De kracht van ordening: Jouw plek binnen het systeem

Ordening
Plek innemen
Rust en harmonie.
Herstel balans en groei.
Systeem.

Ordening in organisaties: Jouw plek binnen het systeem

Hoe voelt het om je plek te kennen binnen jouw organisatie? Of juist niet? In dit 2e blog uit de serie “BOB aan het werk” ontdek je hoe ordening, een van de basisprincipes van systemisch werk, invloed heeft op het succes en de harmonie van een organisatie. Ik bespreek praktijkvoorbeelden. Bied inzichten die je helpen om verstoringen in je systeem te herkennen én op te lossen.

Wat is ordening in een systeem?

We maken allemaal deel uit van systemen, zoals families, organisaties of teams. Binnen een familiesysteem ligt de ordening eenvoudig vast: op basis van geboortevolgorde en generaties. Binnen een organisatie is ordening echter complexer. Hier bepalen factoren als anciënniteit, competenties en functies wie waar staat. Afhankelijk van de context kun je verschillende plekken innemen.

Maar één ding is systemisch gezien altijd belangrijk: wie er als eerste kwam, wordt geëerd. Dat betekent niet dat de meest ervaren medewerker altijd leidinggevend moet zijn, maar wel dat diens bijdrage wordt erkend. Het ontbreken van een heldere ordening kan leiden tot onrust, conflicten en zelfs burn-out.

BOB: Binding, Ordening en Balans. Drie delen die samen het geheel van de organisatie vormen

De gevolgen van een verstoorde ordening

Als medewerkers niet op hun juiste plek staan of de plek van een ander innemen, raakt het systeem verstoord. Je herkent dit bijvoorbeeld aan:

  • Managers die taken van hun medewerkers overnemen omdat ze “het beter kunnen”.
  • Medewerkers die zich verantwoordelijk voelen voor taken die eigenlijk bij hun leidinggevende horen.
  • Teams waar iedereen zijn eigen koers vaart omdat kaders ontbreken.

Als deze dynamieken blijven bestaan, blijft dit niet zonder gevolg. De kracht en energie van de organisatie worden ondermijnd. Pas wanneer iedereen zijn of haar eigen plek weer inneemt, kan de rust terugkeren en ontstaat er ruimte voor groei en samenwerking.

Praktijkvoorbeeld: Hanneke, een zelfverzekerde winkelmanager

Hanneke was een succesvolle vestigingsmanager. Haar winkel presteerde boven verwachting, en ze had een team opgebouwd dat zelfstandig verantwoordelijkheid droeg. Na verloop van tijd werd het tijd voor iets nieuws. Vol vertrouwen begon ze aan een nieuwe uitdaging: een winkel met veel groeipotentieel en uitdagingen.

Hanneke ging voortvarend van start. Ze wist precies welke strategieën nodig waren om succes te behalen. Maar na een tijdje begon het stroef te lopen. De medewerkers, die al jaren in de winkel werkten, leken niet mee te willen in haar aanpak. De resultaten bleven uit.

Wat Hanneke over het hoofd zag, was de onderliggende ordening in haar nieuwe team. Haar ervaring gaf haar zelfvertrouwen, maar ze had te weinig oog voor de plek en inbreng van de bestaande medewerkers. Ze nam hun plek in, zonder het te beseffen.

Pas toen Hanneke besefte dat de medewerkers eerst erkend moesten worden voor hun bijdrage en ervaring, kon ze hun vertrouwen winnen. Door de juiste ordening te herstellen, keerde de rust terug en groeide het team naar een gezamenlijk succes.

Hoe herken je een verstoring in het systeem?

Wanneer het niet lekker loopt in je organisatie, zie je vaak alleen de symptomen. Maar deze symptomen – zoals onrust, conflicten of uitblijvende resultaten – hebben vaak een diepere oorzaak in de onzichtbare onderstroom van het systeem.

Een verstoring kan bijvoorbeeld ontstaan door:

  • 1. Het innemen van een verkeerde plek: Een leidinggevende die te veel controleert of een medewerker die leiding neemt over collega’s.
  • 2. Onheldere kaders: Als niet duidelijk is wie verantwoordelijk is voor wat.
  • 3. Gebrek aan erkenning: Het niet waarderen van de ervaring en bijdrage van bestaande medewerkers.

Tips om de ordening te herstellen

Wil je de rust en samenwerking in je organisatie terugbrengen? Dit zijn enkele stappen die je kunt nemen:

  • 1. Breng de rollen in kaart: Zorg dat duidelijk is wie waar verantwoordelijk voor is.
  • 2. Eer de volgorde: Erken de bijdragen van mensen die er langer zijn of specifieke kennis hebben.
  • 3. Stel heldere kaders: Geef iedereen een duidelijke plek in het systeem, zodat er geen onduidelijkheid of frustratie ontstaat.
  • 4. Luister en observeer: Let op signalen van onrust en vraag jezelf af of de plekverdeling klopt.

Stel jezelf de vraag: Sta jij op jouw plek?

Net als Hanneke hebben we vaak de beste intenties als we iemands plek overnemen. Misschien doe je dat omdat je het sneller of beter denkt te kunnen, of omdat je verantwoordelijkheid voelt. Maar uiteindelijk leidt het niet alleen tot spanning in het team, het kan ook je eigen energie en balans aantasten.

Herken je dit? Sta eens stil bij je eigen positie. Vraag jezelf af:

  • Neem ik misschien werk over dat niet bij mij hoort?
  • Geef ik mijn medewerkers de ruimte om hun plek in te nemen?
  • Erken ik de bijdrage van anderen in mijn team?

Samenvatting

Als het niet goed loopt in je organisatie, is het verleidelijk om direct naar oplossingen voor de symptomen te zoeken. Maar door uit te zoomen en te kijken naar de dynamieken binnen het systeem, ontdek je vaak dat de kern van het probleem ligt in een verstoorde ordening.

Wil je jouw organisatie laten bloeien? Begin bij de basis: geef iedereen een heldere plek en zorg dat de ordening klopt.

Wil jij je ervaring delen?

Herken je jezelf in de situatie van Hanneke? Of heb je ooit meegemaakt hoe een verstoorde ordening de samenwerking beïnvloedde? Laat het mij weten in de reacties!

Lees uit het drieluik ook:

deel 1: Binding: iedereen hoort erbij in jouw organisatie

deel 3: Balans in geven en nemen: Wat BOB je leert over gezonde werk dynamieken

Heb het goed,

Joan

0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *