Fibromyalgie voelt voor jou wellicht als een gevangenis. Je wil in beweging komen, maar je lichaam protesteert. Je zoekt verlichting, maar niets lijkt echt te helpen. Reguliere geneeskunde biedt vaak symptoombestrijding, wat zeker waardevol is, maar wat als er meer speelt? Wat als je lichaam niet alleen pijn heeft, maar je ook iets probeert te vertellen?
Ik wil je in dit blog meenemen in een andere kijk op fibromyalgie. Een systemische en holistische benadering, waarin ik niet alleen kijk naar de fysieke kant, maar ook naar de diepere emotionele lagen. Dit betekent niet dat de pijn ‘tussen je oren zit’. Het betekent dat er misschien iets in jou vastzit dat gezien wil worden.
Inhoudsopgave
1. Wat is fibromyalgie?
2. Wat probeert je lichaam je te vertellen?
3. De rol van vastgezette emoties
4. Van verkramping naar overgave
5. 5 stappen naar verlichting
6. De kracht van verzachting
7. Wat kun je nu doen?
8. Mijn persoonlijke motivatie om hierover te schrijven
“Je lichaam houdt spanning vast als bescherming. Maar waarvoor? De sleutel tot verlichting ligt in luisteren, niet in doorgaan.”
Fibromyalgie is een chronische aandoening die zich kenmerkt door:
Pijn in spieren en gewrichten, vaak in de nek, schouders, armen en benen
Extreme vermoeidheid, zelfs na een goede nachtrust
Stijfheid en een gevoel van constante spanning in het lichaam
Hoofdpijn, darmproblemen en concentratieproblemen
Je hebt misschien zelf ook ervaren dat reguliere behandelingen – pijnstillers, fysiotherapie, aangepaste beweging – slechts gedeeltelijke verlichting bieden. Ik kan mij voorstellen hoe frustrerend dat kan zijn. Maar stel dat de oorzaak dieper zou kunnen liggen dan alleen het fysieke lichaam?
2. Wat probeert je lichaam je te vertellen?
Fibromyalgie wordt vaak omschreven als een ‘onverklaarbare’ aandoening. Ook wel omschreven als ‘weke delen reuma’. Maar wat als je lichaam juist heel duidelijk spreekt?
Als jij bekent bent met fibromyalgie, herken je dan het patroon van ‘altijd maar doorgaan’? Van jezelf op de laatste plaats zetten. Van vooral het zorgen voor anderen. En dat je signalen van uitputting negeert. Dat zijn vaak geen bewuste keuzes, maar vaak diep ingesleten overlevingsmechanismen.
Het lijkt erop dat fibromyalgie samenhang lijkt te hebben met langdurige stress, onverwerkte emoties en een diepgewortelde angst om los te laten. Het lichaam spant zich aan, alsof het zich schrap zet voor iets wat nooit komt. Maar waartegen eigenlijk?
3. De rol van vastgezette emoties
Heb je ooit gemerkt dat emoties zich fysiek kunnen uiten? Een brok in je keel als je je verdrietig voelt, spanning in je buik bij stress?
Bij fibromyalgie lijkt het alsof het hele lichaam die spanning vasthoudt. Dit kan komen door:
Onverwerkt verdriet of trauma
Een patroon van jezelf wegcijferen
Moeite met ontvangen (liefde, steun, rust)
Systemisch gezien kan fibromyalgie een teken zijn dat iemand niet volledig durft te ontvangen. Geven is veilig, ontvangen voelt kwetsbaar. Maar als er geen balans is, raakt de energie in het lichaam geblokkeerd.
Herken je dit bij jezelf? Vraag jezelf eens af: Mag ik rusten? Mag ik ontvangen?
4. Van verkramping naar overgave
De natuurlijke reactie op pijn is weerstand: je wilt ervan af. Maar wat als je het omdraait? Wat als je niet vecht tegen de pijn, maar probeert te luisteren? Dit vraagt geen ‘hard werken’, maar een bewuste verschuiving in hoe je met jezelf omgaat. Bijvoorbeeld:
Stoppen met vechten tegen de pijn en leren luisteren naar je lichaam
Grenzen stellen en ruimte nemen voor ontspanning
Oefenen in ontvangen – hulp, liefde, rust
Het lijkt misschien simpel, maar voor veel mensen is dit de moeilijkste stap.
5. 5 stappen naar verlichting van fibromyalgie
Dit proces is geen quick fix. Maar kleine veranderingen kunnen een groot verschil maken:
1. Erkennen wat vastzit
Neem de tijd om te voelen. Waar zit de spanning? Wat gebeurt er als je even stilzit en luistert?
2. Jezelf warm welkom heten
Wees mild voor jezelf. Zelfliefde is geen luxe, geen modewoord, maar een noodzaak.
3. De natuurlijke stroom herstellen
Beweging, creativiteit en plezier helpen om vastzittende energie weer te laten stromen.
4. Leren ontvangen
Hoe ga je om met hulp of liefde? Kun je het echt toelaten?
5. Van verkramping naar ontspanning
Ontspanning is geen zwakte, maar een manier om energie te herstellen.
“Fibromyalgie is geen zwakte, maar een signaal. Wat als je niet tegen de pijn vecht, maar luistert naar wat het vertelt?”
6. De kracht van verzachting
Fibromyalgie vraagt om een diepere vorm van zelfzorg dan de meeste mensen gewend zijn. Niet ‘zelfzorg’ in de vorm van een to-do-lijstje, maar echt luisteren naar jezelf.
Stel jezelf eens deze vragen:
Mag ik ontvangen wat ik zelf zo lang heb gemist?
Mag ik mezelf de warmte geven die ik vroeger nodig had?
Kan ik stoppen met vechten en luisteren naar wat mijn lichaam me vertelt?
De antwoorden komen misschien niet meteen. Maar het stellen van de vraag is al een eerste stap.
7. Wat kun je nu doen?
De weg naar verlichting is persoonlijk. Wat voor de een werkt, werkt misschien niet voor de ander. Maar als je voelt dat er meer speelt dan alleen het fysieke, dan kan systemische coaching je helpen.
Wil je ontdekken hoe dit voor jou werkt?
Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek. Ik help je graag om te onderzoeken wat jouw lichaam je wil vertellen.
Wat je telkens opnieuw ervaart in Fibromyalgie
8. Waarom ik schrijf over fibromyalgie
Ik geloof niet dat ziekte ‘gewoon pech’ is. Eerder een reactie op wat er is (geweest). Natuurlijk, medische wetenschap is onmisbaar. Mijn advies is dan ook: Blijf altijd je arts raadplegen. Maar ik geloof tegelijkertijd ook dat pijn een signaal kan zijn. Een klop op de deur.
Fibromyalgie heeft (nog) geen duidelijke medische oorzaak. Maar als energie niet stroomt, als emoties vastzitten, kan dat zich uiten in het lichaam.
Mijn intentie met dit blog is niet om een absolute waarheid te verkondigen! Geen afwijzing van de medische wetenschap! Wel om een aanvullend perspectief te bieden.
Ik wil je uitnodigen om zelf te voelen. Wat leeft er in jou dat gezien wil worden? En ja, dat leest wellicht gemakkelijker dan het in werkelijkheid voor je is. Dus begin klein! Begin daarom met die éne vraag of opmerking in dit blog die jou heeft geraakt.
Slotgedachte over fibromyalgie
Heet jezelf warm welkom. Verwacht niet van anderen, wat je jezelf onthoudt.
(Bron: Christiane Beerlandt, De sleutel tot Zelf-bevrijding)
Heb je het gevoel dat je vastzit in pijn en spanning? Ik ondersteun je graag in jouw zoektocht om te ontdekken wat je lichaam jou wil vertellen.
Boek een vrijblijvend kennismakingsafspraak of plan je coachgesprek
Ziek zijn raakt ons allemaal, direct of indirect. Het biedt niet alleen een uitdaging, maar ook een kans tot heling. Helen is meer dan genezen: het is het herstellen van balans. Het luisteren naar wat ziekte ons wil vertellen. Door acceptatie en aandacht wordt heling een reis van groei en bewustzijn, zelfs als ziekte blijft.
Mentale spaarzegels zijn onbewuste patronen waarmee je erkenning hoopt te krijgen, zoals overwerken of altijd beschikbaar zijn. Dit kan leiden tot uitputting en teleurstelling als de verwachte waardering uitblijft. Bewustwording en het stellen van grenzen helpen je om effectiever en gezonder te werken zonder jezelf uit te putten.
Leven in je hoofd creëert afstand tot je emoties, wat leidt tot stress, leegte en vermoeidheid. Door stilte, lichaamsbewustzijn, schrijven, geduld en verbinding te zoeken, kun je opnieuw contact maken met je gevoel. Dit proces bevordert rust, intuïtie en authentieke relaties.
Schuld en Onschuld
twee zijden van dezelfde medaille
die alleen in samenhang
bijdragen aan jouw energie
Een blog over handen wassen. Over verschoond blijven. Verschoond van schuld.
Een unheimisch gevoel
Beladen woorden in mijn praktijk zijn de woorden schuld en onschuld. In vrijwel alle gesprekken waar deze woorden vallen is een toelichting vereist. Soms als vraag gesteld, vaker door middel van een non-verbale vragende blik. Schuld is doorgaans omkleed met een unheimisch gevoel. Iets wat je liever wilt vermijden. Schuldig zijn wordt meestal gelijkgetrokken met veroordeelt worden. Buitengesloten en afgewezen. Er is niets ergers dan geen lid meer kunnen zijn van de groep waartoe je behoort. Schuld mag er daarom bij voorkeur niet zijn! Liever blijf je onschuldig.
Het verleggen van schuld
De veroordeling van Jezus en de daaropvolgende kruisiging is een bekend bijbels verhaal wat jaarlijks tijdens Pasen wordt herdacht. De Romeinse heersers en veel joden wilden af van de lastpak en onruststoker. Pilatus, de Romeinse gouverneur, wilde echter voorkomen dat de kruisiging van Jezus tot ernstige onlusten zou leiden. Hij zette daarom een slimme strategie in. Laat het Joodse volk zélf beslissen wat er moest gebeuren met Jezus. Voor Pilatus toch nog onverwacht eisten de Joden de kruisiging van Jezus. Door de schuld bij de ander te leggen kon Pilatus zijn handen in onschuld wassen.
Onschuld houdt je ingesloten
Je handen wassen in onschuld. Als je daartoe besluit laat je weten geen verantwoordelijkheid te willen dragen. Wellicht zelfs elke betrokkenheid ontkennen. Het is daarom verhelderend om voor je zelf te onderzoeken waar jij je handen in onschuld wast of hebt gewassen. Maak het niet te groot. Een leugentje om ‘bestwil’ is al een voorbeeld van onschuldig blijven. Onschuldig blijven, opdat je niets te verwijten valt. Dat je ingesloten kunt blijven in de veiligheid van de groep. Wel of geen verantwoordelijkheid nemen heeft zijn weerslag op jouw (gevoel van) persoonlijke veiligheid.
Staan voor je overtuiging
Neem nu deze uitspraak: “Ik vind het een mooie gedachte dat iedereen op aarde een aantal persoonlijke lessen heeft te leren. En dat iedereen zelf heeft gekozen waar hij is geboren.” Het feit dat je benoemt dat het ‘een gedachte’ is houdt je onschuldig. Immers zodra je iets van weerstand/afwijzing voelt bij de ander, dan refereer je aan het feit dat het maar een gedachte is. Heel veilig. Want je wordt niet ‘aangevallen’ om een gedachte. Door te zeggen: “Voor mij staat vast dat……”. Neem je een duidelijk standpunt in. Het is jouw overtuiging waar je voor staat. Staan voor je overtuiging is schuld nemen.
Geven en nemen in balans
Geven en nemen in balans. Het is een van de principes die gelden in systemisch werken. Een principe die bijdraagt aan het kunnen stromen van de energie in het systeem. Door te nemen laadt je een schuld op jezelf. Een schuld die wordt voldaan door iets terug te geven. Het liefst iets meer dan je hebt ontvangen. Want, dan ben jij onschuldig en heeft de ander een schuld aan jou. Telkens iets meer geven dan je ontvangt brengt een beweging, energie, op gang. Niet kunnen aannemen wat wordt gegeven betekent geen schuld willen nemen. Jij blijft onschuldig en de energie stokt.
Onschuld? Eigen veiligheid eerst
Veiligheid is een sterke interne, onbewuste drijfveer. Onschuld is voedend voor jouw veiligheidsgevoel. Ontzeggen van die voeding is echter je onveiligheid vergroten. En vervolgens ontstaan er onbewust patronen waarin jij de ruimte bij de ander laat. Waar jij een stapje terug doet. De deugd van bescheidenheid omarmend. Zodat jij onschuldig kunt blijven. In je bescheidenheid voel jij je goed. Je hebt immers oog voor de noden van de ander. Dat jij jouw verlangen projecteert op de ander, dáár bij jij je niet van bewust. In je onschuld voel jij je verheven en goed. En knaagt het van binnen. Wie is er voor mij?
Het zit tussen je oren
Schuld en onschuld. Twee zijden van dezelfde medaille. Hoewel het een levensbeweging is, een beweging die stroomt, brengt het velen niets meer dan een kramp. Een verstijving. Een tegenhouden of inhouden van de energie laat deze stollen. En gestolde energie zet zich vast in het lichaam. Wordt zichtbaar in allerlei klachten en symptomen die geen aantoonbare medische grond hebben. Het “zit tussen de oren” wordt er dan wel gezegd. Maar hoe kan de pijn in je benen of voeten, die je écht wel voelt, nu tussen de oren zitten? Welke schuld vermijd je nu?
Onschuld: Ongezegd laten
Iets ongezegd laten. Negeren. Uitsluiten. Buitensluiten. Niet willen accepteren. Het zijn allemaal vormen van onschuldig willen blijven. Jezelf ontslaan van een misschien pijnlijke verantwoordelijkheid. Omkleed met goed klinkende excuses als: “Het is maar beter zo”. “Het heelt wel in de tijd”. “Het is niet aan mij om dit aan te roeren” (aan wie dan wel?). Grote kans dat je geen schuld op je wilt nemen uit angst. Angst voor afwijzing. Of angst voor de emoties van de ander. Angst voor de beschuldiging van bemoeial. Inderdaad, het gaat doorgaans over angst. Misschien wel de grootste rem op LEVEN.
Miskennen door ontkenning van het leven
Je handen wassen in onschuld. Ik heb in dit blog met heel verschillende voorbeelden duidelijk gemaakt hoe schuld en onschuld hoort bij het leven. En dat miskennen van deze dynamiek daardoor ontkennen van Leven is. Bijzonder toch? Hopelijk helpt dit blog jou te ontdekken hou jij je verhoudt tot schuld en onschuld. En welke rol angst in je leven speelt. En de invloed hiervan op jouw energie. Of je energiek bent of juist futloos omdat jouw energie telkens opnieuw weglekt.
Alles is energie
en in resoneren
met elkaar verbonden
Alles is in essentie energie en in resoneren met elkaar verbonden. Met die zin is een belangrijk antwoord op de vraag “hoe werkt dat nu” van familieopstellingen gegeven. Resoneren is meetrillen op aanwezige energie. Het trillen van alles is een voortdurende beweging en (her)ordening. Een ontwikkeling die er op is gericht om te komen tot een dynamische balans van alles. Die beweging (ontwikkeling) stagneert wanneer bepaalde patronen zich blijven herhalen. Dat stagneert de beweging en er ontstaat disbalans. In een familieopstelling wordt ordening in het systeem aangebracht,
Verbinden met bron en ordening
Levensvragen hebben veelal betrekking op ordening. Bert Hellinger heeft daarnaar veel onderzoek gedaan met de werkvorm ‘familieopstellingen’. Drie principes bleken daarin van doorslaggevend belang inzake ordening van systemen. De principes zijn: ‘Binding; Ordening; Balans’. 1. Alles wat tot het systeem behoort dient te worden ingesloten. 2. Alles heeft zijn eigen unieke plek in het systeem in te nemen. 3. Een balans tussen nemen en geven houdt energie in beweging. In een familieopstelling verbindt jij je met je bron en de ordening van het leven.
Een impuls voor een beweging
Een opstelling is een moment van heroriëntatie en verzoening. Het geeft een impuls om je plek in te nemen en je anders te gaan verhouden, waardoor er een beweging naar de toekomst mogelijk is. Deze beweging van de ziel wordt vaak omschreven met het woord ‘magisch’. Met een opstelling komt er een proces op gang. Zonder vooraf bepaald tijdspad. Soms kun je de flow van het leven direct ervaren én het kan zijn dat jouw proces meer tijd nodig heeft. Opgedaan inzicht, een oplossingsrichting, het geeft jou handvatten om je (opnieuw) te verhouden tot wat er is.
Familieopstelling in Midden-Drenthe
Ik begeleid maandelijks familieopstellingen met representanten in Smilde, Midden-Drenthe. We beginnen altijd met het zo scherp mogelijk formuleren van jouw vraag. (Deze hoeft vooraf niet bekend gemaakt te worden). Representanten worden gevraagd om te resoneren met de energie in het systemisch veld. Zo wordt ruimtelijk het innerlijk beeld zichtbaar gemaakt. Alsof het een levend schilderij betreft. Als begeleider bevraag ik de representanten over gevoel en waarneming in de opstelling. Op enig moment kom je zelf in de opstelling om de energie van de ordening te ervaren.
Zicht op helderheid
Ik ben mij ervan bewust hoe spannend het voor jou als vraagsteller kan zijn. (Maar ook als je als representant deelneemt). Jouw vraag is immers heel persoonlijk! Op verzoek kan er ook een ‘blinde opstelling’ worden gedaan. Dat betekent dat jouw vraag niet bekend wordt gemaakt aan de representanten. Voor de werking van de opstelling maakt het geen verschil. Er zijn veel verschillende manieren om een opstelling te begeleiden. Mijn werkwijze is om te laten ontstaan wat er al is. En te werken met dát wat zich aandient. Wetend dat elke opstelling zicht geeft op meer helderheid.
Energie laten stromen vraagt geen kracht
Tegen de stroom inroeien vraagt veel inzet en kracht. Je mee laten voeren met de stroom daarentegen gaat moeiteloos en kost weinig tot geen energie. Verstrikt zijn in je systeem van herkomst haalt je uit die flow. Loyaliteit aan het familiegeweten, heftige traumatische gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden, ze kunnen het stromen van jouw energie stagneren. Door opnieuw te ordenen kom je steviger in het leven te staan. Je leert je opnieuw te verhouden tot wat zich aandient. Vanuit je eigen unieke plek in jouw systeem. Het wordt gemakkelijker en vanzelfsprekender.
Ziekte, trauma of niet kunnen kiezen?
Vrijwel alle vragen kunnen worden opgesteld in een opstelling. Het is belangrijk om te weten dat een vraag altijd over jou dient te gaan. Vragen kunnen heel divers zijn. Tijdens de maandelijkseopstellingen werk ik doorgaans niet met thema’s. Alles mag er zijn. Of het nu over keuze’s gaat waar je voor staat, over ziekte of trauma, of omdat je geen grenzen aan kunt geven en jezelf daardoor voortdurend verliest. Als representant kun je worden uitgenodigd om een iets of iemand in de opstelling te representeren. Vaak wordt je dan ook geraakt in delen van jezelf. Hieronder enkele “voorbeeld-vragen”:
Ik voel me altijd zo verantwoordelijk, hoe kan ik hier mee om leren gaan?
Hoe vind ik meer rust in mezelf?
Hoe komt het dat ik steeds tegen dezelfde problemen aanloop?
De ruzies met mijn partner verlopen telkens volgens een vast patroon en het lukt me niet om dit te veranderen.
Ik laat iedereen over mijn grenzen gaan.
Het lukt mij niet om een partner te vinden.
Hoe kan ik (betere) keuzes maken?
Ik wil dingen veranderen in mijn leven. Maar het lukt mij maar niet.
Hoe kan ik een baan vinden die echt bij me past?
Er is geen vertrouwelijkheid tussen mij en mijn zus. Waarom?
Wat maakt dat ik mij zo snel afgewezen voel?
Welke rol speelt mijn ziekte in mijn leven en hoe kan ik die plaatsen?
Hoe kunnen mijn kinderen opgroeien zonder dat ze mijn problemen overnemen?
Er is zo vaak strijd: met mijn partner, met mijn familie, met collega’s. Ik wil dat anders!
Waar is mijn plek? Ik voel me nergens echt thuis.
Een terugkerend patroon in je leven dat je wilt veranderen.
Psychische klachten zoals depressie, overspannenheid en psychosen,
Ik regel altijd alles, hoe kan ik daar van loskomen?
Tot Slot
Ik geef tot slot graag weer wat Bert Hellinger ondermeer over opstellingen heeft gezegd: ‘Wanneer je het totaal kunt zien, kun je zien wat zich aan de harmonie onttrekt. Het geeft je een allesomvattend, kritisch onderscheidingsvermogen. Op een dergelijke diepe waarneming rustende kritiek kan worden overgebracht op een manier die anderen niet veroordeelt, maar hen juist motiveert en stimuleert. Oordelen die uit werkelijk inzicht voorkomen zijn constructief en vrij van dogma’s.
Alles omvattende inzichten kunnen niet bereikt worden enkel en alleen door het verstand. Lichaam, geest en ziel dienen in het beoordelingsproces te worden meegenomen, zodat we ons instinctief kunnen ontwikkelen in een richting die onze groei bevordert en die zich weg beweegt van alles dat ons niet te dienste staat’.
Wat anderen hebben gezegd:
“Familie opstelling: afgestemd en ruimte voor wat er is.”
“Ik heb in november 2022 bij Joan een familieopstelling gedaan als representant. Joan is integer en heeft veel kennis van het systemisch werken. Er gebeurden prachtige dingen tijdens het uitwerken van de vragen van de vraagstellers. Joan geeft alle ruimte aan de deelnemers. Tevens is de ruimte waar de opstellingen worden gedaan een fijne ruimte.”
“Door Joan zijn zorgvuldige, geduldige, respectvolle en dragende manier waarop hij een familieopstelling begeleid voel ik mij altijd zeer op mijn gemak. Het is voor mij boeiend om te zien hoe Joan op die manier, samen met de vraagsteller, eerst tot een, op dat moment belangrijke, kern van de vraag weet te komen. Ik ervaar dat de familieopstellingen die dan volgen vaak diepgaand en indrukwekkend zijn, zowel voor de vraagstellers als voor andere aanwezigen. Daarnaast vind ik het bijzonder en bevestigend dat vraagstellers regelmatig aangeven hoezeer hun familie tot leven komt via representanten die onbekend zijn met hun familie. Oude (onbewuste) lasten van de familie die gedragen worden kunnen zo door middel van een opstelling losgelaten worden. En er blijken nauwelijks vragen te zijn waar geen familieopstelling bij past.”
Controle Vasthouden, loslaten Strijd in mij Angst voor het onbekende Macht
Macht en controle: een onzichtbare strijd
Controle en Macht. Twee woorden die vaak in één adem genoemd worden, maar niet hetzelfde betekenen. Macht gaat over invloed hebben op anderen, terwijl controle meer gericht is op jezelf en je omgeving. Toch zijn ze nauw met elkaar verbonden.
Geen macht meer hebben. Misschien zelfs machteloos zijn. Gevangen zitten in onmacht. En er is geen ontsnappen mogelijk! Veel dramatischer gaat het niet worden. Maar wat als je de hoofdrolspeler blijkt te zijn in dit drama? Dan resoneert een zin als “Veel dramatischer gaat het niet worden” waarschijnlijk extra hard.
Of misschien denk je: Macht? Daar heb ik niets mee!. Oké, laten we het woord ‘macht’ vervangen door ‘controle’. Voelt dat anders? Of heeft controle voor jou dezelfde negatieve lading? Begrijpelijk. Controle is namelijk een subtiele vorm van macht—maar dan over jezelf en je directe omgeving.
Je grip verliezen heeft consequenties
Controle betekent ‘de macht houden’ over wat er gebeurt. Heb jij de controle over jezelf, dan heb je macht over je reacties, je emoties en je keuzes. Maar wat als die controle je ontglipt? Wat als je grip verliest?
Controle verliezen voelt als een persoonlijk verlies. Hoe groter je behoefte aan controle, hoe groter de klap als je die kwijtraakt. En dat raakt de kern van wie je denkt te zijn. Je voelt je stuurloos, kwetsbaar, alsof je jezelf verliest.
Maar controle houden heeft óók een prijs. Het kost energie, spanning en soms zelfs relaties. Overmatige controle zorgt ervoor dat je gevangen blijft in een zelfopgelegde kooi, waarin verandering en groei nauwelijks ruimte krijgen.
“Controle is een illusie; echte vrijheid ontstaat wanneer we leren loslaten.”
Waar komt de drang naar controle vandaan?
Waarom zijn we zo geobsedeerd door controle? Wat is de oorsprong van deze drang—of beter gezegd, deze dwang?
Psychologische oorsprong van controlezucht
Onze behoefte aan controle komt voort uit een diepgewortelde angst. Angst voor het onbekende, angst om gekwetst te worden, angst om niet goed genoeg te zijn. Controle geeft ons de illusie van veiligheid en zekerheid.
Als kind leren we overleven in een wereld waarin we afhankelijk zijn van anderen. Wanneer we op jonge leeftijd onzekerheid of afwijzing ervaren, ontwikkelen we strategieën om pijn te vermijden. Controle is zo’n strategie. Het helpt ons onszelf staande te houden in een onvoorspelbare wereld.
Voor sommige mensen wordt controle een overlevingsmechanisme. Ze grijpen de touwtjes stevig vast omdat loslaten voelt als overgave, als falen. Maar paradoxaal genoeg leidt deze behoefte aan controle juist tot stress, angst en isolatie.
De dramadriehoek: Hoe controle je gevangen houdt
De behoefte aan controle speelt een grote rol in de dramadriehoek—een psychologisch model dat laat zien hoe mensen onbewust vast kunnen komen te zitten in destructieve gedragspatronen.
De dramadriehoek bestaat uit drie rollen:
1. De Redder – Probeert controle uit te oefenen door anderen te helpen, zelfs als dat niet nodig is.
2. Het Slachtoffer – Voelt zich machteloos en verwacht dat anderen het oplossen.
3. De Dader – Behoudt de macht door anderen te bekritiseren of te manipuleren.
Controle speelt in elke rol een sleutelrol. De redder wil alles beheersen om anderen te helpen. Het slachtoffer klampt zich vast aan controle door zichzelf afhankelijk op te stellen. De dader gebruikt macht om controle over anderen te behouden.
Deze dynamiek is een eindeloze cirkel. Pas als je herkent welke rol jij vaak inneemt, kun je er bewust uitstappen en écht loslaten.
Loslaten: waarom is het zo moeilijk?
IVeel mensen horen regelmatig: Laat het toch los!. Maar als het zo makkelijk was, zouden we dat allang gedaan hebben.
Loslaten wordt vaak gezien als zwakte, als opgeven. Maar in werkelijkheid vraagt loslaten om enorme innerlijke kracht.
Loslaten betekent namelijk:
Het onbekende durven omarmen.
Accepteren dat je niet alles kunt beheersen.
Vertrouwen hebben in jezelf en in het leven.
De paradox van controle is dit: hoe meer je probeert alles te beheersen, hoe minder grip je hebt. Werkelijk loslaten geeft je juist meer vrijheid en rust.
“De dramadriehoek onthult hoe onze rollen in relaties de balans tussen macht en controle beïnvloeden.”
De keerzijde van controle: wat kost het je?
Te veel controle heeft een prijs:
Stress en spanning – Altijd alert zijn op mogelijke fouten put je uit.
Angst voor verandering – Controle houdt je vast in patronen die niet meer werken.
Relatieproblemen – Anderen kunnen zich gemanipuleerd of beperkt voelen.
Verlies van spontaniteit – Door alles te plannen, mis je het onverwachte mooie van het leven.
Maar het grootste verlies? Je verliest jezelf. Controle houdt je gevangen in een oude versie van jezelf, terwijl groei vraagt om flexibiliteit en vertrouwen.
Hoe leer je loslaten? 5 praktische stappen
Loslaten is een proces. Hier zijn vijf stappen om je op weg te helpen:
1. Word je bewust van je controlepatronen
Herken in welke situaties je de neiging hebt om de controle te grijpen. Wat triggert deze reactie? Door bewustwording kun je patronen doorbreken.
2. Onderzoek je angsten
Vraag jezelf af: Wat is het ergste dat kan gebeuren als ik loslaat?. Vaak zijn onze angsten minder realistisch dan we denken.
3. Begin met kleine stapjes
Oefen met loslaten in kleine, alledaagse situaties. Laat bijvoorbeeld iemand anders de route bepalen tijdens een uitje.
4. Leer omgaan met onzekerheid
Het leven is onvoorspelbaar. Door onzekerheid te accepteren, vergroot je je veerkracht.
5. Accepteer dat je niet alles kunt beheersen
Sommige dingen liggen buiten jouw macht. Hoe eerder je dit accepteert, hoe meer rust je zult ervaren.
De ultieme overgave: wanneer controle niet meer helpt
Er zijn momenten waarop we gedwongen worden los te laten—bij ziekte, verlies of andere ingrijpende gebeurtenissen. Dit zijn vaak de momenten waarop we beseffen hoe weinig controle we echt hebben.
Maar paradoxaal genoeg kunnen deze ervaringen ons ook laten zien hoe sterk we werkelijk zijn. Loslaten is geen zwakte. Het is een teken van innerlijke kracht en vertrouwen.
Wat ik jou gun
Ik wens je de rust die komt met het vermogen om los te laten. De vrijheid die ontstaat wanneer je niet langer krampachtig vasthoudt aan controle. De kracht die je ontdekt in jezelf wanneer je accepteert dat niet alles beheersbaar is.
Of neem contact op voor een kennismakingsgesprek. Samen onderzoeken we hoe jij meer ruimte kunt creëren voor vertrouwen en vrijheid in je leven.
In elke relatie schuilt een verborgen contract: onuitgesproken verwachtingen die de dynamiek sturen. Deze impliciete afspraken veroorzaken vaak spanningen, maar bieden ook kansen voor groei. Door deze verwachtingen te bespreken en te hercontracteren, ontstaat ruimte voor transparantie en wederzijds begrip. Dit proces vraagt om zelfreflectie, empathie en moed, maar leidt tot sterkere en meer authentieke relaties.
Het lot confronteert je met oncontroleerbaarheid en verlies, wat acceptatie moeilijk maakt. Drie mechanismen—controle, betekenis zoeken en pijn vermijden—houden verzet in stand. Het kantelpunt naar berusting ontstaat door realiteitsbesef en focusverschuiving. Ook het lot van een ander dragen is een valkuil. Grenzen stellen helpt om je energie te bewaken.
Moet je iemand beschermen tegen een burn-out of is de ervaring noodzakelijk voor verandering? Dit artikel onderzoekt de patronen achter burn-out, de diepgewortelde overlevingsstrategieën en de rol van bewustwording. Misschien ligt de sleutel niet in ingrijpen of loslaten, maar in het stellen van de juiste vragen.
