Licht Omarmt schaduw, Balans in stilte Zien wat ongezien blijft Evenwicht
Omarmen van Licht en Schaduw
Licht. Het is wat we vaak nastreven in het leven. Succes, geluk, en vreugde zijn de stralende momenten die we willen vasthouden. Maar zoals de zon haar kracht ontleent aan de afwisseling met de nacht, zo ontleent ook ons leven diepte aan wat in de schaduw ligt. Toch is het niet altijd makkelijk om die schaduwkant te zien, laat staan te accepteren.
Als het licht verbleekt
Misschien herken je het: een moment waarop alles lijkt te stralen. Een promotie op je werk, een nieuw avontuur, een warme verbinding. Je voelt je sterk, zichtbaar, alsof het leven jou volop in het licht zet. Maar dan, vaak onverwacht, verschijnt er een schaduw. Een stem van twijfel: “Kan ik dit wel? Verdien ik dit wel?” Het lijkt alsof het licht, hoe krachtig ook, altijd wordt vergezeld door iets dat die straling probeert te dimmen.
De schaduw, die ongeziene achterzijde, is niet per se iets negatiefs. Ze is er niet om je tegen te houden, maar om je te laten zien wat je anders misschien zou missen. Net zoals de zon haar vorm vindt in de balans met de nacht, vinden wij betekenis in het samengaan van licht en donker. De momenten van onzekerheid, verdriet of introspectie zijn geen obstakels, maar kansen om dieper te kijken.
“Jouw schaduw is er niet om je tegen te houden, maar om je te laten zien wat je anders misschien zou missen”
Zonder nacht verblind het licht
Denk aan een moment waarop je je verloren voelde. Misschien voelde het alsof je vastzat, alsof er geen uitweg was. Maar juist in die momenten—wanneer de wereld stil leek te staan—ontstond ruimte voor iets nieuws. Misschien een onverwacht inzicht, een ander perspectief, of simpelweg de kracht om verder te gaan. De schaduw werkt niet tegen je; ze vraagt je juist om stil te staan bij wat er echt toe doet.
In onze maatschappij ligt de focus sterk op licht: zichtbaar zijn, prestaties leveren, groeien. Maar zonder de rust van de nacht en de diepte van de schaduw zou dat licht verblinden. Je hebt beide nodig om volledig te leven. De momenten waarin je je terugtrekt, waarin je jezelf tegenkomt, maken het mogelijk om te stralen wanneer de tijd daar is.
Jouw uitdaging: omarm de tegenstelling
De uitdaging ligt in het omarmen van deze schijnbare tegenstellingen. Mannelijk en vrouwelijk, actie en rust, licht en donker: het zijn geen vijanden, maar partners in evenwicht. Door beide te erkennen, geef je jezelf toestemming om volledig mens te zijn.
Dus wanneer de schaduw zich aandient, vraag jezelf dan niet waarom ze er is, maar wat ze je probeert te vertellen. Wat in jou vraagt om gezien te worden? Wat heeft nog geen licht gekregen? Alleen door die schaduwkanten te omarmen, kun je de volle rijkdom van het licht ervaren.
Evenwicht is jouw opbrengst
Net zoals de zon straalt door de gratie van de nacht, kun jij stralen door het evenwicht tussen jouw licht en schaduw te vinden. In die harmonie ligt je ware kracht.
Luisteren Echt luisteren Oprecht en eerlijk Voelen wat nodig is Empatisch
Verbindend communiceren: hoe je echt contact maakt
In een wereld vol meningen, stress en misverstanden willen we vaak één ding: verbinding. Echte, oprechte verbinding met de mensen om ons heen. Maar hoe vaak voelen gesprekken alsof je elkaar nét niet begrijpt? Hier komt empatisch en verbindend communiceren om de hoek kijken. Met een andere benaming: Empathisch communiceren.
Wat is verbindend communiceren?
Verbindend communiceren (VC), door mij ook wel empatisch communicatie genoemd, is een manier van praten en luisteren die draait om begrip, empathie en respect. Het gaat niet om winnen of gelijk krijgen, maar om écht horen wat iemand nodig heeft. En eerlijk zijn over wat jij nodig hebt.
Het klinkt misschien simpel, maar in de praktijk is het best een uitdaging. Waarom? Omdat het vraagt om een open houding en de wil om oude patronen los te laten, zoals oordelen, verdedigen of beschuldigen.
De vier stappen van verbindend communiceren
Wil je verbindend communiceren leren? Begin dan met deze vier simpele (maar krachtige) stappen:
Kijk naar wat er écht gebeurt
Niet oordelen, niet invullen, alleen observeren. Zeg bijvoorbeeld niet: “Je luistert nooit naar me,” maar: “Je keek op je telefoon toen ik praatte.”
Voel wat er in je omgaat
Benoem je gevoel zonder te beschuldigen. Dus geen: “Je maakt me boos,” maar: “Ik voel me gefrustreerd.”
Vraag jezelf af wat je nodig hebt
Gevoelens wijzen vaak naar een onvervulde behoefte. Misschien heb je behoefte aan respect, aandacht, of rust.
Doe een verzoek, geen eis
Vraag de ander om iets te doen dat helpt. Bijvoorbeeld: “Kun je je telefoon even wegleggen als we praten?”
Verbindend communiceren is geen kunstje
Het klinkt misschien als een handige truc, maar verbindend communiceren werkt alleen als je het écht meent. Het vraagt een levenshouding van openheid, eerlijkheid en de moed om kwetsbaar te zijn. Je moet willen luisteren naar de ander, maar ook bereid zijn om naar jezelf te kijken.
Dit is tegelijkertijd waarom je zo gemakkelijk struikelt over VC. Het kan confronterend zijn om te ontdekken dat je misschien vaak praat vanuit frustratie, angst of onzekerheid. Maar, kop op, juist dáár ligt je kracht. Als je die patronen eenmaal herkent, dán (pas) kun je ze veranderen.
Wat houdt je tegen?
Oké, verbindend communiceren is in de dagelijkse praktijk makkelijker gezegd dan gedaan. Misschien herken je deze obstakels:
Angst voor afwijzing:
Wat als de ander mijn verzoek niet accepteert?
Automatische reacties:
We schieten vaak meteen in de verdediging.
Geen tijd nemen:
We praten snel, zonder echt te voelen wat we willen zeggen.
Reflecteren op deze hindernissen is een belangrijke eerste stap. Vraag jezelf af: Waarom vind ik het moeilijk om eerlijk te zeggen wat ik voel? Of: Wat houdt me tegen om écht te luisteren? Reflecteren is even uit waan van de dag komen voor een moment van eerlijk zijn naar jezelf. Wat van mij houdt zich schuil in mijn schaduw?
Een levenshouding van verbinding
Om verbindend communiceren écht te omarmen, heb je een levenshouding nodig waarin je streeft naar verbinding, ook als het lastig is. Dit betekent:
Zelfreflectie:
Durf te kijken naar je eigen gedrag en patronen.
Geduld:
Oefening baart kunst. Geef jezelf de tijd om VC eigen te maken.
Empathie:
Niet alleen voor anderen, maar ook voor jezelf.
Praktische Tips om Te Beginnen
Oefen kleine stappen:
Begin met het benoemen van je gevoel in een gesprek.
Geef jezelf ruimte:
Het is oké om te zeggen: “Ik weet even niet wat ik moet zeggen.”
Zet je intentie voorop:
Vraag jezelf af: Wil ik winnen, of wil ik verbinden?
Conclusie: verbindend, empatisch, communiceren is levenskracht
Verbindend, empatisch communiceren is niet gemakkelijk, maar het is het waard. Door op een open, respectvolle manier te praten én te luisteren, creëer je sterkere relaties, minder misverstanden en meer begrip.
Wil je een start maken? Begin vandaag nog met kleine stappen. Durf te wankelen, wees eerlijk, en kijk wat er gebeurt als je écht probeert te verbinden.
Oefenen met verbindend communiceren ? Klik op de button….
In onwetendheid zit je onschuld,
in weten ontstaat je schuld
Bewust
Dit is een blog over bewust-zijn, on-bewust en bewust worden. Waar jij je niet bewust van bent heeft bestaansrecht. Want het is er. Zelfs als jij er geen weet van hebt. Als je ergens niet van op de hoogte bent kun je je handen in onschuld wassen. “Dat hoef ik allemaal niet te weten”. Het is een uitspraak waarmee je kunt vastklampen aan onschuld. Wat niet weet, wat niet deert? Om het onbewuste te transformeren naar bewustzijn raak je iets van je onschuld kwijt. Zou dat je dan gelukkiger maken? In dit blog schrijf ik vanuit een persoonlijke invalshoek over die transformatie.
Met kennis van nu, gisteren afwijzen
Ik ben mij ervan bewust. Wat wil zeggen dat ik er weet van heb. Het proces van bewust worden is doorgaans er ook een van verwarring. En van verwarring wordt gezegd dat het de poort is naar een nieuwe realiteit. En dat klopt mijns inziens ook. Verwarring ontstaat als je huidige kijk op de wereld ter discussie wordt gesteld. Nu is het niet erg om een beeld bij te stellen. De ontwikkeling gaat op veel gebieden echt razendsnel. Wat maakt dat je er met nieuw opgedaan inzicht naar kunt gaan kijken. Met de kennis van vandaag kan gisteren worden afgewezen.
Groeien door je beeld te vergroten
Er zijn legio voorbeelden waarin je wordt ‘uitgenodigd’ om je beeld bij te stellen. Je hebt ongetwijfeld je eigen voorbeelden voor het oprapen. Alleen al in het volwassen en/of ouder worden wordt je ermee geconfronteerd. Je mag het beschouwen als groeien. Persoonlijk is mijn verwarring het grootst als ‘een ander beeld’ raakt aan het familiegeweten. Dan ligt er opeens een grotere drempel waar ik overheen heb te stappen. (Of ik beslis om dat (nog) niet te doen). Want in het familiegeweten zit opgesloten hoe wij het doen, hoe wij onszelf met ons eigen waarheden zien.
Bizar hoe je vastzit in een format
Mijn mening over de GGZ was gevormd in de jaren 70. Net als het beeld inclusief oordeel wat ik had van Zuid-Molukkers (ik ben geboren en getogen in Boven Smilde waar de schoolkaping heeft plaatsgevonden). Maar ook de verwachting dat je altijd je best doet, hard werkt en dat afspraak, afspraak is. Zoals je ook vanzelfsprekend overal op tijd bent. En niet onbelangrijk: Resultaat is wat telt. De weg ernaar toe is minder interessant. Als ik nu op Facebook naar oude foto’s uit mijn jeugd voorbij zie komen weet ik gelijk tot welke groep iemand behoorde. Christelijk of openbaar. Bizar eigenlijk.
Trouw aan de groep maakt je onschuldig
Bovenstaand geeft aan hoe ik was geconditioneerd voor het leven. Daar stond ik indertijd niet bij stil. De waarheid was keurig afgebakend. Dat is duidelijk. Het doet beseffen waar je bijhoort. En omdat we als mens een groepsdier zijn is dat best handig. Wat je doet, is er onbewust op gericht om bij de groep, het familiegeweten te blijven horen. En om je eigen groep hechter/sterker te maken is het afwijzen van andere groepen eigenlijk een hulpmiddel. Het geweten zorgde ervoor dat je onschuldig kon blijven zolang je maar trouw bleef aan de groep. Anders was je schuldig.
Weerstand: Liefdevolle loyaliteit
Trouw blijven aan je familiegeweten: Loyaliteit. Ook wel liefdesband genoemd. En dat laatste raakt een diepere laag. Onschuldig kunnen zijn in die liefdesband. Met de kennis van nu ben ik mij ervan bewust hoe groot dat woord onschuldig is. En wat er allemaal ‘uitgevreten’ kan worden. En dat iemand zich daarbij toch nog onschuldig kan voelen. Je daarvan bewust worden is iets van je eigen onschuld verliezen. En reken maar dat dát op zijn minst verwarrend is en uitmondt in weerstand. Als de ‘waarheid’ vanuit het familiegeweten ter discussie wordt gesteld is weerstand de verdediger.
Goede intenties zijn niet genoeg
Loyaal zijn aan het familiegeweten maakt je in je handelen onschuldig. Dat je daarmee anderen veroordeelt, dát kwam helemaal niet in mij op. Loyaal zijn aan dat geweten is handelen vanuit de beste intenties. En wat een onbegrip/boosheid ontstond er als mijn goede intenties (die iedereen toch begrijpt??) niet op waarde werden geschat. Ik ben daar vaak op vastgelopen. Omdat ik aangeboden/opgelegde feedback niet aan kon nemen bleef ik vastzitten in mijn loyaliteit. Nog beter je best doen, nog meer zónder de ander. Met als gevolg meer verwarring en nog meer onbegrip.
Wat wil je eigenlijk zélf?
Bewust worden van je eigen handelen gaat verder dan ‘weten hoe je het doet’. Bewust worden van eigen handelen betekent dat je keuzes hebt te maken. Wat wil ik zélf? Dat betekent niet minder dan losmaken uit delen van het familiegeweten. Delen die je belemmeren om voluit te leven. En losmaken gaat altijd gepaard met weerstand. Je laat iets van onschuld achter om schuldig te kunnen worden. Alleen de woorden schuld en onschuld hebben tijd nodig om in te kunnen dalen. Omdat je mag leren ervaren dat onschuld en schuld niet gelijk staat aan goed en fout.
Bewustwording: meer dan het individu
Bewust worden om je bewustzijn te vergroten is een individueel proces. Maar het is ook méér dan een individueel proces. Vele actuele gebeurtenissen, al dan niet vergezeld van het stempel CRISIS, vergroten het bewustzijn van (groepen) mensen. Er wordt op allerlei manieren ‘aan de deur geklopt’. En in reactie daarop zie je in een sterk geïndividualiseerde maatschappij, waarin iedereen zijn eigen boontjes wordt geacht te doppen, de behoefte ontstaan om samen naar een oplossing te zoeken. Een behoefte en in meer of mindere mate weerstand. Uit loyaliteit naar het systeem van herkomst.
Wanneer is het nu eens klaar?
Het vergroten van mijn bewustzijn heeft mij van alles gebracht. Woorden die daarvan iets kunnen omschrijven zijn: pijnlijk; vervelend; een leeg gevoel; hoop; verwachting; blijdschap; tranen; verdriet; wanhoop; geluk; eenzaamheid; nieuwgierigheid. Het leest misschien niet als een hartelijke uitnodiging om jezelf telkens opnieuw te bevragen en te onderzoeken. En toch gun ik jou een dergelijk proces. Ook al is het er een van vallen en opstaan. Voor mij eens grote thema’s als GGZ en Zuid-Molukkers hebben daardoor een gezonder perspectief gekregen. En telkens komen er nog nieuwe inzichten bij. Je bent immers nooit te oud om te leren.
Manifestatie van wat is buitengesloten
Iedereen heeft wel iets van ‘wat er niet mocht zijn’ naar de schaduw verbannen. Waardoor het vervolgens gedwongen uit beeld verdwijnt. Je bent je er niet meer van bewust. Als mensen hebben we echter een diepe ‘drive’ om heel te willen zijn. Compleet zijn, alles ingesloten. Met reden. Want alles wat van onszelf wordt buitengesloten komt eens naar de oppervlakte. Hoe zich dat laat zien is voor iedereen verschillend. Waarbij ziekte een mogelijke manifestatie is om het buitengeslotene zichtbaar te laten worden. In de oosterse heelkunde een gegeven.
Het streven van de mens: Heel worden!
Bewustzijn van jezelf. Ik gun het jou, mijzelf en iedereen. Meer bewustzijn ontwikkelen ten aanzien van jezelf geeft je uiteindelijk de ruimte om werkelijk die plek in te nemen die al die tijd al voor jou is gereserveerd. Elke stap daar naar toe, is een zinvolle stap. Hoe klein ze ook zijn. Want uiteindelijk wil ieder mens heel zijn.
Terugkrijgen wat de ander bij jou ziet. Jouw blinde vlek wordt in het licht gezet.
Ontmoeting en spiegels zijn verbonden
Deze website is gevuld met spiegels. Ze passen bij het thema: ‘Kom jezelf ontmoeten..’ Voor mij zijn ontmoeting en spiegel met elkaar verbonden. Een spiegel verdiept de ontmoeting. Stel jezelf maar eens de vraag: Wie ben ik? Wat is dan je antwoord? Weet wel dat jij meer bent dat wat je van jezelf kent. Ontdekken wie je bent is als een ontdekkingsreis. En als je ervoor open staat ontdek je telkens nieuwe delen van jezelf. Wat er van jou mag zijn ligt aan de oppervlakte. Of vlak daaronder. Je ervaart weinig interne weerstand om die delen van jouzelf aan te kijken. En er zijn echter ook delen van jou die zich minder gemakkelijk laten aankijken!
Gebroken spiegels vervormen het beeld
Het zijn de ongemakkelijke delen van jezelf die je afwijst. En dús in de spiegel opnieuw mag ontmoeten. Wat in die ontmoeting ontstaat laat zich raden. Het zijn die ontmoetingen die je het liefst vermijd. Of als dat niet is gelukt, zo snel mogelijk van wegloopt. De ander ontmoeten is daarmee ook jezelf ontmoeten. Elke ontmoeting die je aangaat is een spiegel voor jou. Als jij erin durft te kijken krijg je ongelooflijk veel informatie over jezelf terug. Is de spiegel gebroken of vervormd? Dan is het beeld wat je terugkrijgt ook vervormd. Denk hierbij aan de lachspiegels op een kermis. Straks meer over die vervorming.
Het is te pijnlijk
Wat er niet van jezelf mag zijn heb je weggedrukt. Boosheid, kwetsbaarheid, angst, levensvreugde. Je hebt ze diep weggestopt. Zo diep dat jij je daar niet eens meer bewust van bent. Maar het is niet weg. In je onderbewuste speelt het nog steeds een belangrijke rol. Jezelf beter leren kennen, inclusief dat wat er niet mocht zijn. Daarmee zet jij je eerste stap in Jezelf ontmoeten. Maar dan is het nodig dat jou een spiegel wordt voorgehouden. Een spiegel die bij jou ziet wat jij niet ziet. Omdat jij jezelf teveel beschermd om je weggedrukte delen te kunnen/willen zien. Dat is te pijnlijk.
Een aangepaste werkelijkheid kiezen
Een spiegel die is vervormd geeft een vertekent beeld. Kies jij voor een spiegel die is vervormd? Dan krijg jij een andere, aangepaste, werkelijkheid teruggekaatst. Een werkelijkheid die je misschien beter kunt verteren, maar die geen recht doet aan wat er niet van jou mag zijn. Jouw ego, je overlevingsdeel heeft volledig de regie. Ter bescherming van jezelf. In de ontmoeting met de ander kun je (onbewust) een gelijke vervorming aanbrengen. Door jouw gevoelens en verwachting uit een eerdere relatie of ontmoeting te projecteren op de ander. Dit wordt overdracht genoemd. Je projecteert iets uit een vorige situatie op nu.
De spiegel van de ontmoeting
Elke ontmoeting is als een spiegel. Je krijgt terug wat jij uitzendt. Wordt het contact in de ontmoeting telkens verbroken? Is het al moeilijk genoeg om contact te leggen? Laat de volgende zinnen dan eens inwerken:
Jij bent alleen maar met jezelf bezig. Er is geen (energie)uitwisseling.
Je bent opdringerig en hebt “de waarheid in pacht”.
Wellicht wil je de ander meenemen in jouw (voor)oordelen.
Jij wit helpen en niet geholpen worden. Er is geen balans in geven en nemen.
Uit loyaliteit naar je familiesysteem bekijk je alles met wantrouwen.
Je slikt jouw mening in. Deze doet er immers niet toe.
Non-verbaal en wat je zegt klopt niet met elkaar.
Jij geeft veel van wat je zelf zo tekort bent gekomen.
Er is geen gelijkwaardigheid in de ontmoeting.
Je bent trouw aan je familiegeweten: “Zo doen wij dat bij ons”
Wat is de schaduw verborgen is mag worden gezien
Gespiegeld worden. In veel situaties zo pijnlijk. Er wordt iets geraakt. Iets existentieels. Je stekels schieten recht overeind. Jezelf verdedigen doe je door de aanval te zoeken. Of te verdwijnen. Je onzekerheid neemt het over. En je twijfels. Doe ik het weer niet goed? De beweging die jij maakt is naar Kind-ego positie. En de ander komt in de Ouder-ego positie. De gelijkwaardigheid is ver te zoeken. Werkelijk ontmoeten is je kwetsbaar opstellen. Je kwetsbaar opstellen is jezelf openstellen voor de ander. Zodat je (aan)geraakt kunt worden in de ontmoeting. Wat in de schaduw is verborgen mag worden gezien.
Het verhaal van de spiegel
Er was eens een spiegel die altijd mee was in elke ontmoeting. Het was een bijzondere spiegel, want hij was in staat om de ziel van degene die erin keek te laten zien. Sommigen waren bang voor wat ze in de spiegel zagen, terwijl anderen juist geïnspireerd raakten door wat ze zagen.
In een vergadering op het werk, hield de spiegel de aandacht vast van een jonge medewerker. Ze zag haar eigen ambitie en vastberadenheid in de spiegel en wist dat ze de juiste beslissingen zou nemen in de vergadering. De spiegel had haar vertrouwen gegeven.
In een restaurant, stond de spiegel op een prominente plek. Een stel dat aan het daten was, keek er samen in en zag de liefde tussen hen weerspiegeld. De spiegel had hen dichter bij elkaar gebracht.
In een klaslokaal, werd de spiegel gebruikt door de leraar om de emoties van de leerlingen te peilen. De leraar zag dat sommige leerlingen verveeld waren en anderen gefrustreerd. Dankzij de spiegel, kon de leraar inspelen op de behoeften van de leerlingen en de les aanpassen.
Overal waar de spiegel ging, bracht hij inzicht en begrip. Hij was een waardevolle metgezel in elke ontmoeting.
