Dat niemand jou kán kennen zoals jij jezelf kent lijkt vanzelfsprekend. Maar wanneer heb jij daar voor het laatst bij stilgestaan? Deze woorden maken mij, in relatie tot ziekte, nieuwsgierig. Wij kennen onszelf het best. Wat maakt dan dat we zo gemakkelijk voorbijgaan aan die intrinsieke kennis. Waarom geven we onszelf zo gemakkelijk over aan behandelingen die de gemiddelde mens als basis hebben. Terwijl jij en ik toch uniek zijn. Daarnaast probeer ik antwoord te zoeken op de stelling: Ziek én toch geheeld. Bestaat het dat je én ziek én geheeld kunt zijn? Is het niet ziek of gezond?
Een blog over mens-zijn, veerkracht en betekenis kunnen geven.
De onvermijdelijkheid van ziek
Vroeg of laat. Want het is een universeel gegeven. We krijgen er allemaal mee te maken. Ziek. Een simpele verkoudheid, een langdurige blessure, of iet ernstigs. Bij jezelf of bij iemand in je directe omgeving. Ziekte is een bedreiging, een vijand. Alle reden om de strijd aan te gaan en deze verstoring te overwinnen. Maar wist je dit? Onder ziekte zit ook een diepere laag verborgen.
De kundigheid van de medische wetenschap staat voor mij niet ter discussie. Het is immers ongelooflijk hoeveel vooruitgang er de laatste decennia is geboekt. Ja, er zijn veel levens mee gered. Ja, veel onvermijdelijke doodvonnissen zijn teruggebracht tot een chronische ziekte. En dat is iets om oprecht dankbaar voor te zijn! En toch bestaat ziekte nog steeds. Waar een ziekte wordt overwonnen, popt er een nieuwe ‘variant’ op. Wat als de oplossing met betrekking tot ziekte niet altijd ligt in ‘overwinning’, maar vooral in ‘begrip’?
Helen: Samenbrengen wat uit elkaar is gevallen
Wat betekent helen eigenlijk? Het roept bij jou wellicht beelden op van herstel, van genezing in de meest fysieke zin. Maar helen is zoveel meer. Helen is het proces van heel worden. Alles wat in jou verdeeld of beschadigd voelt weer samenbrengen. Het is meer dan alleen fysiek, maar ook mentaal, emotioneel en spiritueel. En dat proces hoeft niet per se strijdvaardig te zijn. Zoals we vaak gewend zijn om ziekte te benaderen. Soms kan zachtheid, acceptatie en aandacht juist een krachtig middel zijn om te helen.
Ziekte wordt vaak gezien als ongewenste vijand. Een indringer die bestreden moet worden. Maar wat als ziekte ook een boodschap in zich draagt? Wat als het jou en mij iets probeert te vertellen over hoe we leven, wat we voelen of wat we misschien over het hoofd hebben gezien? Klinkt dat zweverig? Veel mensen die tot stilstand kwamen door ziekte, delen een zelfde inzicht: “Het heeft mij ook veel gebracht.”
Je leest of hoort deze woorden vaak van mensen bij wie hun leven ingrijpend is veranderd door ziekte. Hoewel de fysieke beperkingen soms blijven, ervaren ze een andere vorm van heling—een die veel dieper gaat. Het is alsof er een gordijn wordt weggetrokken en een nieuw perspectief zichtbaar wordt. Een groter bewustzijn, meer aandacht voor het hier en nu, een vernieuwde waardering voor wat wél kan. Dat is geheeld zijn, zelfs als de ziekte nog aanwezig is. Het bewustzijn is verruimd.
“Ziekte is geen vijand, maar een zachte fluistering, een uitnodiging tot heling, waar strijd en rust samenkomen”.
Ziek als spiegel
Hoe vaak luister jij naar de signalen van jouw lichaam? Die eerste tekenen van ongemak schuif je gemakkelijk aan de kant. Een zeurende pijn in de rug, een onrustige maag, vermoeidheid—het zijn dingen die we meestal negeren. Omdat je “gewoon door moet”, of omdat het onbekende je onrustig maakt. Maar als je luistert, wordt het gefluister van je lichaam steeds luider. Soms tot het punt dat je niet anders meer kunt dan stil staan en reflecteren..
Ziek is geen straf, maar een uitnodiging. Een uitnodiging om stil te staan, te luisteren en opnieuw verbinding te maken met Jezelf. Dat betekent niet dat je schuld hebt aan ziek zijn. Maar wel dat je kunt kiezen wat je ermee doet. Hoe jij omgaat met wat je overkomt, bepaalt of je het ziet als een obstakel of als een kans. Ook als dat tegen de geldende stroom in gaat. Met bewondering deel ik graag hoe Marianne hier mee omgaat.
Alles mag er zijn
Helen begint bij acceptatie. Het klinkt zo simpel, maar het vraagt nogal een grote portie moed om te zeggen: “Alles wat er is, mag er zijn.” Ziekte, pijn, ongemak—het is geen teken van falen of zwakte. Het is een deel van het leven, net zoals gezondheid dat is. Door ziekte toe te laten als onderdeel van jouw (levens)verhaal, maak je ruimte voor heelheid. Wat er niet mag zijn wil ingesloten worden. Een systemisch principe.
En heel zijn betekent niet dat alles perfect moet zijn. Het betekent niet dat de ziekte verdwijnt of dat alle pijn wordt weggenomen. Heel zijn betekent dat we leren leven met alles wat is. Heel zijn is dat we onszelf volledig omarmen, met al onze gebreken, kwetsbaarheden en krachten.
Een nieuw venster op de wereld
Wanneer je bereid bent om naar ziekte te luisteren, opent het vaak nieuwe vensters. Het verandert hoe je naar Jezelf en de wereld kijkt. Het leert je vertragen, voelen, prioriteiten stellen. Misschien ontdek je dat je altijd voor anderen hebt gezorgd, maar jezelf vergat. Misschien zie je in dat je werk of levensstijl je uitput. Of misschien vind je juist de kracht om je grenzen te verleggen en nieuwe mogelijkheden te zien.
Ziek en toch geheeld—het lijkt een paradox, maar het is een waarheid die wij allemaal kunnen ervaren. Het vraagt niet om strijd, maar om zachtheid. Niet om perfectie, maar om acceptatie. Wanneer je dat begrijpt, wordt heling geen doel, maar een reis. Een reis naar Jezelf.
Dus, als jij naar je lichaam en geest luistert, wat vertellen ze jou?
Weet je welkom.
Met alles wat er van je kan en mag zijn.
Joan
“ziek- een reactie van levende wezens op een verwonding”
Pijn Onzichtbaar diep Trekt aan mij Ik vecht, voel van Binnen
Diep van binnen, daar is het geweten
Hoe ga je om met een pijn die je diep van binnen voelt, maar die je niet echt kunt plaatsen? Het is alsof je ergens weet dat het klopt, maar je hoofd wil er niet aan. Het is een strijd, een innerlijke worsteling die je leegtrekt. Je voelt je moe, uitgeput zelfs, zonder dat je kunt verklaren waarom. Voor de buitenwereld lijkt er niets aan de hand. En toch voel jij je schuldig. Schuldig omdat je denkt: “Ik doe eigenlijk niets wat deze uitputting kan rechtvaardigen.”
Het lastige is dat die vermoeidheid zomaar lijkt te komen. Alsof er ineens een grens is bereikt. Alsof je een elastiek bent dat te lang is uitgerekt en nu gewoon niet meer terugveert. Misschien herken je het wel: dat je ooit wél met die spanning kon omgaan. Niet altijd perfect, maar het lukte. Totdat het niet meer ging. En dan kijk je achterom, en het raakt je. Je voelt hoe zwaar het is geweest. Dat besef kan rauw en verdrietig aanvoelen.
“Goed hoor,” zeg je. Maar klopt dat wel?
In een wereld waarin “je eigen broek ophouden” vaak nog de norm is, wordt het delen van je pijn best lastig. Helemaal als die pijn niet zichtbaar is. Hoe vaak zeg je niet gewoon “goed hoor” als iemand vraagt hoe het met je gaat? Niet omdat het echt goed gaat, maar omdat je geen “zeur” wilt lijken. Misschien omdat je denkt: “Anderen hebben het ook zwaar, waarom zou ik klagen?”
“Diep van binnen weet je dat er iets wringt, maar je hoofd weigert te luisteren. Je probeert sterk te blijven, terwijl de strijd met jezelf je uitput”.
En zo ontstaat die eenzaamheid. Je trekt je terug, omdat je het gevoel hebt dat je faalt. Je doet je best, maar diep vanbinnen weet je: ik ben moe. Uitgeput. En toch zeg je tegen jezelf dat het straks wel beter gaat. Dat je er bijna weer bent. Het is die illusie van hoop waar je je aan vasthoudt. Maar stiekem weet je dat er meer nodig is.
Wat ons onderscheid
Heb je weleens gezien hoe een hond zijn stress letterlijk van zich afschudt? Na een spannende situatie schudt hij zich uit met zoveel kracht dat hij soms even uit balans raakt. Daarna gaat hij verder, alsof er niets is gebeurd. In het moment. Hier en nu. Misschien ben je er zelfs een beetje jaloers op – hoe fijn zou het zijn als wij dat ook zo makkelijk zouden kunnen?
Wij mensen doen het anders. Als we iets meemaken dat te heftig is om te dragen, dan stoppen we het weg. Dat is geen bewuste keuze, het gebeurt gewoon. Het is onze manier om te overleven. Maar die pijn blijft ergens in ons zitten. En naarmate de tijd verstrijkt, vergeten we soms zelfs dat het er nog is. Totdat iets of iemand die oude wond aanraakt, en het gevoel weer bovenkomt.
“Pas als je erkent wat je voelt, kun je beginnen met helen en je ware kracht hervinden.”
Jezelf herkennen in de strijd
Misschien herken je het gevoel: dat je al zo lang aan het vechten bent, dat het een deel van je identiteit is geworden. “Zo ben ik nu eenmaal,” zeg je dan tegen jezelf. Maar wat je eigenlijk bedoelt, is dat er een deel van jou continu bezig is om jou overeind te houden. Om de oude pijn te onderdrukken. Dat kost energie. Veel energie. Geen wonder dat je je uitgeput voelt.
De weg naar heelheid, naar binnen
Er is ook goed nieuws. Er is een deel in jou dat sterker is dan je misschien denkt. Een deel dat verlangt naar rust, naar heelheid. Naar jezelf zijn, zonder die constante strijd. Trauma’s kun je niet uitwissen, maar hoe je ermee omgaat in het hier en nu, dáár heb je invloed op. Het begint met erkennen wat er is. Het mag er zijn, al voelt het soms zwaar.
Weet dat je niet alleen bent in deze reis. Het is oké om hulp te vragen. Het is oké om te voelen. Jij mag er zijn, met alles wat je met je meedraagt.
In onwetendheid zit je onschuld,
in weten ontstaat je schuld
Bewust
Dit is een blog over bewust-zijn, on-bewust en bewust worden. Waar jij je niet bewust van bent heeft bestaansrecht. Want het is er. Zelfs als jij er geen weet van hebt. Als je ergens niet van op de hoogte bent kun je je handen in onschuld wassen. “Dat hoef ik allemaal niet te weten”. Het is een uitspraak waarmee je kunt vastklampen aan onschuld. Wat niet weet, wat niet deert? Om het onbewuste te transformeren naar bewustzijn raak je iets van je onschuld kwijt. Zou dat je dan gelukkiger maken? In dit blog schrijf ik vanuit een persoonlijke invalshoek over die transformatie.
Met kennis van nu, gisteren afwijzen
Ik ben mij ervan bewust. Wat wil zeggen dat ik er weet van heb. Het proces van bewust worden is doorgaans er ook een van verwarring. En van verwarring wordt gezegd dat het de poort is naar een nieuwe realiteit. En dat klopt mijns inziens ook. Verwarring ontstaat als je huidige kijk op de wereld ter discussie wordt gesteld. Nu is het niet erg om een beeld bij te stellen. De ontwikkeling gaat op veel gebieden echt razendsnel. Wat maakt dat je er met nieuw opgedaan inzicht naar kunt gaan kijken. Met de kennis van vandaag kan gisteren worden afgewezen.
Groeien door je beeld te vergroten
Er zijn legio voorbeelden waarin je wordt ‘uitgenodigd’ om je beeld bij te stellen. Je hebt ongetwijfeld je eigen voorbeelden voor het oprapen. Alleen al in het volwassen en/of ouder worden wordt je ermee geconfronteerd. Je mag het beschouwen als groeien. Persoonlijk is mijn verwarring het grootst als ‘een ander beeld’ raakt aan het familiegeweten. Dan ligt er opeens een grotere drempel waar ik overheen heb te stappen. (Of ik beslis om dat (nog) niet te doen). Want in het familiegeweten zit opgesloten hoe wij het doen, hoe wij onszelf met ons eigen waarheden zien.
Bizar hoe je vastzit in een format
Mijn mening over de GGZ was gevormd in de jaren 70. Net als het beeld inclusief oordeel wat ik had van Zuid-Molukkers (ik ben geboren en getogen in Boven Smilde waar de schoolkaping heeft plaatsgevonden). Maar ook de verwachting dat je altijd je best doet, hard werkt en dat afspraak, afspraak is. Zoals je ook vanzelfsprekend overal op tijd bent. En niet onbelangrijk: Resultaat is wat telt. De weg ernaar toe is minder interessant. Als ik nu op Facebook naar oude foto’s uit mijn jeugd voorbij zie komen weet ik gelijk tot welke groep iemand behoorde. Christelijk of openbaar. Bizar eigenlijk.
Trouw aan de groep maakt je onschuldig
Bovenstaand geeft aan hoe ik was geconditioneerd voor het leven. Daar stond ik indertijd niet bij stil. De waarheid was keurig afgebakend. Dat is duidelijk. Het doet beseffen waar je bijhoort. En omdat we als mens een groepsdier zijn is dat best handig. Wat je doet, is er onbewust op gericht om bij de groep, het familiegeweten te blijven horen. En om je eigen groep hechter/sterker te maken is het afwijzen van andere groepen eigenlijk een hulpmiddel. Het geweten zorgde ervoor dat je onschuldig kon blijven zolang je maar trouw bleef aan de groep. Anders was je schuldig.
Weerstand: Liefdevolle loyaliteit
Trouw blijven aan je familiegeweten: Loyaliteit. Ook wel liefdesband genoemd. En dat laatste raakt een diepere laag. Onschuldig kunnen zijn in die liefdesband. Met de kennis van nu ben ik mij ervan bewust hoe groot dat woord onschuldig is. En wat er allemaal ‘uitgevreten’ kan worden. En dat iemand zich daarbij toch nog onschuldig kan voelen. Je daarvan bewust worden is iets van je eigen onschuld verliezen. En reken maar dat dát op zijn minst verwarrend is en uitmondt in weerstand. Als de ‘waarheid’ vanuit het familiegeweten ter discussie wordt gesteld is weerstand de verdediger.
Goede intenties zijn niet genoeg
Loyaal zijn aan het familiegeweten maakt je in je handelen onschuldig. Dat je daarmee anderen veroordeelt, dát kwam helemaal niet in mij op. Loyaal zijn aan dat geweten is handelen vanuit de beste intenties. En wat een onbegrip/boosheid ontstond er als mijn goede intenties (die iedereen toch begrijpt??) niet op waarde werden geschat. Ik ben daar vaak op vastgelopen. Omdat ik aangeboden/opgelegde feedback niet aan kon nemen bleef ik vastzitten in mijn loyaliteit. Nog beter je best doen, nog meer zónder de ander. Met als gevolg meer verwarring en nog meer onbegrip.
Wat wil je eigenlijk zélf?
Bewust worden van je eigen handelen gaat verder dan ‘weten hoe je het doet’. Bewust worden van eigen handelen betekent dat je keuzes hebt te maken. Wat wil ik zélf? Dat betekent niet minder dan losmaken uit delen van het familiegeweten. Delen die je belemmeren om voluit te leven. En losmaken gaat altijd gepaard met weerstand. Je laat iets van onschuld achter om schuldig te kunnen worden. Alleen de woorden schuld en onschuld hebben tijd nodig om in te kunnen dalen. Omdat je mag leren ervaren dat onschuld en schuld niet gelijk staat aan goed en fout.
Bewustwording: meer dan het individu
Bewust worden om je bewustzijn te vergroten is een individueel proces. Maar het is ook méér dan een individueel proces. Vele actuele gebeurtenissen, al dan niet vergezeld van het stempel CRISIS, vergroten het bewustzijn van (groepen) mensen. Er wordt op allerlei manieren ‘aan de deur geklopt’. En in reactie daarop zie je in een sterk geïndividualiseerde maatschappij, waarin iedereen zijn eigen boontjes wordt geacht te doppen, de behoefte ontstaan om samen naar een oplossing te zoeken. Een behoefte en in meer of mindere mate weerstand. Uit loyaliteit naar het systeem van herkomst.
Wanneer is het nu eens klaar?
Het vergroten van mijn bewustzijn heeft mij van alles gebracht. Woorden die daarvan iets kunnen omschrijven zijn: pijnlijk; vervelend; een leeg gevoel; hoop; verwachting; blijdschap; tranen; verdriet; wanhoop; geluk; eenzaamheid; nieuwgierigheid. Het leest misschien niet als een hartelijke uitnodiging om jezelf telkens opnieuw te bevragen en te onderzoeken. En toch gun ik jou een dergelijk proces. Ook al is het er een van vallen en opstaan. Voor mij eens grote thema’s als GGZ en Zuid-Molukkers hebben daardoor een gezonder perspectief gekregen. En telkens komen er nog nieuwe inzichten bij. Je bent immers nooit te oud om te leren.
Manifestatie van wat is buitengesloten
Iedereen heeft wel iets van ‘wat er niet mocht zijn’ naar de schaduw verbannen. Waardoor het vervolgens gedwongen uit beeld verdwijnt. Je bent je er niet meer van bewust. Als mensen hebben we echter een diepe ‘drive’ om heel te willen zijn. Compleet zijn, alles ingesloten. Met reden. Want alles wat van onszelf wordt buitengesloten komt eens naar de oppervlakte. Hoe zich dat laat zien is voor iedereen verschillend. Waarbij ziekte een mogelijke manifestatie is om het buitengeslotene zichtbaar te laten worden. In de oosterse heelkunde een gegeven.
Het streven van de mens: Heel worden!
Bewustzijn van jezelf. Ik gun het jou, mijzelf en iedereen. Meer bewustzijn ontwikkelen ten aanzien van jezelf geeft je uiteindelijk de ruimte om werkelijk die plek in te nemen die al die tijd al voor jou is gereserveerd. Elke stap daar naar toe, is een zinvolle stap. Hoe klein ze ook zijn. Want uiteindelijk wil ieder mens heel zijn.
