’, dat gaat alleen als je het hebt geoefend.
Tot slot over overgave en buigen
Buigen voor je lot, de energie laten stromen. Omdat te bereiken heb je jouw veiligheid te verlaten. Vastklampen aan wat bekend en veilig is blokkeert de levensenergie. Ontspannen is een sleutelwoord. Misschien heb je dat wel eens als instructie op de massagetafel meegekregen. Hoe dan? Oefenen! In kleine stapjes in een veilige omgeving. Je kunt ervoor kiezen om heel bewust iets los te laten waar je tot nu toe altijd de controle op hield. En ga vervolgens stap voor stap je succesjes aan een ketting rijgen. Je geeft daarmee wérkelijk betekenis aan: Het is wat het is. Met ‘losse handen’.
Als jij geen eigen plek inneemt, ontneem je onbewust de unieke plek van de ander
Hij is helemaal op zijn plek
“Jij kent Jochem toch ook? Hij heeft een nieuwe baan! Ik ben zó blij voor hem. Hij is nu helemaal op zijn plek. Je merkt het aan álles. Meer ontspannen en zo. Eindelijk zijn plek gevonden”. Zou Jochem dan (on)bewust naar zijn plek hebben gezocht? Waarschijnlijk is het anders gegaan. Jochem heeft een nieuwe baan gezocht én gevonden. Een wezenlijk verschil. Staan op je eigen plek is een plek waar jouw energie volop stroomt. Dat geeft plezier, ontspanning en letterlijk energie. De bewering omkeren kan. Wel met een ander resultaat. In dit blog meer over ‘plek’.
Over liefde en intentie
Systemisch werk gaat over ordening. Alles heeft een orde. Een eigen unieke plek in het grotere geheel. De doelman heeft als taak doelpunten te voorkomen. De spits om ze juist te maken. Jouw eigen plek is de plek die jou toebehoort. De leidinggevende geeft leiding. De werknemer neemt leiding aan. Soms gaat dat anders. Maar liefde maakt plekverwisseling vaak onbegrepen. Je gaat immers met de beste intenties van je plek. Iemand moet het toch doen? Wie neemt anders verantwoordelijkheid. Hoe ken jij jouw plek? En is hoe jij thuis jouw plek inneemt vergelijkbaar met hoe jij dat doet op het werk? Waarschijnlijk wel.
Met innemen onbewust ontnemen
Wat is jouw plek eigenlijk? Jouw plek wordt bepaald op basis van functie, leeftijd, takenpakket, ervaring, scholing of hiërarchie. Om te onthouden: Als jij een andere plek inneemt, ontneem je onbewust iemands plek. Klinkt logisch. Toch blijkt dat in de praktijk deze plekverwisseling wordt toegestaan. En dat heeft gevolgen. Want van je plek gaan leidt altijd tot problemen. Omdat de energiestroom stagneert. Komt soms zelfs helemaal tot stilstand. Wat je ziet speelt zich af in de bovenstroom. Wat niet zichtbaar is speelt zich af in de onderstroom. Het zichtbare is de bovenstroom.
Er is altijd een plek
Je ouders hebben het samen niet gemakkelijk gehad. – Jij zag dat als geen ander. -> Onbewust werd jij de steun van je moeder. – De trainer van de groep heeft het lastig. Deelnemers zijn passief en laten zich moeilijk inspireren. -> Jij redt de trainer door heel actief mee te werken. – In jullie relatie wordt jouw mannelijke energie gemist. -> Jij voegt je (nog meer) naar je partner en neemt geen eigen plek.
De ouder in je leidinggevende
De vraag “ken jij jouw plek” gaat over ordening. Jij hebt een unieke plek in het systeem. Een unieke plek met eigen verantwoordelijkheden. In jouw familiesysteem is de kinderrij een voorbeeld van (horizontale) ordening. Jij tov ouders en grootouders is een verticale ordening. Jij kunt niet de moeder zijn van je moeder. Als jongste zus kun je nooit de oudste zijn. In beide gevallen kun jij je wel zo gaan gedragen. Waarmee de ordening wordt verstoord. Wat invloed heeft op het stromen van de energie. Dezelfde ordening tref je aan op het werk. Je leidinggevende -> ouder. Je nieuwe collega -> jongste zus
Er is behoefte aan jou
Door van je plek te gaan denk je een behoefte in te vullen. Uit liefde en/of gevoel voor verantwoordelijkheid. Je werkt onbewust oplossingsgericht voor een dieper liggend [probleem. En omdat het zo goed voelt is stoppen geen optie. De uitspraak ‘zo ben ik nu eenmaal’ ken je goed. Wat aangeeft dat plek verwisseling in meerdere systemen terugkomt. Voorbeelden van plek verwisseling::
Je zo verantwoordelijk voelen dat niet alleen eigen taken maar vooral taken van anderen worden uitgevoerd.
Een leidinggevende bespreekt met een van zijn medewerkers het functioneren van een directe collega van de medewerker.
Medewerker geeft (niet rechtstreeks) ongevraagd advies en heeft aanmerkingen op welke manier er leiding gegeven moet worden.
Leidinggevende neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn handelen.
Er wordt meer ruimte genomen dan past bij de functie.
Na promotie binnen de eigen afdeling je oude functie ( ivm je collega’s) niet los kunnen laten.
De onderstroom bepaalt. Altijd!
Het systeem zal er alles aan doen om te blijven functioneren. Ook als jij van jouw plek gaat of bent gegaan. De symptomen zijn de zichtbare problemen van wat in de onderstroom is verborgen. Er is een wetmatigheid. De onderstroom bepaalt altijd de richting.
Een jonge nieuw aangenomen manager die de kennis van medewerker die al dertig jaar werkzaam is in het bedrijf negeert gaat van zijn plek in de ordening met betrekking tot anciënniteit.
Een medewerker die een beslissing van het management naast zich neerlegt en zijn eigen koers vaart stelt zichzelf in de hiërarchie boven de manager en is van zijn plek geschoten.
Het begint in onschuld
Vaak zie je vanuit ogenschijnlijk onschuldige situaties de ruimte ontstaan waardoor iemand van zijn plek kan gaan. Niet vanuit een verkeerde intentie, integendeel vaak. Door onbewuste loyaliteit aan het gehele systeem ontstaan die verschuivingen van plek. De positieve intenties worden omarmd en vanuit gemak, loyaliteit, of een andere reden toegestaan. Situaties blijven zo jarenlang bestaan. Ze missen hun uitwerking niet in de onderstroom van de onderneming. Een goed vraag die gesteld mag worden: Voor welk probleem is dit chronische symptoom een oplossing?
Samenvattend
Er zijn verschillende ordeningen in het systeem. In de verschillende ordeningen kun je dus verschillende plekken innemen. Als manager of ondernemer sta je op de 1e plek in de hiërarchie. In de ordening van leeftijd misschien op plek 6. Samenvattend:
Van je plek gaan gebeurt veelal met de beste intenties.
Van je plek gaan is veelal te herleiden naar je eigen systeem van herkomst.
Jouw eigen plek (weer) innemen in de ordening van het systeem geeft rust in het systeem.
Er zijn verschillende ordeningen in systemen. Leeftijd, ervaring, opleiding, hiërarchie etc.
Problemen in het systeem die niet kunnen worden opgelost met reguliere oplossingen zijn veelal een symptoom van een dieper liggend probleem in het systeem.
Van je plek gaan komt als een boemerang bij jou terug.
Waar loyaliteit is vervormd, heeft deze zijn oorspronkelijke vorm verloren.
Aangesproken op loyaliteit
Loyaliteit, loyaal zijn, loyaal gevonden worden. Maar loyaliteit heeft een grens. Al heb ik zelf ervaren hoe diffuus die kan zijn. En wat is het lastig als die grens wordt benoemd. Waarom eigenlijk? Inmiddels kan ik zo voelen waar dat vandaan komt. Want loyaliteit blijkt een liefdesband te zijn. Geen wonder dat aanmerkingen op loyaliteit je in een spagaat trekt. Helemaal in je systeem van herkomst. Loyaliteit komt veel voorbij in mijn praktijk. Dit blog gaat over die verschillende loyaliteiten. Misschien herken je iets van jezelf. Neem het aan, pak het stevig beet. Zodat je het later wat meer los kunt laten.
Arbeidsethos en familiegeweten
Je ziet het overal. Het verlangen naar loyale (onvoorwaardelijke?) medewerkers spat er vanaf. Sla de personeelsadvertenties er op maar eens op na. Niet met zoveel woorden, maar wat dacht je van…. “We verwachten geen negen tot vijf mentaliteit”. Loyaliteit is blijkbaar een verdienste. Iemand die loyaal is, daar kan ik van op aan! Wat een onvoorwaardelijkheid wordt hier gevraagd. Het is een onvoorwaardelijkheid die ik wel ken. Eentje die zo gemakkelijk onder het kopje arbeidsethos wordt geschaard. En dan het oordeel als hier anders naar wordt gekeken. Het groeps- of familiegeweten.
Activeren van loyaliteit
In kwetsbare situaties wordt jouw loyaliteit gemakkelijk geactiveerd. Ben je afhankelijk van de ander? Een goede voedingsbodem voor een vorm van loyaliteit. Tegenovergesteld zie je nu op de arbeidsmarkt gebeuren. Er is veel vraag naar werknemers. Dat zet loyaliteit in een ander daglicht. Want als ZZP-er heb je meer regie over jouw wensen. Je maakt je los van de groep waartoe je behoorde. Je bent minder gebonden aan. En zeker minder verbonden mee. Speelt loyaliteit zich dan voornamelijk op de werkvloer af? Nee, absoluut niet. Ik zal dat verder toelichten.
Loyaliteit is een liefdesband
Ieder mens is vanuit zijn ouders ontstaan. Loyaliteiten zijn liefdesbanden die op een onbewuste laag besloten liggen. Je bent gebonden aan je familie en de gemeenschappen erom heen. Deze gebondenheid zet onzichtbare dynamieken in beweging. Een onbewuste laag met onzichtbare dynamieken. Dat zie je terug in hoe jij nu je relaties aangaat. Het is een weergave van hoe je leefde in je systeem van herkomst. Je deed wat toen het beste was. Wat maakte dat jij erbij hoorde en een eigen plek had in het systeem. Persoonlijke ontwikkeling is jezelf ontmoeten. Met vragen als: Wie” ben ik” en “Wie ben ik in de ogen van jou”.
Betrokkenheid en liefde
Het familiesysteem drijft op onderlinge betrokkenheid en liefde. Vervuld van belofte én risico. Enerzijds de belofte van veiligheid. Anderzijds het risico van afwijzing en er niet meer bij horen. Dualiteit. Twee zijden van dezelfde medaille. Het maakt je ontvankelijk voor plekverwisseling en vervorming van loyaliteit Over plekverwisseling en magische liefde lees je in een ander blog. In dit blog lees je meer over horizontale- en verticale loyaliteit. En hoe dat op kan spelen bij het starten van een nieuwe relatie. Om vervolgens van vier loyaliteiten de vervormingen te bespreken: Overdreven- Gespleten- Negatieve- en Onzichtbare loyaliteit.
Horizontaal versus verticaal
Horizontale en verticale loyaliteit is ontleend aan de contextuele therapie. Een therapie die handelt over de dynamische verbondenheid van een persoon met zijn relaties. Iedereen is lid is van een familiesysteem. Ieder lid heeft in dat systeem een eigen unieke plek. Verticale loyaliteit zijn onomkeerbare relaties. Het is loyaliteit tussen verschillende generaties: Groutouder-Ouder-Kind. Horizontale loyaliteit speelt zich af tussen eenzelfde generatie. Partnerrelatie, vriendschapsrelatie of collegiale banden. Relaties op basis van gelijkheid en wederzijdse verplichtingen en rechten.
Projectie van loyaliteit
Horizontale loyaliteit mist het onomkeerbare karakter van verticale loyaliteit. Deze twee loyaliteiten kunnen behoorlijk botsen. Verticale loyaliteitsbanden zijn diep geworteld. Je ziet en voelt de spanning opborrelen als deze liefdesband er niet openlijk mag zijn. In mijn aanbod “Een nieuw begin” is hier aandacht voor. Wat neem jij mee uit je vorige relatie? Welke oude bindingen leiden tot projecties? Projecties die je ook hebben op je collega’s. Elke huidige relatie biedt kansen. Kansen om te helen wat ooit uit verbinding is geraakt. Dit geldt niet alleen voor partnerrelaties.
Als vorm verloren gaat
Elke loyaliteit heeft een zwakke kant. En een krachtige kant. Soms raakt de loyaliteit vervormd, Jij bent klem komen te zitten in je familiesysteem. Op een plek in het oudersysteem terecht gekomen. Jouw vervorming van loyaliteit wordt door een ander wellicht als kwaliteit ervaren: Geen nee kunnen zeggen. Meer verantwoordelijkheid nemen dan je toekomt. Past precies bij “We verwachten geen negen tot vijf mentaliteit” uit de tweede paragraaf. In een andere vervorming is uithoudingsvermogen de grote kracht. Het snel zien van beide kanten van een medaille. Mét inlevingsvermogen.
Overdreven loyaliteit: Parentificatie
Overdreven loyaliteit, is identificatie met de plek van ouders, Van een of beide. De oorzaak ligt in overbelasting van de ouder(s). Dat kan een tijdelijke overbelasting zijn. Of een zwaar levenslot van ouder(s) en/of grootouder(s). Identificeren is je onbewuste beweging om die plek over te nemen. In het voortdurend scannen hoe het met je ouder(s) gaat ben je alert geworden. Alert op de last van een ander. Jouw groot verantwoordelijkheidsgevoel krijgt veel voor elkaar. Veel doen geeft je het goede gevoel. Hulp vragen is lastig. Zorg voor een hogere rangorde gaat als vanzelf.
Wat te doen?
Aanvaarden dat jij niet alles alleen kunt doen. Meer zorg voor jezelf (mentaal en lichamelijk). Afgrenzen van verantwoordelijkheden. Matig je neiging om alles te willen voorkomen. En je neiging gespitst te zijn op wat ‘daar anders moet’.
Gespleten loyaliteit: Triangulatie
Kun je even loyaal zijn naar beide ouders? Of gaat loyaliteit naar de een ten koste van de ander. Dat laatste brengt je in een spagaat. Je hebt het gevoel dat jij de relatie moet redden. Helemaal als ouders afzonderlijk steun zoeken bij jou. Omdat ze er samen niet uitkomen. Partijdig zijn of bemiddelen. Beide geeft innerlijk strijd. Loyaal naar de een is tegelijkertijd dis-loyaal zijn naar de ander. Alsof je altijd een van de twee in de steek laat. Maar als kind heb je beide ouders nodig. Het is onmogelijk om te kiezen. Heb je meerdere leidinggevenden? Een beetje spanning tussen hen, geeft jou stress.
Wat te doen?
Waar stroomde de liefde wel tussen je ouders? Wanneer was er wel een eenheid? Als je dit leert zien kan de afbakening herstellen. Als jij op je plek kunt blijven staan kan jouw kwaliteit zich ontvouwen: Er zorg voor dragen dat zaken en gevoelens gedeeld kunnen worden. Professioneel heb je te leren om keuzes te maken. Oefenen om je Volwassen ego positie in te schakelen. Want elke keuze heeft consequenties. Kiezen is de helft verliezen.
Negatieve loyaliteit
Hoe kan er geluk bestaan als er zoveel lijden is? Het zware lot van ouders rustend op kinderschouders activeert het ondermijnen van eigen gezondheid en succes van het kind. In gebonden zijn aan het lot van je ouders blijf je hun trouw. Een onuitgesproken belofte: Ik kom niet verder dan jullie. Een bijzondere dynamiek waardoor je niet je volle potentie gebruikt. Het is moeilijk om in het licht te staan. Lastig om successen te vieren. In de onderlaag zit woede. Je hebt je eigen geluk op moeten geven. In je werk blijf je vooral zoeken naar verbeterpunten. Alsof er een taboe rust op positieve ervaringen
Wat te doen?
Je hebt oog voor verlies en verdriet. Waar jij je gemakkelijk mee identificeert. Dat maakt de energie zwaar en stroperig. Alle lichtheid is verdwenen. Je hebt je eigen leven te nemen. Door te verduren wat er in het leven van je ouders speelde. Je hebt te buigen voor je ouders en te zeggen: ter ere van jullie en alle pijn die er is, maak ik er wat van. Professioneel heb je de pijn van anderen in te sluiten zonder je hier verantwoordelijk voor te maken.
Onzichtbare loyaliteit
Als kind kun je ‘weten’ dat iets in het systeem werd buitengesloten. Er treedt dan een identificatie op met dat ‘iets’. Zodat het een plek krijgt in het systeem. Dat ‘iets’ kan een geheim zijn, een trauma, een verzwegen persoon. Er werd in ieder geval niet over gesproken. Onzichtbare loyaliteiten zijn weer beklemmend. Een leidinggevende met deze dynamiek strijden een strijd die niet de zijne is. Er moet ‘recht gedaan worden’. Maar niemand weet waar recht aan gedaan moet worden. Het vertroebelt de onderlinge communicatie. Onzichtbare loyaliteit is moeilijk vast te pakken.
Wat te doen?
In onzichtbare loyaliteit gaat het over ‘iets’ wat niet mocht bestaan. Het systeem wil altijd heel zijn. Dat betekent dat wat buitengesloten is, ingesloten moet worden. Vaak raakt een kind geïdentificeerd met dat ‘iets’. En dat kan generaties later zijn. De helende taak is om het buitengeslotene alsnog een plek te geven. Je zet hiermee jouw onrust om in je kwaliteit. In familieopstellingen komt deze dynamiek veel naar voren. Professioneel wordt er ook iets van je gevraagd. Sta open voor wat in het verleden in het bedrijf speelde. En wat nu nog opgeruimd dient te worden.
Samenvattend
Loyaliteit en plek als ingang in de ontmoeting met Jezelf. Het is een liefdesband. Maar wel een met een grens, En juist op dat snijvlak zit spanning. Juist daar wordt in de schaduw geplaatst wat niet mag worden aangekeken. Uit loyaliteit.
