Polariteit in karakterstructuren: Hoe vertrouwen en wantrouwen jou beïnvloeden
Polariteit
Vertrouwen. wantrouwen
beweging, spanning, balans
Loslaten, bewust onderzoeken, groeien
Vrijheid
Inleiding: Wat zijn polariteiten?
We leven allemaal met tegenstellingen, oftewel polariteiten. Denk aan vertrouwen versus wantrouwen, vasthouden versus loslaten, of controle versus overgave. Hoe jij je verhoudt tot deze polariteiten geeft inzicht in je patronen en beschermingsmechanismen.
In dit blog zoom ik in op de polariteit vertrouwen-wantrouwen. Hoe deze polariteit zich manifesteert, hangt samen met de beschermende maskers die je hebt ontwikkeld. Het herkennen van deze dynamiek is een stap richting meer balans en vrijheid in je leven.
Wat is een maskerstructuur?
Een maskerstructuur, of karakterstructuur, is een beschermende laag die je als kind hebt ontwikkeld om jezelf te beschermen tegen pijn en afwijzing. Deze structuren zitten opgeslagen in je lichaam en bepalen hoe je je opstelt in relaties en het leven. Wilhelm Reich ontdekte dat deze structuren zich letterlijk vastzetten in de spierspanning van je lichaam.
Iedereen heeft meerdere maskers, maar meestal zijn één of twee structuren dominant. Deze maskers beschermen je tegen kwetsbaarheid, maar beperken je ook. Ze beïnvloeden bijvoorbeeld hoe je omgaat met polariteiten zoals vertrouwen en wantrouwen.
“Polariteiten als vertrouwen en wantrouwen vormen je maskers, maar bewustzijn brengt balans en vrijheid in je leven.”
Polariteit en energie: Hoe beweeg jij?
Bij polariteiten gaat het om beweging. Kun je vrij schakelen tussen twee uitersten, zoals vertrouwen en wantrouwen? Dan stroomt je energie en ben je in balans.
De Lemniscaat
Om dit te verduidelijken, gebruik ik vaak het model van de lemniscaat: een figuur in de vorm van een liggende acht. De polen van een polariteit, zoals bijvoorbeeld vertrouwen en wantrouwen, liggen aan de uiteinden.
Oefening: Leg twee papiertjes op de grond met daarop de woorden “vertrouwen” en “wantrouwen”. Ga op het ene papiertje staan en ervaar hoe dat voelt. Verplaats je daarna naar het andere papiertje en voel het verschil. Door deze beweging te maken, kun je ervaren waar je vastloopt en waar de energie stokt.
Vertrouwen-wantrouwen: Een polariteit in maskers
De polariteit vertrouwen-wantrouwen speelt een grote rol in drie maskers: het fijngevoelige (schizoïde), het sociale (orale) en het daadkrachtige (psychopatische) masker. Hoewel het thema in elk masker terugkomt, verschillen de oorzaken en uitwerkingen.
- 1. Het fijngevoelige masker: Ben ik wel welkom?
Voor mensen met een fijngevoelig masker is wantrouwen de basis. Het gevoel dat je er niet mag zijn, wordt diep van binnen gevoeld.
Ontstaan: Dit wantrouwen ontwikkelt zich al voor je geboorte. Denk aan stressvolle gebeurtenissen tijdens de zwangerschap, zoals een traumatische ervaring van je moeder of een moeilijke bevalling. Dit kan leiden tot een gevoel van afwijzing en onveiligheid.
Kenmerken: Je voelt je veiliger daar dan hier en trekt je terug uit verbinding. Leren vertrouwen op jezelf én anderen is een levenslange uitdaging.
Voorbeeld: Anne, 34 jaar, heeft moeite met sociale interacties. Ze voelt zich vaak ongemakkelijk in groepen en heeft het gevoel dat ze er niet echt bij hoort.
Uitdaging: Ontwikkel het vertrouwen dat je er mag zijn, precies zoals je bent.
- 2. Het sociale masker: Is er wel genoeg voor mij?
Bij het sociale masker draait wantrouwen om een gevoel van tekort. Je twijfelt of er wel genoeg liefde, aandacht, of emotionele steun is. Je probeert dit gemis te vullen.
Ontstaan: Dit masker ontwikkelt zich in het eerste levensjaar, wanneer een kind volledig afhankelijk is van zorg en voeding. Als deze zorg niet consistent beschikbaar is, groeit het wantrouwen.
Kenmerken: Je voelt een diep verlangen naar vervulling, maar het lijkt alsof je emmer nooit vol raakt. Dit kan leiden tot afhankelijkheid of zelfs verslavingsgevoeligheid.
Voorbeeld: Tim, 29 jaar, zoekt voortdurend bevestiging in zijn relaties. Hij stelt hoge eisen aan zijn partner en voelt zich snel afgewezen.
Uitdaging: Ontwikkel het vertrouwen dat er altijd genoeg is – ook voor jou – zonder dat je het hoeft af te dwingen.
- 3. Het daadkrachtige masker: Ik doe het zélf wel!
Bij het daadkrachtige masker is wantrouwen vooral gericht op anderen. Je vertrouwt jezelf, maar bent ervan overtuigd dat je niet op anderen kunt rekenen.
Ontstaan: Dit masker ontstaat wanneer een kind leert dat het zich staande moet houden door onafhankelijk en sterk te zijn. Vertrouwen in anderen is ooit beschaamd, en dat verlies heeft diepe sporen nagelaten.
Kenmerken: Je bent vaak de leider, iemand die de touwtjes stevig in handen heeft. Dit maakt je krachtig, maar ook kwetsbaar voor eenzaamheid. Kwetsbaarheid tonen voelt als falen.
Voorbeeld: Eva, 42 jaar, is een succesvolle ondernemer, maar vindt het moeilijk om hulp te vragen. Ze voelt zich vaak geïsoleerd, omdat ze niemand echt toelaat.
Uitdaging: Leer kwetsbaarheid te omarmen en vertrouwen te hebben in de ander. Dit opent de weg naar diepere verbindingen.
Lees meer over deze drie maskers:
“Vrij bewegen tussen vertrouwen en wantrouwen opent de deur naar diepere verbindingen en persoonlijke groei.”
Je schaduw: Wat verberg je?
In elk masker schuilt een schaduw. De delen van jezelf die je niet wilt zien of erkennen. Vaak projecteer je deze schaduw op anderen.
Voorbeeld: Iemand met het sociale masker kan anderen verwijten dat ze te veeleisend zijn, terwijl ze zelf een sterke behoefte aan aandacht en erkenning hebben.
Door je schaduw te omarmen, kun je meer in balans komen en vrijer bewegen tussen de polariteiten.
Hoe werk je met polariteiten?
Wil je meer balans in je leven? Begin dan met het onderzoeken van je eigen polariteiten en hoe ze samenhangen met jouw maskers.
Hier zijn enkele tips:
- Erken je polariteiten: Vraag jezelf af: Waar zit ik vast? Vertrouw ik teveel op wantrouwen, of stel ik me juist te kwetsbaar op?
- 2. Beweeg fysiek: Gebruik de lemniscaat-oefening om het verschil tussen de polen te ervaren en te voelen waar je energie vastzit.
- 3. Werk met je schaduw: Onderzoek welke eigenschappen of emoties je in jezelf onderdrukt. Wat veroordeel je in anderen, en wat zegt dit over jou?
- 4. Zoek begeleiding: Systemisch werk en lichaamswerk kunnen je helpen om dieper inzicht te krijgen in je patronen en ze stap voor stap los te laten.
Conclusie: Vind balans tussen vertrouwen en wantrouwen
Polariteiten zoals vertrouwen en wantrouwen spelen een belangrijke rol in je leven. Door bewust te worden van hoe ze jou beïnvloeden, kun je de energie laten stromen en meer balans ervaren.
Wil je ontdekken hoe jij je verhoudt tot deze polariteiten en wat jouw maskers zeggen over je leven? Neem contact op voor een kennismakingsgesprek en ervaar hoe systemisch werken jou kan helpen groeien.
Misschien vind je dit ook interessant:
Karakterstructuren uitgelegd: Hoe je beschermingsmechanismen ontstaan en wat je ermee kunt doen
Heb het goed,
Joan
