Begin
altijd opnieuw
alleen daar waar
ruimte mag zijn voor
einde.
Niet willen bevatten
En toen was het 14 november. Een datum in mijn geheugen gegrift. Die avond van 14 november 2017 was de opmaat voor wat achteraf een eindsprint bleek te zijn. Al waren we ons daar niet echt van bewust. Ik wilde daar ook niet bewust van zijn. Die innerlijke stem kreeg geen ruimte. Het onbevattelijke wilde ik gewoon niet bevatten.
Het was (toevallig?) dezelfde dag. De aankondiging dat er per 1 januari geen plek meer zou zijn in de dagopvang. Op dat moment kreeg het samenzijn met een blik op de (nabije) toekomst een andere lading. Wat je zelf al weet, en moeilijk kunt aannemen, is door anderen in een hogere versnelling gebracht. Dat moet pa ook hebben gevoeld.
De dag dat er iets is gebroken
Drie weken na ons samenzijn als broers en zussen was het er opeens. De laatste dagen dat pa thuis mocht zijn. De dag na Sinterklaas is hij uit huis gegaan. Zonder te weten en tegen zijn wil. Die dag is er iets gebroken. En wat nú nog zwaar weegt is dat er niet alleen bij mij iets was gebroken. 53 dagen na 14-11 is pa weer ‘verhuisd’. Nu voor altijd.
Het is een markering in iemands leven. Gebeurtenissen die diep in de ziel etsen. Voor iedereen anders. En met veel overeenkomsten. Dit persoonlijk trauma kent een aantal dynamieken. Dader-Slachtoffer; Vertrouwen-Wantrouwen; Vasthouden-Loslaten; Initiatief-Wanhoop; Schaamte-Twijfel; Initiatief-Schuld en niet als laatste Gevoel-Ratio. Hierover meer in dit blog.
Onzichtbare trigger van het trauma
Een traumatische gebeurtenis is heftig. Om te overleven splits je een deel van jezelf af. Een ander deel van jou werkt hard om dit traumatische deel buiten de deur te houden. Of geeft uiteindelijk definitief de strijd op. Waarmee je letterlijk over het leven heen gaat. Het gezonde deel heeft vervolgens het nakijken. Trauma’s worden altijd doorgegeven. Tot ze zijn verwerkt.
Het uitwerken van een trauma maakt heling mogelijk. Weggestopte trauma’s willen gezien worden en komen altijd weer naar de oppervlakte. Soms generaties later. Niet verwerkt blijft vaak onzichtbaar aanwezig. En met de juiste trigger telkens opnieuw geactiveerd. In de dierenwereld gaat dat gemakkelijker. Het trauma wordt letterlijk uit het lijf getrild. En is daarmee verwerkt.
Bewustzijnsverruiming maakt helen trauma mogelijk
Het woord trauma wordt steeds meer gebruikt. Alsof alles opeens veel slechter gaat. Ik ga er eerder vanuit dat bewustzijnsverruiming nu de weg vrijmaakt. Zodat ‘alles’ aangekeken mag worden. Om vervolgens te helen. Dit psychisch letsel, ontstaan door een hevige gemoedstoestand als gevolg van een schokkende gebeurtenis, roept om geheeld te worden.
Zijn jouw mogelijkheden tot het overwinnen van een schokkende gebeurtenis onvoldoende? Dan gaat dat gepaard met hulpeloosheid en een weerloze overgave. Hoe jij jezelf en de wereld om je heen kunt begrijpen wordt ernstig verstoord. De verbinding met jezelf is verbroken. En dat is bijzonder ingrijpend.
Het begin eren in het einde
Elk trauma grijpt terug op een vroeg kinderlijk trauma. Daar waar jij je hart bent gaan sluiten. Het overlevingsdeel van jou wat dat mogelijk heeft gemaakt is er nog steeds. En bij elk trauma opnieuw opgesplitst. Een aantal overlevingsdelen herken je zonder meer bij jezelf. En er zijn delen in de schaduw verborgen. Omdat ze eigenlijk niet mogen bestaan.
De verbinding met delen van jezelf herstellen betekent ook ontmaskeren wat in je schaduw is verborgen. Ontmaskeren en je bewust maken wanneer jij je hart weer afsluit. Voor jezelf of voor de ander. Met het ontwikkelen van je gezonde deel, het zichtbaar maken van je overlevingsdelen wordt het trauma geïntegreerd in jou.
Jouw verhaal
je werkelijkheid
in werkelijkheid
een droom
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Vaak poppen dergelijke zinnen vanuit ‘het niets’ op. Uitgesproken blijken ze toch heel treffend te zijn. Er is iets (aan)geraakt. Er is herkenning, soms een voelbare erkenning. Wat het ook is, als je wordt (aan)geraakt komt er iets binnen. Dat is fijn!
Het creëert ruimte in jezelf. Ruimte om verder te gaan in jouw proces. Telkens weer een laag dieper. In het je aangeraakt weten laat je iets van je eigen verhaal los. Want jouw verhaal is jouw manier van betekenis geven. Betekenis aan wat jij hebt ontmoet in het leven. Om te kunnen leven.
Stop maar met je verhaal
Stop maar met je verhalen was het indringende advies. In begeleiding kan het er echt ‘stevig’ aan toe gaan. Want in die ene zin kun je zoveel méér horen. Bijv. “Wordt eens volwassen” of “Stop met slachtoffer zijn”. Oh, wat pijnlijk. Omdat het appelleert aan wat je zo goed kent van ‘toen’.
Vertrouwen en de veiligheid gaf mij voldoende bedding om er bij te kunnen blijven. Om niet weg te drijven in verdriet of boosheid. Maar om mijn verhaal nog eens van een afstand te beoordelen. Zachtjes voor mijzelf uit te spreken. En de ontstane barsten aan te kijken. En binnen te laten komen.
Jouw eigen verhaal
Ook jij hebt je eigen verhaal. Waarschijnlijk zelfs meerdere verhalen. Allemaal gecreëerd om betekenis te geven. Zodat je grip kunt houden. Je veilig kunt weten in gevoelde onveiligheid. Om schuld over te kunnen nemen die niet de jouwe is. Om excuus te hebben waarvoor geen excuus bestaat.
Jouw verhalen, vooral op existentieel niveau, verwijzen naar jouw manier van overleven. Het zijn jouw verhalen die je hebben geholpen en aangezet tot overleving. In een werkelijkheid die geen werkelijkheid kan zijn. Wat de onthulde werkelijkheid des te pijnlijker laat voelen.
Wie heeft de regie over jouw verhaal
Weg blijven van pijn houdt verlangen in stand. Verlangen naar wat er niet was. Of maar kon zijn. Vast houden aan je verhaal is overleving. Een metgezel in je leven. Uit handen geven van je verhaal is als opgeven. In de praktijk betekent loslaten daarom meestal: Je verhaal herschrijven.
Met andere details. En met één doel. Je onbewust verlangen in stand houden. De werkelijkheid is nu eenmaal te pijnlijk om vast te pakken. Je verhaal herschrijven lucht (voor even) op. Je bent trots op jezelf dat je een stap hebt gezet. Zonder te beseffen dat een overlevingsdeel van jou nog steeds de regie heeft.
Woorden: Koren op je molen
Zonder iets vast te pakken valt er niets los te laten. Het is een zin die direct een vraag oproept. “Ja, maar HOE dan?” Ik heb gemerkt hoe gemakkelijk je dán weer terug kunt schieten in lethargie. En tegelijkertijd wanhopig kunt zijn. Woorden kunnen worden gepareerd. Ontkent en vervangen door andere woorden.
Het is koren op de molen van jouw overlevingsdelen. Met alle onrust, verlangen, bezig zijn, lezen, bestuderen en dromen ten spijt. Er is maar weinig vooruitgang. Zonder het te beseffen wordt alles door jezelf gefilterd. Zodat het behapbaar en te verduren blijft. Wat een innerlijke kracht!
Woorden helpen je niet verder
Het idee alleen al. Dat een deel van Jezelf je verlangen ‘dwarsboomt’. Uit liefde en overleving. Stel dat je dat zou kunnen erkennen. Dan is dat wellicht voor jou al de grootste te nemen stap. Erkennen dat iets in jou je wilt behoeden voor oude pijn. Er als een schildwacht voor gaat staan.
Dan begrijp je waarschijnlijk ook dat woorden je niet verder helpen. Dat je deze als vanzelf pareert en vervangt door andere. Wat overblijft is voelen en doorleven. En hoewel je er misschien helemaal niet wilt zijn. Er is een plek in jou waar je voelt wat klopt. Zodat je het in liefde vast kunt pakken.
Hoe verhoud jij je tot je verlangen
Je eigen proces is altijd jouw proces. En vaak duurt dat een leven lang. Eenmaal begonnen zie je telkens nieuwe lagen. Die afgepeld mogen worden. Op jouw tempo. Voor jouw proces zijn geen toverformules. Of een Quick-fix. Hoe graag je dat ook zou willen. Hoe veel er ook wordt ‘beloofd’.
Jouw proces, jouw verlangen kent een uniek tempo en stappenplan. Het gras groeit niet sneller door eraan te trekken. Het kan alleen sneller groeien met ‘gezonde voeding’ als basis. Hoe jij je verhoudt tot je verlangen, met alle delen in jou. Het is het bevoelen waard.
Zowel in groepsverband als in individueel werk worden delen van jezelf gerepresenteerd. Met als vertrekpunt: Jouw verlangen, uitgedrukt in een zin. Een volgende stap in jouw persoonlijke ontwikkeling.
Schuld en Onschuld
twee zijden van dezelfde medaille
die alleen in samenhang
bijdragen aan jouw energie
Een blog over handen wassen. Over verschoond blijven. Verschoond van schuld.
Een unheimisch gevoel
Beladen woorden in mijn praktijk zijn de woorden schuld en onschuld. In vrijwel alle gesprekken waar deze woorden vallen is een toelichting vereist. Soms als vraag gesteld, vaker door middel van een non-verbale vragende blik. Schuld is doorgaans omkleed met een unheimisch gevoel. Iets wat je liever wilt vermijden. Schuldig zijn wordt meestal gelijkgetrokken met veroordeelt worden. Buitengesloten en afgewezen. Er is niets ergers dan geen lid meer kunnen zijn van de groep waartoe je behoort. Schuld mag er daarom bij voorkeur niet zijn! Liever blijf je onschuldig.
Het verleggen van schuld
De veroordeling van Jezus en de daaropvolgende kruisiging is een bekend bijbels verhaal wat jaarlijks tijdens Pasen wordt herdacht. De Romeinse heersers en veel joden wilden af van de lastpak en onruststoker. Pilatus, de Romeinse gouverneur, wilde echter voorkomen dat de kruisiging van Jezus tot ernstige onlusten zou leiden. Hij zette daarom een slimme strategie in. Laat het Joodse volk zélf beslissen wat er moest gebeuren met Jezus. Voor Pilatus toch nog onverwacht eisten de Joden de kruisiging van Jezus. Door de schuld bij de ander te leggen kon Pilatus zijn handen in onschuld wassen.
Onschuld houdt je ingesloten
Je handen wassen in onschuld. Als je daartoe besluit laat je weten geen verantwoordelijkheid te willen dragen. Wellicht zelfs elke betrokkenheid ontkennen. Het is daarom verhelderend om voor je zelf te onderzoeken waar jij je handen in onschuld wast of hebt gewassen. Maak het niet te groot. Een leugentje om ‘bestwil’ is al een voorbeeld van onschuldig blijven. Onschuldig blijven, opdat je niets te verwijten valt. Dat je ingesloten kunt blijven in de veiligheid van de groep. Wel of geen verantwoordelijkheid nemen heeft zijn weerslag op jouw (gevoel van) persoonlijke veiligheid.
Staan voor je overtuiging
Neem nu deze uitspraak: “Ik vind het een mooie gedachte dat iedereen op aarde een aantal persoonlijke lessen heeft te leren. En dat iedereen zelf heeft gekozen waar hij is geboren.” Het feit dat je benoemt dat het ‘een gedachte’ is houdt je onschuldig. Immers zodra je iets van weerstand/afwijzing voelt bij de ander, dan refereer je aan het feit dat het maar een gedachte is. Heel veilig. Want je wordt niet ‘aangevallen’ om een gedachte. Door te zeggen: “Voor mij staat vast dat……”. Neem je een duidelijk standpunt in. Het is jouw overtuiging waar je voor staat. Staan voor je overtuiging is schuld nemen.
Geven en nemen in balans
Geven en nemen in balans. Het is een van de principes die gelden in systemisch werken. Een principe die bijdraagt aan het kunnen stromen van de energie in het systeem. Door te nemen laadt je een schuld op jezelf. Een schuld die wordt voldaan door iets terug te geven. Het liefst iets meer dan je hebt ontvangen. Want, dan ben jij onschuldig en heeft de ander een schuld aan jou. Telkens iets meer geven dan je ontvangt brengt een beweging, energie, op gang. Niet kunnen aannemen wat wordt gegeven betekent geen schuld willen nemen. Jij blijft onschuldig en de energie stokt.
Onschuld? Eigen veiligheid eerst
Veiligheid is een sterke interne, onbewuste drijfveer. Onschuld is voedend voor jouw veiligheidsgevoel. Ontzeggen van die voeding is echter je onveiligheid vergroten. En vervolgens ontstaan er onbewust patronen waarin jij de ruimte bij de ander laat. Waar jij een stapje terug doet. De deugd van bescheidenheid omarmend. Zodat jij onschuldig kunt blijven. In je bescheidenheid voel jij je goed. Je hebt immers oog voor de noden van de ander. Dat jij jouw verlangen projecteert op de ander, dáár bij jij je niet van bewust. In je onschuld voel jij je verheven en goed. En knaagt het van binnen. Wie is er voor mij?
Het zit tussen je oren
Schuld en onschuld. Twee zijden van dezelfde medaille. Hoewel het een levensbeweging is, een beweging die stroomt, brengt het velen niets meer dan een kramp. Een verstijving. Een tegenhouden of inhouden van de energie laat deze stollen. En gestolde energie zet zich vast in het lichaam. Wordt zichtbaar in allerlei klachten en symptomen die geen aantoonbare medische grond hebben. Het “zit tussen de oren” wordt er dan wel gezegd. Maar hoe kan de pijn in je benen of voeten, die je écht wel voelt, nu tussen de oren zitten? Welke schuld vermijd je nu?
Onschuld: Ongezegd laten
Iets ongezegd laten. Negeren. Uitsluiten. Buitensluiten. Niet willen accepteren. Het zijn allemaal vormen van onschuldig willen blijven. Jezelf ontslaan van een misschien pijnlijke verantwoordelijkheid. Omkleed met goed klinkende excuses als: “Het is maar beter zo”. “Het heelt wel in de tijd”. “Het is niet aan mij om dit aan te roeren” (aan wie dan wel?). Grote kans dat je geen schuld op je wilt nemen uit angst. Angst voor afwijzing. Of angst voor de emoties van de ander. Angst voor de beschuldiging van bemoeial. Inderdaad, het gaat doorgaans over angst. Misschien wel de grootste rem op LEVEN.
Miskennen door ontkenning van het leven
Je handen wassen in onschuld. Ik heb in dit blog met heel verschillende voorbeelden duidelijk gemaakt hoe schuld en onschuld hoort bij het leven. En dat miskennen van deze dynamiek daardoor ontkennen van Leven is. Bijzonder toch? Hopelijk helpt dit blog jou te ontdekken hou jij je verhoudt tot schuld en onschuld. En welke rol angst in je leven speelt. En de invloed hiervan op jouw energie. Of je energiek bent of juist futloos omdat jouw energie telkens opnieuw weglekt.
Script Onbewust patroon Steeds dezelfde uitkomst Zie jij het patroon? Doorbreek
Een onbewust levensplan – telkens hetzelfde resultaat
IWaarom reageer je steeds op dezelfde manier in bepaalde situaties? Waarom lijken sommige patronen zich keer op keer te herhalen? In dit blog schrijf ik over script, een begrip uit de Transactionele Analyse dat helpt om ons gedrag en interactiepatronen beter te begrijpen.
Wat is een script eigenlijk? Is het nuttig om te hebben, of juist iets waar je vanaf moet? Kort gezegd verwijst een script naar een mentaal patroon dat je in je leven hebt opgebouwd. Je zou het kunnen zien als jouw persoonlijke handleiding: een set overtuigingen en verwachtingen die je, vaak onbewust, hebt ‘geprogrammeerd’ over hoe situaties zullen verlopen.
Dat lijkt handig. Je hoeft er niet meer over na te denken, want je reactie staat al vast. Maar wat als je script je gevangenhoudt in steeds dezelfde uitkomsten?
“Jouw levensscript bepaalt hoe je reageert op situaties.”
Wat is een levensscript?
Een script bestaat uit diepgewortelde overtuigingen en verwachtingen die je al vroeg in je leven hebt gevormd. Deze overtuigingen bepalen hoe jij sociale interacties aangaat en hoe je reageert op situaties.
Definitie van script:
“Het script is het onbewuste levensplan waarmee mensen hun leven vormgeven. Het jonge kind ontwikkelt dit plan op basis van ouderlijke programmering en vroege ervaringen. Hoewel autonomie mogelijk is, leven veel mensen volgens een (vermeende) opdracht van hun opvoeders.”
Scripts helpen om de wereld voorspelbaar te maken. Maar als je ‘in script’ bent, betekent dit vaak dat je minder flexibel bent in interacties. Je handelt niet zozeer vanuit bewuste keuze, maar vanuit een automatische reactie.
“Je reageert niet op de realiteit, maar op wat je denkt dat er zal gebeuren. Je script stuurt je onbewust.”
Waar komt jouw script vandaan?
Scripts ontstaan uit verschillende bronnen:
Opvoeding en familiedynamiek: Veel scripts zijn overgenomen van ouders of grootouders. “Zo doen wij dat in onze familie.”
Persoonlijke ervaringen: Een ingrijpende gebeurtenis kan ervoor zorgen dat je een bepaald script ontwikkelt als beschermingsmechanisme.
Culturele invloeden: In sommige culturen wordt bijvoorbeeld geleerd om conflicten te vermijden, terwijl in andere confrontatie juist wordt aangemoedigd.
Omdat scripts vaak onbewust zijn, kan het lastig zijn om te zien hoe ze jouw gedrag sturen. Toch kan het confronterend zijn als je merkt dat jouw script telkens dezelfde problemen veroorzaakt.
Voorbeelden van scripts in de praktijk
1. Miranda en haar plek in een groep
Elke keer als Miranda deel uitmaakt van een nieuwe groep, voelt zij zich ongemakkelijk. Ze weet niet hoe ze zich moet verhouden tot de anderen. Haar reactie? Zij trekt zich terug en wacht af. Pas als ze begrijpt ‘hoe de hazen lopen’, komt zij uit zijn schulp en probeert ze controle te krijgen.
Maar telkens opnieuw blijkt dat de groep dit niet accepteert. Haar script – eerst afwachten en dan de touwtjes in handen nemen – levert haar steeds dezelfde uitkomst op. Niet geaccepteerd worden.
2. Koos en zijn werkethos
Koos nam ontslag bij zijn eerste baan, omdat hij zich onrechtvaardig behandeld voelde. Thuis werd dat niet met gejuich ontvangen, maar Koos hield vol: hij kon niet anders. Hij vond binnen twee weken een nieuwe baan en bevestigde zo voor zichzelf: zie je wel, als je maar hard werkt, komt het goed.
In zijn nieuwe baan werkte hij opnieuw keihard. Maar ook daar gebeurde hetzelfde: na twee weken werd hij door collega’s genegeerd. Koos zag het patroon niet, maar zijn script – hard werken en erkenning verwachten – botste met de dynamiek in zijn omgeving.
Waarom herhaalt een script zich steeds?
Een script is een automatisme. Het bepaalt hoe je reageert op situaties, zonder dat je je daarvan bewust bent.
Je verwachtingen en overtuigingen sturen je gedrag. Je reageert niet op de realiteit, maar op wat je denkt dat er zal gebeuren.
De uitkomst voelt voorspelbaar en vertrouwd. Zelfs als het script niet positief uitpakt, voelt het bekend – en dus veilig.
Je script wordt bevestigd door de omgeving. Mensen reageren op jouw script, waardoor het steeds opnieuw in stand blijft.
Het is gemakkelijk om de oorzaak van een negatieve uitkomst toe te wijzen aan de ander: Als zij nou anders deden… dan was het probleem er niet. Maar wat als het niet aan de ander ligt, maar aan je eigen script?
Scripts binnen families: patronen die generaties meegaan
Sommige scripts zijn niet alleen persoonlijk, maar ook familiegebonden. Een veelvoorkomend familiescript is bijvoorbeeld:
Conflicten vermijden. In sommige gezinnen wordt alles gedaan om confrontaties uit de weg te gaan. Problemen worden genegeerd of indirect opgelost.
Presteren om gewaardeerd te worden. In andere families is hard werken dé manier om liefde en erkenning te verdienen.
Altijd zorgen voor een ander. Sommige families dragen de overtuiging dat het eigen welzijn ondergeschikt is aan dat van anderen.
Dit soort scripts kunnen generaties lang onbewust worden doorgegeven. Maar wat als je merkt dat jouw script je belemmert?
“Verandering begint bij bewustwording: herken je script, onderzoek je overtuigingen en neem verantwoordelijkheid voor je eigen gedragspatronen.”
Kun je je script veranderen?
Ja, maar het begint bij bewustwording. Zolang je niet ziet dat je in script zit, blijf je handelen volgens dezelfde patronen.
Stappen om uit je script te stappen:
1. Onderzoek je overtuigingen. Wat geloof jij over jezelf, anderen en het leven? Zijn deze overtuigingen waar, of slechts aangeleerd?
2. Herken je script-matig gedrag. Welke situaties roepen bij jou steeds dezelfde reactie op?
3. Erken je emoties. Welke gevoelens komen op als je tegen je script ingaat? Angst, schuld, onzekerheid?
4. Vraag feedback. Anderen kunnen je vaak beter spiegelen dan je zelf kunt.
5. Zoek begeleiding. Een coach of therapeut kan je helpen om je script te herkennen en te doorbreken.
Verandering is geen quick fix. Je script heeft zich in de loop van jaren ontwikkeld, en het loslaten ervan vraagt tijd, oefening en doorzettingsvermogen.
Jij bent ‘werk in uitvoering’
Net als iedereen ben jij een proces van groei en ontwikkeling. Scripts veranderen is niet eenvoudig – je komt onvermijdelijk valkuilen en weerstand tegen. Maar hoe beter je jouw overlevingsmechanismen leert kennen, hoe beter je ze kunt doorbreken.
“Scripts voelen vertrouwd, maar houden je gevangen in herhaling.”
Herken jij jezelf in deze patronen?
Blijf je vastzitten in dezelfde situaties zonder te begrijpen waarom? Wil je ontdekken hoe jouw levensscript je gedrag stuurt – en vooral hoe je het kunt doorbreken? Bewustwording is de eerste stap naar echte verandering.
Neem de regie over jouw script! Ga aan de slag met zelfonderzoek, vraag feedback of zoek begeleiding. Wil je hier dieper op ingaan? Plan een gratis, vrijblijvend, gesprek voor meer inzichten, of maak een afspraak voor een coach sessie.
Doorbreek je patronen. Creëer nieuwe mogelijkheden. Begin vandaag.
Misschien zijn deze blogs ook interessant voor jou om te lezen:
Weet je dat je een Spel speelt? In Transactionele Analyse verwijst een Spel naar onbewuste patronen met voorspelbare uitkomsten. Deze patronen, geworteld in je levensscript, kun je doorbreken door bewustwording, reflectie en nieuwe keuzes. Ontsnap uit de loop en creëer vrijheid in je communicatie en relaties. https://joanmeints.nl/het-is-een-spel/
Hoe jouw innerlijke kind je gedrag beïnvloedt Je innerlijke kind beïnvloedt je gedrag, vaak zonder dat je het doorhebt. De Transactionele Analyse onderscheidt het Vrije en Aangepaste Kind, die zowel positieve als negatieve kanten hebben. Door bewust te worden van je reacties en patronen, kun je jezelf beter begrijpen en vrijer leven vanuit je authentieke zelf. https://joanmeints.nl/leven-vanuit-je-innerlijke-kind
Hoop Loslaten, aanvaarden Alles is, overgave Brengt rust en lichtheid Vrijheid
Als je geen hoop meer hebt: een persoonlijke reflectie op loslaten, overgave en rust
Soms lijkt hoop de enige drijvende kracht die ons vooruit stuwt. “Hoop doet leven,” wordt vaak gezegd. Maar wat als je geen hoop meer hebt? Wat blijft er dan over? Deze vraag heeft mij lange tijd beziggehouden, tot ik de woorden van Bert Hellinger tegenkwam: “Als je geen hoop meer hebt, dan heb je alles.”
Het raakte me diep, alsof er een sluier werd opgelicht en een nieuwe betekenis zichtbaar werd. Laat me je meenemen in mijn persoonlijke reis naar de essentie van deze uitspraak, en wat het werkelijk betekent om los te laten.
Mijn kinderlijke zoektocht naar heldendom
Als kind had ik een bijna obsessieve interesse in de Tweede Wereldoorlog. Ik verslond oorlogsboeken, gefascineerd door verhalen over heldenmoed en opoffering. Misschien was het een kinderlijke wens om mezelf te identificeren met die helden – mensen die vechten voor wat juist is, koste wat kost.
Maar een vraag bleef knagen: hoe konden zoveel mensen zich zonder veel verzet overgeven aan hun lot? Was het leven niet iets om altijd voor te vechten?
Die vraag bleef onbeantwoord, tot ik onlangs opnieuw werd geconfronteerd met het idee van overgave. Niet de passieve overgave aan een vijand, maar een diepere, spirituele overgave: het loslaten van hoop op een ander resultaat, en simpelweg zijn met wat is.
Hoop en overgave: twee kanten van dezelfde medaille
Hoop wordt vaak gezien als een krachtbron. Het geeft richting, houvast, een reden om door te gaan. Maar wat als hoop juist een blokkade vormt? Het vasthouden aan hoop kan ons gevangen houden in een verwachting die misschien nooit uitkomt.
Overgave, daarentegen, is geen teken van zwakte, maar een daad van innerlijke kracht. Het is accepteren wat nu is, zonder het te willen veranderen.
In dat opzicht is de uitspraak van Hellinger – “Als je geen hoop meer hebt, dan heb je alles” – geen pleidooi voor opgeven, maar een uitnodiging tot overgave. Het betekent niet dat je alles verloren hebt, maar juist dat je niets meer nodig hebt om compleet te zijn.
“Overgave is geen opgeven, maar een krachtig gebaar van vertrouwen in het moment en wat is.”
De kracht van loslaten in het sterven
Loslaten is een woord dat vaak voorbij komt in gesprekken over persoonlijke groei. Maar hoe voelt dat echt? Loslaten is niet hetzelfde als opgeven. Het is niet de strijd staken omdat je geen uitweg meer ziet, maar een bewuste keuze om de strijd niet langer te voeren.
Het betekent dat je stopt met vechten tegen wat al is en je overgeeft aan de stroom van het leven.
Wat me daarbij helpt, is het besef dat alles waar we tegen vechten, groeit. Door iets niet te willen, geef je het juist bestaansrecht. Maar door het te aanvaarden, geef je het minder ruimte in je leven.
Ego als hindernis én hulpmiddel
Tijdens mijn zoektocht ontdekte ik dat het ego vaak in de weg staat van overgave. Ons ego wil controleren, beschermen, en soms zelfs overheersen. Het is erop gericht om ons te laten overleven, maar houdt ons ook gevangen in verhalen over hoe dingen zouden moeten zijn.
Toch heeft het ego ook een functie. Het volledig loslaten van het ego is voor de meeste mensen – inclusief mijzelf – niet haalbaar. Maar wat als we het ego niet bestrijden, maar aannemen zoals het is?
Dat eenvoudige erkennen maakt het minder zwaar. Het ego wordt dan een deel van ons, in plaats van een tegenstander.
“Echte rust ontstaat wanneer je stopt met vechten tegen wat al is en simpelweg aanvaardt.”
Aanvaarding als ultieme bevrijding
De weg naar aanvaarding is geen gemakkelijke. Het betekent soms dat je hoop op een andere uitkomst moet loslaten. Voor mij heeft dit inzicht zich verdiept door familieopstellingen. Een van de meest krachtige ervaringen hierin is het moment dat een deelnemer volledig aanvaardt wat er is.
“Zo is het,” zeggen ze dan, en er valt een last van hun schouders. Het voelt letterlijk lichter.
Een deelnemer aan een opstelling zei tegen mij: “Als ik nu op de weegschaal ga staan, moet ik minder wegen, want ik voel me zoveel lichter.” Het is die lichtheid die ontstaat als je stopt met worstelen tegen wat al is.
Overgave als kracht
Overgave voelt soms kwetsbaar. Het vraagt om vertrouwen in iets groters dan jezelf. Maar juist in die kwetsbaarheid schuilt een immense kracht. Door te stoppen met zoeken naar een andere uitweg, ontdek je de rust en volledigheid van het huidige moment.
Ik ben nog steeds gefascineerd door helden, maar mijn perspectief is veranderd. De grootste heldenmoed is misschien wel het vermogen om los te laten, om te aanvaarden wat er is, en te leven in het nu.
Wil jij dit zelf ervaren?
Misschien herken je iets van mijn zoektocht. Of misschien worstel je zelf met hoop, loslaten of aanvaarding. Weet dat je welkom bent, met al je vragen, twijfels en verwonderingen. Het pad naar innerlijke rust is niet recht, maar iedere stap – hoe klein ook – zet iets in beweging.
En wie weet, voel jij je uiteindelijk ook zoveel lichter.
Meer lezen? Deze blogs zijn wellicht voor jou interessant:
Dit 100e blog is een reflectie op de reis naar bewustwording. Hoe neem je inzichten mee in je leven? Door patronen te doorbreken, je plek in te nemen en echt te verbinden. Dit blog biedt concrete handvatten om de onderstroom te herkennen en bewuste keuzes te maken voor groei.
Fietsen met losse handen is een metafoor voor loslaten en vertrouwen in het leven. Overgave betekent durven buigen, maar maatschappelijke verwachtingen en de behoefte aan controle kunnen dat belemmeren. Door stap voor stap ontspanning toe te laten, ontstaat ruimte voor groei. Balans tussen controle en overgave is de sleutel.
Fibromyalgie is meer dan fysieke pijn; het kan een signaal zijn van vastgezette emoties en onverwerkte stress. Dit blog onderzoekt de diepere oorzaken van chronische pijn en biedt praktische stappen om van verkramping naar ontspanning te gaan. Luister naar je lichaam en ontdek wat het je probeert te vertellen.
