Een nieuw systeem
waarin je alles wat je achterlaat
opnieuw zult vinden. In een andere vorm, in een andere gedaante.
Een blog over JIJ in de relatie. Waar sta je? Wat heb je meegenomen en/of achtergelaten? Jezelf kunnen zijn, wie wil dat nu niet. En waarom is het dan zo lastig om in alle situaties en dus ook in je relaties autonoom te zijn. In een opstelling kan veel helder worden. Zit je in een relatiecrisis, dan is een relatietherapeut aan te raden. Wellicht geeft een opstelling je dan als extra net even meer inzicht in het hoe, wat en waarom. En bovenal over jullie eigen individuele verantwoordelijkheden die behoren bij de eigen plek.
Wat is er nodig om Jezelf te kunnen zijn
Jezelf (kunnen) zijn. Woorden die een diepere laag aanboren. Meestal een verlangen. Soms een droom of een wens. In het uitspreken van de woorden ben je al vertrokken. Vertrokken uit het Nú. Wat is er voor nodig om Jezelf te kunnen zijn? Specifieker: Welke voorwaarden moeten worden ingevuld om Jezelf te (kunnen) zijn in je relatie? Vragen die er toe doen. Relevant omdat Jezelf zijn een lastige opgave is in je relatie. Vanuit systemisch oogpunt kun je je zelfs afvragen waarvoor deze last een oplossing is. En het is oké om nu te stoppen met lezen. Laat de vragen maar eerst op je inwerken.
Je bent toch geen Supermens
Jezelf en Plek zijn met elkaar verbonden. Jezelf zijn in de relatie betekent dat jij je eigen plek inneemt. Dat je autonoom kunt zijn in diverse omstandigheden. Daardoor ieder zijn eigen verantwoordelijkheid gunt en ook laat nemen. Dat je vanuit liefde kunt kijken naar wat er is, zonder behoefte dit voor de ander te willen veranderen. Jezelf zijn betekent dat jij bewust bent van je overlevingsstrategieën. En je bent geen Supermens. Of wel? Word je bewust wanneer jij jouw overlevingsstrategie inzet. Het helpt je jouw triggers te herkennen. Want waar ken je die óók zo van?
Houd het in de relatie bij jezelf
Een wereld waarin iedereen in onderlinge relaties vrij en autonoom kan zijn. Het leest als een ideale wereld. En dat is het ook. Houd het daarom bij jezelf. Onderzoek waarin jij je beperkt voelt. Beperkt of ingeperkt om je eigen unieke plek in te nemen. Aan wie ben jij loyaal door van je plek te gaan? Wat heb jij meegenomen vanuit je ouderlijk huis? Of vanuit een vorige relatie? Elke (nieuwe) relatie is een systeem op zich. En nieuwe systemen gaan voor op voorgaande systemen. Je ouderlijk huis verlaten en met je partner ‘op jezelf gaan’. Dan laat je het oude achter om het nieuwe te omarmen.
Iedereen heeft eigen generationele bagage
Maar zowel jij als je partner brengt zijn eigen systeem van herkomst mee. En ieder systeem is ontstaan op de generaties die het voorgingen. Generaties die elk hun eigen verdriet, blijdschap, trauma’s, schaamtes, overtuigingen, waarden, normen, uitsluitingen etc. hadden te verwerken. Waarbij alles wat niet verwerkt kon worden werd doorgegeven aan volgende generaties. Net zo lang totdat is aangekeken wat ingesloten moest worden. De loyaliteit van kind naar ouders is oneindig. Afwijken van de uitspraak “zó doen wij dat in ónze familie” is je onttrekken aan het familiegeweten.
Liefde kan niet eindeloos worden opgerekt
“Als horizontaal wordt doorkruist door wat verticaal is gebonden wordt liefde opgerekt tot de rek eruit is”. Het is het begin van de pagina: Een Nieuw-Systeem. Jouw relatie kent een horizontale verbinding. Een relatie volgens zelf bepaalde normen en waarden. Maar wat als een van beide, of beide, nog gebonden zijn aan het voorgaande systeem of systemen? Dan ben je ook verticaal gebonden. En die doorkruist (in veel gevallen) de horizontale binding. De kans dat het dan even minder plezierig wordt is aanwezig. Je/jullie staan immers met een been in een vorig systeem.
Jij brengt jezelf mee in elke relatie
Je kunt niet alleen gebonden zijn aan je systeem van herkomst, maar ook aan je vorige relatie(s). En zijn er in de vorige relaties ook kinderen geboren, dan kun je niet alleen gebonden zijn, je bent ook verbonden met elkaar. Je blijft immers samen ouders van de kinderen uit die relatie. Ben jij wellicht met een been gebonden in die vorige relatie? Jij brengt altijd jezelf en je ervaringen mee in elke ontmoeting. In elke relatie. Dat geldt voor beide. Allebei met eigen generaties achter je. Dat is een gegeven. Samen bewust worden door te onderzoeken wat je meebrengt in je relatie is een grote, mooie stap.
Wat wordt achterlaten vind je opnieuw terug
Elk nieuw systeem waarin je iets achterlaat, niet verwerkt, zul je opnieuw vinden. In een andere vorm, in een andere gedaante. Wat niet kan worden verwerkt schuift door naar volgende generaties. Je eigen plek innemen, Jezelf zijn, heelt meer en dieper dan alleen jou. In een persoonlijke opstelling kun je onderzoeken welke plek jij inneemt. Kom je met zijn tweeën, dan worden er twee individuele opstellingen begeleid en indien helpend een gezamenlijke opstelling. Het is mogelijk om individueel begeleiding te krijgen op thema’s die zich hebben laten zien.
Relatie crisis?
Zijn jullie in een relatie-crisis beland, dan is een relatietherapeut wellicht voor jullie meer voor de hand liggend. De individuele opstelling kan wel als ondersteuning van dat proces worden ingezet. Individueel of samen. Een afspraak is zo gemaakt.
De energie kan niet stromen
als er in de onderstroom
onzichtbare lijnen lopen
die ongewenst bepalen wat er gebeurt
Systemisch werk gaat over systemen. Dat we deel uit maken van een systeem. Van meerdere systemen zelfs. Het team waar je op je werk deel van uit maakt, de volleybal vereniging, het zijn allemaal groepen waar je als deelnemer mede vorm geeft aan die groep. Wat elke deelnemer afzonderlijk inbrengt heeft invloed op de hele groep. Doordat de delen van het geheel invloed hebben op het geheel wordt het beschouwd als een systeem. Je familie is een speciaal systeem. Je kunt je er namelijk niet aan onttrekken. Zelfs niet als je dat zou willen. Een blog over generaties en hun invloed.
De magie van het getal 7
Zeven is een magisch getal. Zeven staat in veel culturen voor compleetheid. Het geeft aan dat iets af is. Iets kan niet beter worden dan het is, of juist niet erger. Dit gegeven ligt ongetwijfeld aan de oorsprong van de gedachte dat ‘iets’ wat niet is aangekeken 7 generaties lang doorwerkt. Dat is een enorm lange tijd: Ik ben geboren in 1963; Vader 1939; Opa 1898; Over-groot opa 1865; Over-over-groot opa 1837; Over-over-over-groot opa 1797; Over-over-over-over-groot opa in 1750. We gaan zeven generaties terug voordat voor het eerst in onze familielijn de achternaam Meints is gebruikt.
Generaties van over-leven
Wat heeft zich in al die generaties afgespeeld? Wat is in de schaduw verborgen omdat het geen aandacht mocht krijgen? Mijn voorouder van 7 generaties terug was scheper (herder) op de Ballooëler heide. De idyllische gedachten die opkomen bij het ronddwalen op de heide zal weinig raakvlakken hebben met het over-leven in die tijd. Slavernij, oorlogen, het zijn de grote gebeurtenissen die zich hebben afgespeeld in deze geschetste periode. Hoeveel impact dat heeft gehad is moeilijk te achterhalen. Hoogstens te verbeelden. Op gezinsniveau ging het waarschijnlijk vooral over armoede, hard werken, niet achterom kijken en overleven.
Alles wat niet verwerkt kan worden zet zich vast in het celgeheugen
Het leeft door de generaties heen
Alles wat niet kon worden verwerkt, onder invloed van leefomstandigheden en gebruiken, heeft zich vastgezet in het celgeheugen van het lichaam. En zo leeft het voort door de generaties heen. Er zijn zoveel voorbeelden (te bedenken) die daarop van toepassing zijn. Denk hierbij aan stil geboren kinderen, miskramen, ongewenste afgebroken zwangerschappen. Of de schande van zwangerschap om vervolgens afstand (moeten) doen van het geboren kind. Dochters die niet mochten (door)leren, ze waren anders nodig. Of dat de dochter ongewild de rol van de overleden moeder in het gezin moest overnemen.
Er is zoveel
Zojuist las ik op Facebook een aangrijpend bericht over een gefusilleerde verzetsstrijder in mijn geboortedorp. Nog heftiger is het hoe een jongetje van zes jaar mee werd gevraagd die gefusilleerde jonge verzetsstrijder op te halen. Volgens het verhaal zag hij als oude man nog steeds voor zich hoe de voeten van deze neergeschoten man buiten de kar staken. Hij heeft er nooit met iemand anders over kunnen praten. Je kunt je (nu, in deze tijd) niet voorstellen hoe zo iets heeft kunnen gebeuren. Illegaal slachten; onderduikers; NSB, er is zoveel!
Ingeëtst in het DNA
En er zijn veel gezinnen die aan de oorlogstijd geen specifiek slechte herinneringen hebben. Het leven op het platteland ging gewoon door, en er was voldoende te eten. Je hoofd buigen als de paarden worden gevorderd? Dat gebeurde nu eenmaal. Je kunt slechts raden hoeveel impact dit gehad moet hebben. Ook in onze families zijn er jonge jongens afgereisd voor deelname aan de oorlog in Indie. Onder het mom van politioneel werk. Orde herstellen. Eenmaal weer thuis ging dat boek dicht. Er werd niet gepraat over de indrukken die desondanks in het DNA zijn ingeëtst.
De grootste kracht zit verscholen in de kwetsbaarheid
Niet zeuren, gewoon doorgaan
Tegenwoordig is het steeds gebruikelijker om actief te werken aan het verwerken van gebeurtenissen die een grote impact hebben (gehad) op je leven. Dat deze beweging door een grote groep mensen nog steeds als zwakte wordt gezien maakt het niet gemakkelijker. Daar spreekt trouwens een grote, maar onbewuste loyaliteit uit naar hen die ons voorgingen. Die wel de kracht hadden om het verdriet en de boosheid weg te slikken en vervolgens door te gaan. Zo is het nu eenmaal. Punt. Niet zeuren, gewoon doorgaan. Het leven gaat nu eenmaal niet over rozen.
Manifesteren om te kunnen helen
Afgelopen zomer was ik in de Jacobus-kerk in Rolde. Op een plek waar theoretisch gezien Claas Meints, de (naam)stamvader ook geweest zou kunnen zijn. Honderden jaren aan gebeurtenissen, levenservaringen en trauma’s zijn sindsdien door de familielijn gegaan. Vele zullen, naar ik hoop, op enige manier zijn verwerkt. Maar hoeveel is er weggestopt? Om vervolgens te worden ‘vergeten’ en opgeslagen in het celgeheugen? Met als gevolg dat de gebeurtenis zich ergens in de daaropvolgende generaties alsnog manifesteert om te kunnen worden geheeld.
Werken met en in de onderstroom
In de tweede alinea las je over het getal zeven. Wat staat voor compleetheid. Het getal geeft aan dat iets af is. Iets kan niet beter worden dan het is, of juist niet erger. De systemen waar je over las in de eerste alinea streven altijd naar heel zijn. Pas als iets is verwerkt en een plek heeft gekregen wordt het ingesloten. Daar waar jij nú door wordt gehinderd, wat niet met gebruikelijke methoden is op te lossen, juist dát kan wel eens de oplossing voor een dieper liggende ervaring zijn. Met een (familie) opstelling werken we met de onderstroom. Wat mag worden aangekeken?
De bovenstroom is wat je ziet, het ongeziene in de onderstroom bepaalt de richting
Uitsluiting: Een groot thema
Het fijne van werken met opstellingen is dat wat echt aangekeken kon/mocht worden ook daadwerkelijk kan helen. Je ziet dat er op dat moment rust komt in de opstelling en daarmee in het systeem. Uitsluiting is en blijft een groot thema. Uitsluiting van mensen, maar ook van ervaringen of ‘dingen’. En dat is niet het enige. Hoe is jouw overmatig geven (en jezelf wegcijferen) in balans te brengen met nemen? Of breng je met jouw geven de balans terug in wat eerder overmatig is genomen? In oorlogstijd gaat de dood vergezeld van veel verkrachtingen. Levens nemen en leven geven?
Er is nog veel te ontdekken
Ik zie een groeiend bewustzijn hoe (niet verwerkte) gebeurtenissen uit het verleden impact hebben op het heden. En ik ervaar om mij heen ook de ontkenning van deze denkrichting. Dat is oké. Zelf ervaar ik ook telkens opnieuw de grenzen van wat ik aan kan nemen. Daar is loyaliteit aan het familiegeweten debet aan. Door de grenzen telkens iets op te rekken wordt het bewustzijn wel verruimd. En een grens verlegd. Het het lichaam verhaalt, geeft signalen af. Om je er bewust van te maken wat er voor jou nog is te doen. Een bijdrage die heelt. Toen, nu en straks. Er is nog veel te ontdekken.
In onwetendheid zit je onschuld,
in weten ontstaat je schuld
Bewust
Dit is een blog over bewust-zijn, on-bewust en bewust worden. Waar jij je niet bewust van bent heeft bestaansrecht. Want het is er. Zelfs als jij er geen weet van hebt. Als je ergens niet van op de hoogte bent kun je je handen in onschuld wassen. “Dat hoef ik allemaal niet te weten”. Het is een uitspraak waarmee je kunt vastklampen aan onschuld. Wat niet weet, wat niet deert? Om het onbewuste te transformeren naar bewustzijn raak je iets van je onschuld kwijt. Zou dat je dan gelukkiger maken? In dit blog schrijf ik vanuit een persoonlijke invalshoek over die transformatie.
Met kennis van nu, gisteren afwijzen
Ik ben mij ervan bewust. Wat wil zeggen dat ik er weet van heb. Het proces van bewust worden is doorgaans er ook een van verwarring. En van verwarring wordt gezegd dat het de poort is naar een nieuwe realiteit. En dat klopt mijns inziens ook. Verwarring ontstaat als je huidige kijk op de wereld ter discussie wordt gesteld. Nu is het niet erg om een beeld bij te stellen. De ontwikkeling gaat op veel gebieden echt razendsnel. Wat maakt dat je er met nieuw opgedaan inzicht naar kunt gaan kijken. Met de kennis van vandaag kan gisteren worden afgewezen.
Groeien door je beeld te vergroten
Er zijn legio voorbeelden waarin je wordt ‘uitgenodigd’ om je beeld bij te stellen. Je hebt ongetwijfeld je eigen voorbeelden voor het oprapen. Alleen al in het volwassen en/of ouder worden wordt je ermee geconfronteerd. Je mag het beschouwen als groeien. Persoonlijk is mijn verwarring het grootst als ‘een ander beeld’ raakt aan het familiegeweten. Dan ligt er opeens een grotere drempel waar ik overheen heb te stappen. (Of ik beslis om dat (nog) niet te doen). Want in het familiegeweten zit opgesloten hoe wij het doen, hoe wij onszelf met ons eigen waarheden zien.
Bizar hoe je vastzit in een format
Mijn mening over de GGZ was gevormd in de jaren 70. Net als het beeld inclusief oordeel wat ik had van Zuid-Molukkers (ik ben geboren en getogen in Boven Smilde waar de schoolkaping heeft plaatsgevonden). Maar ook de verwachting dat je altijd je best doet, hard werkt en dat afspraak, afspraak is. Zoals je ook vanzelfsprekend overal op tijd bent. En niet onbelangrijk: Resultaat is wat telt. De weg ernaar toe is minder interessant. Als ik nu op Facebook naar oude foto’s uit mijn jeugd voorbij zie komen weet ik gelijk tot welke groep iemand behoorde. Christelijk of openbaar. Bizar eigenlijk.
Trouw aan de groep maakt je onschuldig
Bovenstaand geeft aan hoe ik was geconditioneerd voor het leven. Daar stond ik indertijd niet bij stil. De waarheid was keurig afgebakend. Dat is duidelijk. Het doet beseffen waar je bijhoort. En omdat we als mens een groepsdier zijn is dat best handig. Wat je doet, is er onbewust op gericht om bij de groep, het familiegeweten te blijven horen. En om je eigen groep hechter/sterker te maken is het afwijzen van andere groepen eigenlijk een hulpmiddel. Het geweten zorgde ervoor dat je onschuldig kon blijven zolang je maar trouw bleef aan de groep. Anders was je schuldig.
Weerstand: Liefdevolle loyaliteit
Trouw blijven aan je familiegeweten: Loyaliteit. Ook wel liefdesband genoemd. En dat laatste raakt een diepere laag. Onschuldig kunnen zijn in die liefdesband. Met de kennis van nu ben ik mij ervan bewust hoe groot dat woord onschuldig is. En wat er allemaal ‘uitgevreten’ kan worden. En dat iemand zich daarbij toch nog onschuldig kan voelen. Je daarvan bewust worden is iets van je eigen onschuld verliezen. En reken maar dat dát op zijn minst verwarrend is en uitmondt in weerstand. Als de ‘waarheid’ vanuit het familiegeweten ter discussie wordt gesteld is weerstand de verdediger.
Goede intenties zijn niet genoeg
Loyaal zijn aan het familiegeweten maakt je in je handelen onschuldig. Dat je daarmee anderen veroordeelt, dát kwam helemaal niet in mij op. Loyaal zijn aan dat geweten is handelen vanuit de beste intenties. En wat een onbegrip/boosheid ontstond er als mijn goede intenties (die iedereen toch begrijpt??) niet op waarde werden geschat. Ik ben daar vaak op vastgelopen. Omdat ik aangeboden/opgelegde feedback niet aan kon nemen bleef ik vastzitten in mijn loyaliteit. Nog beter je best doen, nog meer zónder de ander. Met als gevolg meer verwarring en nog meer onbegrip.
Wat wil je eigenlijk zélf?
Bewust worden van je eigen handelen gaat verder dan ‘weten hoe je het doet’. Bewust worden van eigen handelen betekent dat je keuzes hebt te maken. Wat wil ik zélf? Dat betekent niet minder dan losmaken uit delen van het familiegeweten. Delen die je belemmeren om voluit te leven. En losmaken gaat altijd gepaard met weerstand. Je laat iets van onschuld achter om schuldig te kunnen worden. Alleen de woorden schuld en onschuld hebben tijd nodig om in te kunnen dalen. Omdat je mag leren ervaren dat onschuld en schuld niet gelijk staat aan goed en fout.
Bewustwording: meer dan het individu
Bewust worden om je bewustzijn te vergroten is een individueel proces. Maar het is ook méér dan een individueel proces. Vele actuele gebeurtenissen, al dan niet vergezeld van het stempel CRISIS, vergroten het bewustzijn van (groepen) mensen. Er wordt op allerlei manieren ‘aan de deur geklopt’. En in reactie daarop zie je in een sterk geïndividualiseerde maatschappij, waarin iedereen zijn eigen boontjes wordt geacht te doppen, de behoefte ontstaan om samen naar een oplossing te zoeken. Een behoefte en in meer of mindere mate weerstand. Uit loyaliteit naar het systeem van herkomst.
Wanneer is het nu eens klaar?
Het vergroten van mijn bewustzijn heeft mij van alles gebracht. Woorden die daarvan iets kunnen omschrijven zijn: pijnlijk; vervelend; een leeg gevoel; hoop; verwachting; blijdschap; tranen; verdriet; wanhoop; geluk; eenzaamheid; nieuwgierigheid. Het leest misschien niet als een hartelijke uitnodiging om jezelf telkens opnieuw te bevragen en te onderzoeken. En toch gun ik jou een dergelijk proces. Ook al is het er een van vallen en opstaan. Voor mij eens grote thema’s als GGZ en Zuid-Molukkers hebben daardoor een gezonder perspectief gekregen. En telkens komen er nog nieuwe inzichten bij. Je bent immers nooit te oud om te leren.
Manifestatie van wat is buitengesloten
Iedereen heeft wel iets van ‘wat er niet mocht zijn’ naar de schaduw verbannen. Waardoor het vervolgens gedwongen uit beeld verdwijnt. Je bent je er niet meer van bewust. Als mensen hebben we echter een diepe ‘drive’ om heel te willen zijn. Compleet zijn, alles ingesloten. Met reden. Want alles wat van onszelf wordt buitengesloten komt eens naar de oppervlakte. Hoe zich dat laat zien is voor iedereen verschillend. Waarbij ziekte een mogelijke manifestatie is om het buitengeslotene zichtbaar te laten worden. In de oosterse heelkunde een gegeven.
Het streven van de mens: Heel worden!
Bewustzijn van jezelf. Ik gun het jou, mijzelf en iedereen. Meer bewustzijn ontwikkelen ten aanzien van jezelf geeft je uiteindelijk de ruimte om werkelijk die plek in te nemen die al die tijd al voor jou is gereserveerd. Elke stap daar naar toe, is een zinvolle stap. Hoe klein ze ook zijn. Want uiteindelijk wil ieder mens heel zijn.
Als jij geen eigen plek inneemt, ontneem je onbewust de unieke plek van de ander
Hij is helemaal op zijn plek
“Jij kent Jochem toch ook? Hij heeft een nieuwe baan! Ik ben zó blij voor hem. Hij is nu helemaal op zijn plek. Je merkt het aan álles. Meer ontspannen en zo. Eindelijk zijn plek gevonden”. Zou Jochem dan (on)bewust naar zijn plek hebben gezocht? Waarschijnlijk is het anders gegaan. Jochem heeft een nieuwe baan gezocht én gevonden. Een wezenlijk verschil. Staan op je eigen plek is een plek waar jouw energie volop stroomt. Dat geeft plezier, ontspanning en letterlijk energie. De bewering omkeren kan. Wel met een ander resultaat. In dit blog meer over ‘plek’.
Over liefde en intentie
Systemisch werk gaat over ordening. Alles heeft een orde. Een eigen unieke plek in het grotere geheel. De doelman heeft als taak doelpunten te voorkomen. De spits om ze juist te maken. Jouw eigen plek is de plek die jou toebehoort. De leidinggevende geeft leiding. De werknemer neemt leiding aan. Soms gaat dat anders. Maar liefde maakt plekverwisseling vaak onbegrepen. Je gaat immers met de beste intenties van je plek. Iemand moet het toch doen? Wie neemt anders verantwoordelijkheid. Hoe ken jij jouw plek? En is hoe jij thuis jouw plek inneemt vergelijkbaar met hoe jij dat doet op het werk? Waarschijnlijk wel.
Met innemen onbewust ontnemen
Wat is jouw plek eigenlijk? Jouw plek wordt bepaald op basis van functie, leeftijd, takenpakket, ervaring, scholing of hiërarchie. Om te onthouden: Als jij een andere plek inneemt, ontneem je onbewust iemands plek. Klinkt logisch. Toch blijkt dat in de praktijk deze plekverwisseling wordt toegestaan. En dat heeft gevolgen. Want van je plek gaan leidt altijd tot problemen. Omdat de energiestroom stagneert. Komt soms zelfs helemaal tot stilstand. Wat je ziet speelt zich af in de bovenstroom. Wat niet zichtbaar is speelt zich af in de onderstroom. Het zichtbare is de bovenstroom.
Er is altijd een plek
Je ouders hebben het samen niet gemakkelijk gehad. – Jij zag dat als geen ander. -> Onbewust werd jij de steun van je moeder. – De trainer van de groep heeft het lastig. Deelnemers zijn passief en laten zich moeilijk inspireren. -> Jij redt de trainer door heel actief mee te werken. – In jullie relatie wordt jouw mannelijke energie gemist. -> Jij voegt je (nog meer) naar je partner en neemt geen eigen plek.
De ouder in je leidinggevende
De vraag “ken jij jouw plek” gaat over ordening. Jij hebt een unieke plek in het systeem. Een unieke plek met eigen verantwoordelijkheden. In jouw familiesysteem is de kinderrij een voorbeeld van (horizontale) ordening. Jij tov ouders en grootouders is een verticale ordening. Jij kunt niet de moeder zijn van je moeder. Als jongste zus kun je nooit de oudste zijn. In beide gevallen kun jij je wel zo gaan gedragen. Waarmee de ordening wordt verstoord. Wat invloed heeft op het stromen van de energie. Dezelfde ordening tref je aan op het werk. Je leidinggevende -> ouder. Je nieuwe collega -> jongste zus
Er is behoefte aan jou
Door van je plek te gaan denk je een behoefte in te vullen. Uit liefde en/of gevoel voor verantwoordelijkheid. Je werkt onbewust oplossingsgericht voor een dieper liggend [probleem. En omdat het zo goed voelt is stoppen geen optie. De uitspraak ‘zo ben ik nu eenmaal’ ken je goed. Wat aangeeft dat plek verwisseling in meerdere systemen terugkomt. Voorbeelden van plek verwisseling::
Je zo verantwoordelijk voelen dat niet alleen eigen taken maar vooral taken van anderen worden uitgevoerd.
Een leidinggevende bespreekt met een van zijn medewerkers het functioneren van een directe collega van de medewerker.
Medewerker geeft (niet rechtstreeks) ongevraagd advies en heeft aanmerkingen op welke manier er leiding gegeven moet worden.
Leidinggevende neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn handelen.
Er wordt meer ruimte genomen dan past bij de functie.
Na promotie binnen de eigen afdeling je oude functie ( ivm je collega’s) niet los kunnen laten.
De onderstroom bepaalt. Altijd!
Het systeem zal er alles aan doen om te blijven functioneren. Ook als jij van jouw plek gaat of bent gegaan. De symptomen zijn de zichtbare problemen van wat in de onderstroom is verborgen. Er is een wetmatigheid. De onderstroom bepaalt altijd de richting.
Een jonge nieuw aangenomen manager die de kennis van medewerker die al dertig jaar werkzaam is in het bedrijf negeert gaat van zijn plek in de ordening met betrekking tot anciënniteit.
Een medewerker die een beslissing van het management naast zich neerlegt en zijn eigen koers vaart stelt zichzelf in de hiërarchie boven de manager en is van zijn plek geschoten.
Het begint in onschuld
Vaak zie je vanuit ogenschijnlijk onschuldige situaties de ruimte ontstaan waardoor iemand van zijn plek kan gaan. Niet vanuit een verkeerde intentie, integendeel vaak. Door onbewuste loyaliteit aan het gehele systeem ontstaan die verschuivingen van plek. De positieve intenties worden omarmd en vanuit gemak, loyaliteit, of een andere reden toegestaan. Situaties blijven zo jarenlang bestaan. Ze missen hun uitwerking niet in de onderstroom van de onderneming. Een goed vraag die gesteld mag worden: Voor welk probleem is dit chronische symptoom een oplossing?
Samenvattend
Er zijn verschillende ordeningen in het systeem. In de verschillende ordeningen kun je dus verschillende plekken innemen. Als manager of ondernemer sta je op de 1e plek in de hiërarchie. In de ordening van leeftijd misschien op plek 6. Samenvattend:
Van je plek gaan gebeurt veelal met de beste intenties.
Van je plek gaan is veelal te herleiden naar je eigen systeem van herkomst.
Jouw eigen plek (weer) innemen in de ordening van het systeem geeft rust in het systeem.
Er zijn verschillende ordeningen in systemen. Leeftijd, ervaring, opleiding, hiërarchie etc.
Problemen in het systeem die niet kunnen worden opgelost met reguliere oplossingen zijn veelal een symptoom van een dieper liggend probleem in het systeem.
Van je plek gaan komt als een boemerang bij jou terug.
“Ik heb een gelukkige jeugd gehad”. Daar hoeft het dus niet over te gaan. Of juist wel?
Je kunt dit blog ook beluisteren
Jouw stijl van hechting garandeert veiligheid
Ik schrijf over het proces van hechting. Over hechtingscirkel of contactcirkel. Het proces van interacties dat leidt tot een duurzame, affectieve relatie. Het hechtingssysteem is een aangeboren, biologisch en natuurlijk systeem. Het houdt verband met alles wat je in je leven doet. Specifiek in relaties. Hechting refereert aan veiligheid. Veilig zijn in je kwetsbaarheid. Veilige en onveilige hechting roepen elk een eigen sfeer op. Ik zal hier meerdere hechtingsstijlen beschrijven. Jouw hechtingsstijl garandeert jou veiligheid. Ook onveilige hechting. Ik nodig je uit om je eigen hechtingsstijl te onderzoeken.
In je start ben je volledig afhankelijk
Hechten is een natuurlijk vermogen. Het helpt jou om bij dezelfde soort te kunnen horen. Hechten begint pre-nataal. Al bij de conceptie. En zet zich voort na de geboorte. Het kind is voor voeding, veiligheid en groei afhankelijk. Hechten gaat van ouders naar kind en weer terug. De basishechting van ouders heeft effect op die wederkerigheid. En beïnvloedt het proces van interacties in latere relaties. Voor persoonlijke groei is de relatie ouder-kind van belang. Evenzeer als eiwitten en vitamines dat zijn voor groei. Het onderkennen van dit belang heeft veel veranderd.
Wees nieuwsgierig in het Nú
Ik ga vier verschillende hechtingsstijlen met je delen. Maar voor ik daar aan begin een oproep. Wees nieuwsgierig. Welke stijl past bij jou? Zonder gelijk deze stijl in beton te gieten. Het is mogelijk dat je verschillende stijlen bij jezelf herkend. Waarschijnlijk in verschillende relaties. Leer jezelf kennen. Met compassie. Want, wat je van jezelf kent, ben je niet. Welke vorm van hechting je ook hebt ontmoet. Het is mogelijk om in het nú te werken aan veilige hechting. Begrijpen en begrepen worden. Begrijpen en aanvoelen. Het is een diep beleefde verbondenheid.
De hechtingscirkel
De hechtingscirkel wordt ook contactcirkel genoemd. Het is de cirkel van ons leven. Je doorloopt deze van geboorte tot sterven. Eigenlijk doorloop je deze cirkel in élk contact. In verschillende intensiteit. Waar hechting is getraumatiseerd heeft dat gevolg voor het contact, de relatie. Onveilig gehecht heeft weerslag op intimiteit, intiem kunnen zijn. Wat pijn doet probeer je (onbewust) te vermijden. Maar pijn hoort bij het leven. Daarom kent iedereen gradaties van onthechting. Iets waar ook jij je toe mag leren verhouden. Hieronder beschrijf ik vier verschillende stijlen van hechting.
Veilige gehechtheid
Veilige gehechtheid ligt aan de basis van je zijn. Veiligheid, vertrouwen, je verbonden weten en begrepen. Veilige gehechtheid is afstemming. Hoe je omgaat met (stress) situaties wordt mede bepaalt door je hechtingsstijl, Jij als volwassene kunt verbinden op een gezonde wederzijdse manier. Samen en alleen is beide oké. Je voelt je niet ongemakkelijk bij verschillen. En van conflicten maak je geen drama. Ouders hebben een (grote) rol gehad in jouw gehechtheidsstijl. Dat is een ongemakkelijke waarheid. En vanuit loyaliteit lastig vast te pakken. Ouders kunnen niet meer geven dan ze bezitten.
Je kunt als volwassene werken aan je gehechtheidsstijl. Enkele vaardigheden om mee/aan te werken zijn:
Aandachtig luisteren
Aanwezig zijn
Afstemmen
Contact onderhouden
Bewustzijn van jou komen en gaan in het contact
Vermijdende gehechtheid
Als kind verwaarloosd of teveel alleen gelaten. Ouders konden niet aanwezig zijn. (Je kunt als ouder fysiek aanwezig zijn en voor het kind afwezig) Of je werd als kind afgewezen. Je wilt niet afhankelijk zijn en reageert weinig op je ouders. Onder frustratie en teleurstelling ligt de hunkering naar liefde en geborgenheid. Lastig vinden om intimiteit toe te staan. Het nut van relaties met anderen bagatelliseren. Twee neigingen die passen bij een vermijdende gehechtheid. Een veilige en gezonde verbinding met anderen nastreven is de stap die je nú kunt zetten.
Ambivalente gehechtheid
Wel-niet, wel-niet. Het is de twijfel die overheerst. Inconsequent is het passende woord. Dan was er liefde en aandacht. Dan weer niet. Je weet dan ook niet goed waar op te rekenen. Je leeft in een stressvolle situatie. Onzekerheid troef. Verdien ik wel liefde? Je weet niet goed hoe jouw behoeften vervuld moeten worden. Je hebt geen vertrouwen ontwikkeld. Niet in jezelf en geen vertrouwen in je omgeving. Je bent ervan overtuigd dat je verlaten zult worden. Emoties spelen op voordat er in werkelijkheid iets is gebeurd. Je bent gebaat bij consequentheid en geruststelling.
Gedesorganiseerde gehechtheid
Het doel van de hechtingssystemen is bescherming bieden. Deze stijl wordt gekenmerkt door grote angst. Het kind zoekt toenadering en beweegt weg. Als kind zoek je troost en veiligheid bij een liefdevolle ouder. Maar wat als die ouder de bron van de angst is? Dissociëren en afstandelijkheid. Stemmingswisselingen en emotionele ontregeling. Er is veel verwarring. Zowel op psychisch als het fysieke vlak. Ouders hebben vaak te maken met eigen onverwerkte trauma’s.
*)Dissociëren: Een defensiemechanisme wat er voor zorgt dat je reflexmatig uit de ervaring stapt. Je hebt hierin geen vrije keus. Jij wordt beschermd door iets niet te ervaren.
Opnieuw leren hechten
De uiting van getraumatiseerde hechting kan onthechting zijn. Je maakt je dan los van jezelf, van de ander, of los van beiden. Onthechting is een overlevingsstrategie. Waar je in te weinig hechting bent geweest neem je dit met je mee. In elke ontmoeting kom je jouw hechtingspatronen opnieuw tegen. En je kunt leren. Leren om opnieuw antwoord te geven op jouw hechtingspatronen. Leer jezelf ontmoeten, kennen en omarmen. In begeleiding leer je terug te keren tot verbinding waar je uit verbinding gaat.