door Joan | jul 14, 2024 | Systemisch Werk
Famile
Onzichtbare regels
Loyaliteit die bindt
Vrijheid voelt soms beklemmend
Verbinding
Het familie-geweten spreekt: Loyaliteit, tradities en zelfbewustzijn
In een groep spelen ongeschreven regels een grote rol. Ongeacht hoe die groep is samengesteld. Je familie is eveneens een groep van mensen. Met daarin een eigen set van regels. Regels die doorgaans niet worden uitgesproken. Je zou ze kunnen herkennen aan deze uitspraak: “Zo doen wij dat bij ons”.
Zes woorden die de kern van de familie weergeven. Het is een bevestiging van de groep en een uitnodiging aan jou om deel te nemen. Deze regels bieden een gevoel van bestaansrecht en veiligheid, Om te blijven bestaan vraagt de groep jouw onvoorwaardelijk lidmaatschap. Dit is het ongeschreven familiegeweten. Verbonden zijn met je oorsprong.
Wat is het familie-geweten?
Het geweten dient als een kompas voor ons gedrag. Naast ons persoonlijke geweten, dat ons richting geeft in individuele keuzes, bestaat er ook een groepsgeweten. Wanneer de groep ‘familie’ heet, spreken we van het familie-geweten. Dit kader verschilt per familie. Hier wordt bepaalt wat wel en niet acceptabel is in deze specifieke groep.. Dit verschil is vooral in deze tijd duidelijk zichtbaar. Mensen worden regelmatig geconfronteerd met de vraag: aan wie, wat, of welke tradities ben je loyaal? Gevolgd door: en wie of wat laat je daarmee los?
Pittig. Kiezen is immers ook verliezen.
Loyaliteit en de spagaat van vrijheid
Een cliënte vertelde eens: “Pas toen ik verkering kreeg, zag ik opeens hoe het óók kon zijn. Dat er andere regels kunnen gelden in een gezin. Best verwarrend. Want het was fijn bij mijn vriend thuis. Ik was er vaak en graag. Tegelijkertijd voelde ik thuis de maar nauwelijks bedekte teleurstelling.” Deze ervaring is typerend voor de loyaliteit die vaak onbewust naar onze familie wordt gevoeld. Wanneer je je afzet tegen je familie, kan dat je het gevoel geven dat je buiten de groep komt te staan.
Die nieuwe vrijheid kan bevrijdend voelen, maar de spanning tussen de oude loyaliteit en de nieuwe ruimte brengt wel een prijs met zich mee.
“Het familie-geweten biedt veiligheid, maar kan ook een onzichtbare grens zijn voor persoonlijke vrijheid.”
Los maken van verwachtingen
Het familie-geweten is een overlevingsstructuur, zowel voor de groep als voor het individu. Als kind ben je afhankelijk van je familie, waardoor je je aanpast aan de normen en waarden van die groep. Loyaliteit verzekert je van een plek binnen de groep. Wanneer je je bewust wordt van dit familiegeweten, krijg je inzicht in hoe je verbonden bent met je familie, maar ook hoe je er soms door gebonden bent. Dit bewustzijn kan je helpen bij het begrijpen van oude patronen en emoties die spelen. Vooral als je je probeert los te maken van bepaalde verwachtingen.
De rol van tradities en rituelen
Tradities en rituelen spelen een belangrijke rol in het ondersteunen van het familie-geweten. Ze geven structuur en bevestigen de waarden van de groep. Denk daarbij aan jaarlijkse feesten, familiebijeenkomsten, of andere gezamenlijke momenten. Deze rituelen geven houvast en versterken de verbinding met je familie.
Maar in de moderne tijd zien we dat veel van deze tradities verdwijnen. Dit kan leiden tot een gevoel van ‘los zand’. De consistente verbinding van de groep verdwijnt en maakt plaats voor een verzameling individuen die elk hun eigen pad volgen.
Ruimte en onzekerheid
Het verlies van rituelen brengt een vorm van onzekerheid met zich mee. Waar rituelen ooit een duidelijke plek gaven binnen de familie, ontstaat er nu ruimte voor eigen keuzes, maar ook voor verwarring. Zonder de vaste kaders van de groep ontstaat de vraag: hoe blijf ik loyaal aan mezelf zonder de band met mijn familie volledig kwijt te raken? Dit kan leiden tot een zoektocht naar nieuwe manieren om verbondenheid te voelen, of dat nu is met oude gebruiken of met nieuwe rituelen die je zelf creëert.
Anders alleen, toch samen
Het kan betekenen dat je oude gewoontes loslaat en nieuwe vormen van verbondenheid onderzoekt. Dit proces is niet altijd eenvoudig, omdat het loskomen van vertrouwde patronen vaak gepaard gaat met gevoelens van verlies of onzekerheid. Maar juist in deze ruimte kan er iets nieuws ontstaan—een manier van zijn die trouw is aan jezelf, zonder dat je de waardevolle verbinding met je familie hoeft te verliezen.
Bewustzijn als sleutel tot vrijheid
Bewust worden van het familie-geweten helpt je om keuzes te maken die in lijn zijn met je eigen waarden, terwijl je je ook bewust bent van de kracht van tradities en loyaliteit. Het geeft je de mogelijkheid om te onderzoeken waar je vandaan komt, waar je naartoe wilt, en wat je nodig hebt om je zowel verbonden als vrij te voelen.
Of je nu teruggrijpt naar oude tradities of nieuwe vormen van verbondenheid zoekt, het belangrijkste is dat je jezelf serieus neemt in wat je voelt en ervaart. Je hebt het recht om je eigen weg te gaan, en om tegelijkertijd de kracht van je oorsprong te waarderen. Zo kun je balans vinden tussen het oude en het nieuwe, tussen gebondenheid en vrijheid. En daarmee geef je jezelf de ruimte om volledig aanwezig te zijn, in verbinding met jezelf en met de mensen om je heen.
Heb het goed,
Joan
door Joan | dec 22, 2023 | Systemisch Werk
Familie
Onzichtbare regels
Loyaliteit die bindt
Vrijheid voelt soms beklemmend
Verbinding
Familiegeweten en de kracht van loyaliteit
Loyaliteit binnen een familie is een krachtige emotie. Het is het familiegeweten, dat onzichtbare regels bepaalt, functioneert als een kompas. Het beïnvloedt je gedragingen en keuzes binnen de groep. Deze ongeschreven regels, vaak verpakt in zinnen zoals “Zo doen wij dat hier,” zorgen voor een gevoel van veiligheid en bestaansrecht binnen je familie. Maar hoe beïnvloedt dit jouw persoonlijke vrijheid?
Wat is het familiegeweten?
Het familiegeweten is een overlevingsstructuur. Het bewaakt de normen en waarden binnen een familie. Het dwingt loyaliteit af, een mechanisme dat zowel individuen als de groep beschermt. Als kind pas je je automatisch aan de regels van je familie aan om je plek in de groep te waarborgen. Maar naarmate je ouder wordt, kunnen deze regels botsen met persoonlijke ambities en overtuigingen.
De spanning tussen loyaliteit en vrijheid
Een voorbeeld is een cliënte die zich na het starten van een relatie bewust werd van andere familiedynamieken. Ze ontdekte dat er buiten haar eigen familie andere normen en waarden bestonden. Dit gaf haar nieuwe inzichten, maar ook een innerlijke strijd. De loyaliteit aan haar familie voelde als een onzichtbare ketting die haar beperkte, terwijl ze tegelijkertijd genoot van de nieuwe vrijheid die haar relatie bracht.
Vrijheid kan bevrijdend zijn, maar ook verwarrend. Wanneer je je losmaakt van familiepatronen, kan dat aanvoelen als verraad. Deze spanning laat zien hoe diepgeworteld het familiegeweten in ons is.
“Echte verbinding ontstaat wanneer je trouw blijft aan jezelf én je familie.”
Bewustzijn en bevrijding
Het bewust worden van het familiegeweten is de eerste stap om de balans te vinden tussen loyaliteit en persoonlijke vrijheid. Door te reflecteren op de onzichtbare regels die je gedrag sturen, kun je bepalen welke waarden en tradities je wilt behouden en welke je wilt loslaten.
Hoewel dit proces niet altijd gemakkelijk is, biedt het jou de ruimte voor persoonlijke groei. Je kunt trouw blijven aan jezelf zonder volledig afstand te nemen van je familie. Het is een zoektocht naar verbinding, niet alleen met je familie maar ook met jezelf.
Conclusie
Het familiegeweten bepaalt in grote mate hoe we ons verhouden tot onze oorsprong. Loyaliteit is een krachtig bindmiddel, maar het mag je persoonlijke vrijheid niet beperken. Door bewust te worden van de dynamieken binnen je familie, kun je een balans vinden tussen het behouden van verbinding en het verkennen van je eigen pad.
Heb het goed!
Joan
door Joan | nov 25, 2023 | Systemisch Werk
Geven
Bewust doorgeven
Generaties verbonden blijven
Vrijheid begint bij erkenning
Liefde
Over de impact van familiesystemen
Sta je er weleens bij stil wat je bewust én onbewust doorgeeft aan je kind? Als ouder heb je een diepe wens om het beste van jezelf aan je kind te geven, maar wat betekent dat eigenlijk? En kun je je kind volledig vrij maken van de patronen en ballast die je zelf hebt meegekregen? In dit blog ontdek je hoe familiesystemen en systemisch werk inzicht geven in wat je doorgeeft aan de volgende generatie – en hoe je bewuste keuzes kunt maken om jouw kind meer vrijheid te geven.
Alles wat je bent, geef je door aan je kind
Vanaf het moment dat een kind geboren wordt, maakt het deel uit van een groter geheel: het familiesysteem. Dit systeem omvat niet alleen jou als ouder, maar ook de invloeden van eerdere generaties. Overtuigingen, emoties en zelfs onverwerkte trauma’s kunnen onbewust worden doorgegeven.
Bijvoorbeeld:
- Ben je opgegroeid met de overtuiging dat hard werken altijd loont?
- Of dat het tonen van kwetsbaarheid een teken van zwakte is?
Deze overtuigingen draag je vaak – zonder dat je het doorhebt – over aan je kind, zowel in je woorden als in je gedrag en energie. Daarnaast kunnen spanningen of geheimen uit je familiegeschiedenis generaties lang blijven doorwerken totdat ze worden erkend.
De kracht van het familiegeweten
Binnen elk familiesysteem bestaat een onbewust regelsysteem: het familiegeweten. Dit zorgt ervoor dat iedereen binnen het systeem loyaal blijft aan elkaar. Het gevolg? Patronen zoals angst, schuldgevoelens of perfectionisme kunnen zich herhalen.
Kinderen zijn van nature loyaal aan hun ouders en grootouders. Soms betekent dit dat ze onbewust de lasten van eerdere generaties overnemen om balans te creëren in het systeem. Dit kan zich uiten in:
- Faalangst of perfectionisme
- Moeilijkheden in relaties
Wat niet wordt erkend, blijft in het systeem bestaan en wordt doorgegeven. Dit wordt vaak vergeleken met “een bal onder water houden”: vroeg of laat komt deze weer boven, totdat iemand de moed heeft om het aan te kijken en te erkennen.
Bewustwording: wat geef jij door aan je kind?
Bewustwording is de sleutel tot verandering. Stel jezelf deze vragen:
- Welke overtuigingen, angsten of verwachtingen heb ik van mijn kind?
- Herken ik patronen uit mijn eigen opvoeding die ik wil doorbreken?
- Zijn er geheimen of onverwerkte emoties in mijn familiegeschiedenis?
Hoewel je je kind niet volledig kunt vrijmaken van het familiesysteem, kun je wel een gezonde basis creëren door bewust om te gaan met wat je doorgeeft.
“Wat aangekeken wordt, hoeft niet langer doorgegeven te worden. Vrijheid begint bij erkenning van wat is.”
Systemisch werk: inzicht in patronen
Systemisch werk is een krachtige methode om te ontdekken wat je onbewust doorgeeft. Door middel van bijvoorbeeld familieopstelling of een systemisch coachgesprek kun je inzicht krijgen in de dynamieken binnen je familiesysteem.
Dit werk draait niet om fouten goedmaken, maar om erkenning geven aan wat er is geweest. Door dit te doen, ontstaat er rust in het systeem. Wat erkend wordt, hoeft niet langer doorgegeven te worden.
Wil je meer inzicht in jouw familiesysteem? Overweeg een familieopstelling of een systemisch coachgesprek om je eigen patronen en dynamieken te verkennen.
Kun je je kind systemisch vrij maken?
Het volledig vrijmaken van je kind is een ideaal dat vaak niet haalbaar is. Als mens blijven we immers verbonden met onze familiesystemen. Wat je wél kunt doen, is bewustwording creëren en ruimte geven:
Sta stil bij de patronen en thema’s in jouw familie. Door ze te erkennen, kun je ze doorbreken.
Omarm je imperfecties als ouder. Kinderen leren niet alleen van je successen, maar juist ook van hoe je met uitdagingen omgaat.
- Loslaten van verwachtingen:
Geef je kind de vrijheid om zijn eigen pad te bewandelen, zonder de druk van jouw idealen.
De kracht van polariteiten
Het leven bestaat uit polariteiten: vreugde en verdriet, succes en falen. Als ouder wil je je kind beschermen tegen pijn, maar juist het ervaren van deze tegenstellingen biedt groei.
Door jouw kind ruimte te geven om te falen, te leren en te worden wie het werkelijk is, geef je niet alleen liefde, maar ook vrijheid.
“Bewust ouderschap is een reis van reflectie en groei. Het vraagt moed om naar jezelf te kijken en bewuste keuzes te maken.”
Samenvattende tips voor bewust ouderschap
Sta stil bij de patronen en overtuigingen in jouw familiesysteem.
Perfectie is een illusie. Laat je kind zien hoe je met tegenslagen omgaat.
Laat jouw verwachtingen los en geef je kind de vrijheid om zijn eigen weg te vinden.
Wil je meer leren over familiesystemen of systemisch werk? Neem contact op voor een systemisch coachgesprek, een persoonlijke opstelling, of plan jouw familieopstelling. Samen creëren we helderheid en rust in jouw systeem.
Heb het goed,
Joan
door Joan | nov 6, 2023 | Systemisch Werk
Logisch
Zoals Jij
Jouw leven voelt
Loyaliteit, angst, leren vertrouwen
Leef
Ook de bubbel is logisch
Jouw kijk op de wereld, het venster waar jij doorheen kijkt. Het is niet altijd vanzelfsprekend om nieuwe vensters op te zoeken. Om je kijk op de wereld opnieuw te bezien. Want wat moet een ander wel niet van denken. Dit is een blog over de helden die in een familieopstelling iets willen onderzoeken of willen bijdragen aan de zoektocht van een ander.
Als je maar genoeg in je eigen bubbel blijft, dan wordt je als vanzelf bevestigd in de ideeën en gedachten die je hebt. Je wordt voortdurend zelfs positief bevestigd. Je voelt je gesteund. En als het even mee zit is het onbegrijpelijk dat anderen niet zien wat jij ziet. Sterker nog, een ander idee of gedachte voelt als een aanval op waar jij in gelooft. En je in je bubbel ook bevestigd ziet.
Zuigkracht van de Bubbel
Ik denk dat iedereen wel beseft hoe gemakkelijk je in een bubbel wordt gezogen. Het heeft eigenlijk ook wel voordelen, die bubbel. Individuele verantwoordelijkheid wordt ingesloten in groepsverantwoordelijkheid. Je hoeft je niet te verdedigen of een eigen mening vormen over wat je ziet en hoort. Je bent loyaal aan de groep. En die ander? Die snapt het gewoon nog niet.
Het is verleidelijk om nu naar de actualiteit te springen. Naar alle polarisatie. Op zoveel verschillende gebieden. Maar ik neem je mee naar een andere bubbel. Naar de bubbel van jouw familie! Een bubbel die drijft op het familiegeweten. Waar onuitgesproken geldt: “Zo doen wij dat bij ons. En als je bij ons wilt horen doe en denk je zoals wij willen”. Punt uit. Eigenlijk precies zoals in de grote wereld.
Het vraagt Lev om te Leven
Wat moet …….. er wel niet van denken. De angst om niet geaccepteerd te worden, houdt velen in het gareel. Zij die eruit springen omdat ze het anders willen doen, moeten doorgaans grote offers brengen. En vergis je niet. Je kunt je verstoten voelen zonder dat iemand er iets van merkt. Omdat je ogenschijnlijk ‘meedraait in het geheel’. En tegelijk niet dúrft te vertellen.
Bubbels conditioneren. Ze houden je doen en laten binnen de grenzen. Bubbels geven een vorm van (schijn)veiligheid. En beperken je als de grenzen van de bubbel hermetisch zijn afgesloten. En ook hier geldt: Jij bent zélf de persoon die de grenzen dicht houdt. Omdat een open grens uitnodigt om verantwoordelijkheid te nemen. Om ontoelaatbaar risico toe te laten.
Een pijnlijke werkelijkheid. Soms.
Na je geboorte ben je afhankelijk van anderen. Zonder de zorg van een ander zou je het niet hebben overleefd. Je moeder staat het dichtst bij. Met haar was je al samen één. De loyaliteit die groeit vanuit deze afhankelijk is groot. Je moest wel. Je wordt verstoten door niet loyaal te zijn aan ‘de wetten’ van de groep. Een kinderlijke gedachte. Soms een pijnlijke werkelijkheid.
Ik ontmoet steeds meer mensen die kennis hebben van familieopstellingen. En heb al veel mogen begeleiden in een familieopstelling. Je zou haast gaan denken dat iedereen wel weet heeft van deze therapeutische manier van werken. Over bubbel gesproken. Er kennis van hebben genomen, er van hebben gehoord. Het is niet gelijk aan omarmen. En dat is oké.
Wat zullen ZE er van vinden?
Loyaliteit aan het familiegeweten kan je eigen onderzoek in de weg zitten. “Wat zullen “ze” er wel niet vinden? Maar wie is dan die “ze”? De eigen familie? Omdat je ervoor schaamt iets naar buiten te brengen wat in de familie hoort te blijven? Bang om buiten te worden gesloten? De reactie van de groep waarmee je een(familie)opstelling mee uitwerkt? Of bang voor je zelf?
In een familieopstelling tracht ik zicht op helderheid te geven. Welke dynamieken spelen er en waar is iemand verstrikt geraakt. Los maken uit die verstrikking is geen quick-fix. Hoe rationeel je het ook wilt benaderen. Dat is niet de ingang. Voelen waar je verstrikt bent geraakt en voelen hoe je daar los van komt. Het is tegemoet komen aan een dieper weten. Maar ja ……. Voelen.
Voelen kunnen we allemaal
Het is zo fijn om te zien hoe representanten die al een aantal malen hebben gerepresenteerd steeds beter durven te vertrouwen op hun gevoel. Ja…. Je helpt hiermee de vraagsteller met de vraag. Maar bovenal help jij jezelf door te leren te vertrouwen op wat je voelt. Want voelen, dat kunnen we allemaal. We moeten het misschien alleen weer leren te doen. En toe te staan.
Wat we ervaren vanuit ons familiesysteem. Het is zo persoonlijk en tegelijkertijd zo universeel. Iedereen herkent wel iets bij zich zelf. Omdat die herkenning er is valt het oordeel weg. Je ontmoet een stuk(je) van jezelf. En dan gaat die opstelling opeens ook een beetje over jou. Dit is de bron van de gevoelde veiligheid. “Het is eigenlijk best logisch allemaal” was een reactie van een jonge deelneemster tijdens een opstelling. Niks geen zweverigheid.