Schaamte Onzichtbare kracht tegenhoudend en verlammend Zoekend naar eigen vrijheid Balans
Wie denk je wel dat je bent?
Ken je dat knagende gevoel van schaamte? Dat onzichtbare mechanisme dat je tegenhoudt om volledig jezelf te zijn? Terwijl je tegelijkertijd een diep verlangen voelt naar vrijheid en autonomie—je eigen keuzes maken, zonder je in te houden.
En toch is er een kracht in je die dat tegenwerkt. Alsof een stemmetje fluistert: “Wie denk jij wel dat je bent?”
Dit is de verborgen strijd tussen schaamte en autonomie. Twee tegenpolen die eigenlijk twee kanten van dezelfde medaille zijn. De één trekt je naar zelfstandigheid en eigenheid, de ander duwt je terug in zelfveroordeling en terughoudendheid. Zolang je vastzit aan één kant, blijf je gevangen in een onbewust patroon.
Maar er is een weg naar bevrijding.
In dit blog ontrafel ik deze dynamiek en laat ik je zien hoe je vrijer kunt leven. Aan het einde vind je bovendien een praktische oefening die je direct kunt toepassen.
Wat is schaamte?
Schaamte is volgens psycholoog Stephen B. Poulter een van de meest universele, traumatiserende emotionele krachten. Niemand is ervan gevrijwaard.
Het is een diepgewortelde emotie die je doet twijfelen aan je eigen bestaansrecht.
Schaamte zegt: “Ik mag er niet zijn zoals ik ben.”
Autonomie zegt: “Ik bepaal zelf wie ik ben.”
Zie je de tegenstelling?
Schaamte, gezond of toxisch wordt het liefst vermeden, ontkent en verstopt. Om vervolgens als last meegedragen te worden.
Waarom passen we ons aan om schaamte te vermijden?
Schaamte ontstaat vaak in onze vroege jeugd. Als kind ben je volledig afhankelijk van je omgeving. Wanneer jouw eigenheid werd afgewezen of gecorrigeerd, kon dat voelen als een bedreiging van je bestaan.
De enige manier om erbij te blijven horen, was aanpassen. Dus verstopte je delen van jezelf. Je werd misschien de pleaser, de perfectionist, de stille observator of degene die nooit zwak mocht zijn.
Zo ontstaat een interne strijd:
Aan de ene kant wil je autonoom zijn. Je wilt doen wat goed voelt voor jou.
Aan de andere kant houd je jezelf in. Uit angst om beoordeeld of afgewezen te worden.
Toch is schaamte niet per se verkeerd. Gezonde schaamte helpt je om te reflecteren en verantwoordelijkheid te nemen. Toxische schaamte daarentegen ondermijnt je autonomie en houdt je gevangen in zelfveroordeling.
“Schaamte is zo pijnlijk voor onze psyche dat de meeste mensen alles zullen doen om de pijn te vermijden.”
Wat is autonomie?
Autonomie betekent dat jij keuzes maakt vanuit jezelf—niet omdat anderen dat van je verwachten.
Een autonoom persoon:
Weet wat hij of zij wil en handelt daarnaar
Voelt zich verantwoordelijk voor zijn eigen leven
Heeft de moed om anders te zijn dan de norm
Maar autonomie betekent niet dat je altijd onafhankelijk moet zijn. Het betekent dat je vrij bent om te kiezen: soms voor zelfstandigheid, soms voor verbinding.
Het gaat om de balans.
Lemniscaat; een oneindige beweging tussen de polariteiten schaamte en autonomie
Hoe deze polariteit zich uit in je leven
Deze dynamiek kan zich op verschillende manieren manifesteren:
1. Je wilt je eigen weg volgen, maar je bent bang voor afwijzing
Je hebt dromen en verlangens—maar zodra je een stap zet, slaat de twijfel toe.
“Wat als mensen dit raar vinden? Wat als ik kritiek krijg?”
Schaamte trekt je terug, terwijl autonomie je vooruit duwt.
2. Je bent extreem zelfstandig en laat niemand dichtbij
Sommigen reageren op schaamte door juist extra autonoom te worden. Je hebt geleerd dat je het alleen moet doen, want afhankelijkheid betekent kwetsbaarheid.
Maar deze schijnbare onafhankelijkheid is vaak een pantser om onderliggende schaamte te verbergen.
3. Je past je aan en verliest jezelf in relaties
In plaats van je autonomie te claimen, geef je die juist weg.
Want je stemt je volledig af op anderen, zodat je geen afwijzing voelt.
Omdat je zegt ‘ja’ terwijl je ‘nee’ bedoelt.
Doordat je blijft hangen in situaties die niet goed voor je zijn.
Telkens als je een glimp opvangt van je eigen verlangens, duikt de schaamte op: “Doe niet zo moeilijk, pas je gewoon aan.”
Herkenbaar?
Waarom blijf je vastzitten in één kant?
Omdat het veilig voelt:
Blijf je hangen in autonomie? Dan hoef je je kwetsbaarheid niet te tonen.
Blijf je hangen in schaamte? Dan hoef je geen risico te nemen.
Maar groei zit in de beweging tussen deze twee krachten.
“Je hoeft niet te kiezen tussen schaamte en autonomie—de sleutel is de beweging ertussen. Groei ontstaat in de balans.”
De sleutel is om te leren schakelen tussen de polariteiten
De sleutel: leren schakelen tussen autonomie en schaamte
De oplossing is niet om schaamte te onderdrukken en alleen maar autonomie na te streven. De sleutel is om beide te erkennen en bewust te leren schakelen.
1. Doorvoel je schaamte in plaats van ervoor weg te lopen
Schaamte verdwijnt niet door jezelf te bewijzen of harder je best te doen. Het verdwijnt door het te doorvoelen zonder oordeel.
Waar in je lichaam voel je het?
Welke gedachten komen op?
Wat zegt dit deel van jou eigenlijk?
Door schaamte aan te kijken, verliest het zijn kracht.
2. Oefen met kleine stappen in autonomie
Begin klein:
Spreek je uit over iets kleins, ook al voelt het ongemakkelijk.
Kies bewust voor wat jij wilt, zonder het te verantwoorden.
Sta stil bij momenten waarop je jezelf inhoudt en vraag: “Wat als ik nu wél mezelf zou laten zien?”
Hoe vaker je deze stappen zet, hoe sterker je autonomie wordt.
3. Begrijp dat beide kanten waardevol zijn
Autonomie is krachtig, maar zonder schaamte kan het rigide worden. Schaamte is pijnlijk, maar herinnert je eraan dat je een sociale verbinding zoekt.
Denk aan een lemniscaat (∞), de oneindige beweging tussen twee polen. Blijf je hangen in autonomie, dan verlies je verbinding. Blijf je hangen in schaamte, dan verlies je jezelf.
Door beide te erkennen, ontstaat er een natuurlijke flow.
Jouw volgende stap
Merk je dat deze polariteit in jouw leven speelt?
Stel jezelf deze drie vragen:
1. Op welke momenten voel jij je het meest autonoom? Wat doe je dan?
2. Wanneer speelt schaamte het meest op? Welke situaties triggeren het?
3. Wat zou er gebeuren als je beide kanten meer ruimte geeft in je leven?
De eerste stap is bewustwording. De volgende stap is beweging.
Wil je hier dieper op ingaan? Plan een (gratis) vrijblijvend gesprek en onderzoek de mogelijkheden.
Laat de strijd los. Beweeg tussen autonomie en schaamte. Word vrij.
De symbiotische structuur ontstaat door jezelf weg te cijferen om harmonie te bewaren. Dit leidt tot verlies van autonomie en eigen identiteit. Door grenzen te stellen, schuldgevoelens los te laten en keuzes te maken die bij je passen, kun je jezelf terugvinden en authentieke verbindingen creëeren.
Vrijheid is meer dan de afwezigheid van beperkingen. Het gaat over autonomie: jezelf kunnen zijn binnen de verbondenheid met anderen. Echte vrijheid vraagt om acceptatie, zelfreflectie en loslaten van controle.
Door bewuste keuzes en innerlijke groei kun je balans vinden tussen persoonlijke ruimte en je plek in het grotere geheel.
De onderworpen structuur ontstaat door jezelf weg te cijferen en verantwoordelijkheden van anderen over te nemen. Dit leidt tot uitputting, verlies van eigenheid en onderdrukte emoties. Door je plek terug te vinden, grenzen te stellen en bewust met je patronen om te gaan, creëer je ruimte en energie voor jezelf
Oefening:
De Lemniscaat van Autonomie en Schaamte
Wil je deze polariteit niet alleen begrijpen, maar ook ervaren in je lichaam? Probeer dan deze oefening met een lemniscaat (∞). Dit helpt je om fysiek te voelen hoe je beweegt tussen autonomie en schaamte, en waar het kantelpunt zit waarop je van de ene kant naar de andere verschuift.
Wat heb je nodig?
Twee vellen papier of post-its
Een ruimte waarin je kunt bewegen
Download deze oefening in pdf en ontvang als extra een overzicht van verschillende polariteiten.
Download de oefening
Stap 1: Creëer de lemniscaat
Teken een grote Lemniscaat op de grond met krijt of leg een touw in die vorm. Als dat niet kan, beeld je de vorm dan in.
Leg aan de ene kant een papiertje met het woord “Autonomie” en aan de andere kant “Schaamte”
Stap 2: Stap in de ervaring
1. Ga aan de kant van autonomie staan.
Voel hoe het is om hier te zijn.
Welke gedachten komen op? Voel je vrijheid, kracht, zelfverzekerdheid? Of misschien een bepaalde druk om altijd sterk en onafhankelijk te zijn?
Hoe voelt je lichaam? Sta je stevig of gespannen?
2. Loop langzaam in de vorm van de lemniscaat naar de kant van schaamte.
Merk op wat er in je lichaam gebeurt terwijl je beweegt.
Voel je ergens weerstand? Komt er twijfel op?
Wanneer verandert de energie van autonomie naar schaamte?
3. Sta stil bij schaamte.
Wat gebeurt er hier?
Voelt het zwaar, alsof je kleiner wordt? Of ervaar je het juist als een beschermende plek?
Wat is de eerste gedachte die in je opkomt?
4. Loop weer terug naar autonomie.
Voel hoe je lichaam en je gedachten veranderen tijdens deze overgang.
Wanneer kantelt de ervaring?
Stap 3: Reflectie
Ga in het midden van de lemniscaat staan en stel jezelf de volgende vragen:
Waar in de beweging voelde ik het meeste weerstand?
Op welk punt sloeg de energie om van autonomie naar schaamte (of andersom)?
Wat vertelt dit mij over hoe ik deze polariteit in mijn dagelijks leven ervaar?
Waarom werkt deze oefening?
Polariteiten zoals autonomie en schaamte zijn niet statisch. Ze vormen een dynamische beweging in je leven. Door letterlijk tussen deze twee krachten te lopen, ervaar je hoe je innerlijke balans steeds verschuift.
Je ontdekt waar je jezelf tegenhoudt en waar je misschien meer ruimte mag nemen.
Wil je dit verder onderzoeken? Probeer de oefening regelmatig te herhalen en let op of er veranderingen optreden in hoe je autonomie en schaamte beleeft.
Zo leer je niet alleen de strijd los te laten, maar ook bewust te bewegen tussen beide polen—zonder vast te blijven zitten.
Symbiose Altijd anderen Verlies van Jezelf Grenzen voelen, Keuzes maken Autonomie
Introductie van het symbiotisch masker
Voel jij je vaak verantwoordelijk voor de emoties en het geluk van anderen? Heb je moeite om NEE te zeggen of je grenzen te bewaken? Misschien herken je het patroon van jezelf wegcijferen om harmonie te bewaren. Dit is kenmerkend voor de versmeltende karakterstructuur, ook wel de symbiotische structuur genoemd.
In dit blog ontdek je wat deze structuur inhoudt, hoe ze je beïnvloedt, en nog belangrijker, hoe je stappen kunt zetten richting meer autonomie en een diepere verbinding met jezelf.
Wat is de versmeltende structuur?
De versmeltende structuur ontstaat wanneer iemand moeite heeft om zich los te maken van anderen. Moeite heeft een eigen identiteit op te bouwen. Als kind leerde je dat verbinding en nabijheid belangrijker zijn dan jezelf zijn. Je werd misschien de vredebewaker in je gezin, een rol waarin je harmonie bracht, maar tegelijkertijd jezelf verloor.
Dit patroon kan zich in je volwassen leven uiten door:
Het vermijden van conflicten, zelfs ten koste van jezelf.
Een sterke focus op de emoties en behoeftes van anderen.
Moeite om keuzes te maken die écht bij je passen.
Schuldgevoelens wanneer je voor jezelf kiest.
Praktijkvoorbeeld
Linda, 45 jaar, is moeder en werkt in een familiebedrijf. Ze voelt zich voortdurend verantwoordelijk voor haar collega’s, vooral haar broer die ook in het bedrijf werkt. Als hij fouten maakt, probeert ze deze stilletjes recht te zetten om conflicten te vermijden. Maar hierdoor werkt ze overuren en raakt ze steeds verder verwijderd van haar eigen behoeftes.
Het effect van de versmeltende structuur
Wanneer je constant gefocust bent op anderen, raken je eigen verlangens en gevoelens ondergesneeuwd. Dit kan leiden tot gevoelens van leegte of frustratie. Je verlangt naar wederkerigheid dat anderen jou ook zien, maar door je aanpassingsgedrag blijft die wederkerigheid vaak uit.
Energetische impact
Mensen met een versmeltende structuur ervaren vaak:
Weinig vitaliteit, alsof ze zichzelf steeds kleiner maken.
Moeite om stevig in hun lichaam te voelen.
Een gebrek aan spierspanning, wat symbool staat voor het gebrek aan houvast in zichzelf.
Praktijkvoorbeeld
Tom, 50 jaar, werkt in een leidinggevende functie binnen het bedrijf van zijn ouders. Hij voelt zich constant verantwoordelijk voor de harmonie in het team en vermijdt confrontaties. Zijn medewerkers waarderen hem, maar hij voelt zich vaak leeg en uitgeput. Hij vraagt zich af: “Wanneer denkt iemand eens aan mij?”
“Het verborgen contract is als een onzichtbare draad die relaties stuurt. Pas als je de moed hebt om het aan te spreken, ontdek je wat er echt speelt.”
Hoe ontstaat de versmeltende structuur?
De wortels van deze structuur liggen vaak in de kindertijd. Misschien voelde je als kind de behoefte om de spanning in je gezin te verzachten of de emoties van je ouders te dragen. Dit kan leiden tot de overtuiging dat je eigen behoeftes niet belangrijk zijn of zelfs schadelijk voor de ander.
Veelvoorkomende overtuigingen zijn:
Ik mag mezelf niet losmaken, anders raak ik de ander kwijt.
Ik ben schuldig als ik voor mezelf kies.
Mijn waarde ligt in het zorgen voor anderen.
Dynamiek binnen familiebedrijven
In familiebedrijven speelt deze structuur vaak een grote rol. Loyale verbondenheid kan ervoor zorgen dat grenzen vervagen en persoonlijke autonomie onder druk staat. Kinderen nemen soms een plek in tussen hun ouders of voelen zich verplicht om het bedrijf in harmonie voort te zetten
Verstrengeld in symbiose, niemand op de eigen plek
Het pad naar autonomie vraagt moed. Het betekent leren om jezelf op de eerste plaats te zetten, zonder de verbinding met anderen te verliezen.
1. Ontdek je eigen behoeftes
Begin klein. Vraag jezelf dagelijks af: “Wat heb ik vandaag nodig om me goed te voelen?” Dit kan iets praktisch zijn, zoals een moment van rust, of iets emotioneels, zoals ruimte om je grenzen aan te geven.
Praktijkvoorbeeld: Linda besloot haar dag te beginnen met tien minuten voor zichzelf. Ze schreef op wat haar blij maakte en wat ze wilde bereiken, los van de behoeftes van haar collega’s en familie.
2. Stel grenzen
Grenzen stellen is essentieel om jezelf te beschermen en ruimte te maken voor je eigen behoeften. Dit kan voelen alsof je een conflict uitlokt, maar het is een manier om respect te creeëren. Zowel voor jezelf als voor de ander.
Praktijkvoorbeeld: Tom oefende met het aangeven van zijn grenzen door simpelweg te zeggen: “Ik begrijp je, maar dit kan ik vandaag niet doen.” Hij merkte dat mensen zijn eerlijkheid waardeerden.
3. Laat schuldgevoelens los
Autonomie roept vaak schuldgevoelens op. Herinner jezelf eraan dat je geen verantwoordelijkheid draagt voor het geluk van anderen. Jouw eigen geluk is net zo belangrijk.
4. Kies voor jezelf
Leer te genieten van je eigen keuzes, zonder te denken aan hoe de ander daarop reageert. Dit betekent niet dat je egoïstisch bent, maar dat je jezelf de aandacht geeft die je verdient.
“Grenzen stellen is niet egoïstisch; het is een manier om jezelf én de ander te respecteren”
Van symbiose naar balans
De kwaliteit van de versmeltende structuur is jouw vermogen om sfeer aan te voelen en verbinding te maken. Dit is een prachtige gave, maar om deze echt tot bloei te laten komen, is het nodig dat je stevig staat in je eigen kern.
Durf jij los te laten wat niet van jou is? Kun je het idee omarmen dat autonomie en verbinding hand in hand kunnen gaan?
Praktijkvoorbeeld: Balans in een familiebedrijf
Linda besloot een gesprek aan te gaan met haar broer over de verdeling van verantwoordelijkheden. Ze stelde voor om duidelijke taken vast te leggen. Hierdoor voelde ze zich minder belast, en haar broer waardeerde haar eerlijkheid.
Tom ging een cursus volgen over leiderschap en leerde dat autonomie hem een betere leider maakte. Hij werd meer gerespecteerd door zijn team, simpelweg omdat hij zichzelf meer ruimte gaf.
Conclusie
Het pad van versmelten naar autonomie is niet eenvoudig, maar het is de moeite waard. Je leert niet alleen jezelf beter kennen, maar ook diepere en authentiekere verbindingen te creeëren met de mensen om je heen.
Sta stil bij deze vraag:
“Wie ben ik, los van de ander?”
Jouw antwoord is het begin van een leven waarin je jezelf én de ander recht doet.
Het familie-geweten spreekt: Loyaliteit, tradities en zelfbewustzijn
In een groep spelen ongeschreven regels een grote rol. Ongeacht hoe die groep is samengesteld. Je familie is eveneens een groep van mensen. Met daarin een eigen set van regels. Regels die doorgaans niet worden uitgesproken. Je zou ze kunnen herkennen aan deze uitspraak: “Zo doen wij dat bij ons”.
Zes woorden die de kern van de familie weergeven. Het is een bevestiging van de groep en een uitnodiging aan jou om deel te nemen. Deze regels bieden een gevoel van bestaansrecht en veiligheid, Om te blijven bestaan vraagt de groep jouw onvoorwaardelijk lidmaatschap. Dit is het ongeschreven familiegeweten. Verbonden zijn met je oorsprong.
Wat is het familie-geweten?
Het geweten dient als een kompas voor ons gedrag. Naast ons persoonlijke geweten, dat ons richting geeft in individuele keuzes, bestaat er ook een groepsgeweten. Wanneer de groep ‘familie’ heet, spreken we van het familie-geweten. Dit kader verschilt per familie. Hier wordt bepaalt wat wel en niet acceptabel is in deze specifieke groep.. Dit verschil is vooral in deze tijd duidelijk zichtbaar. Mensen worden regelmatig geconfronteerd met de vraag: aan wie, wat, of welke tradities ben je loyaal? Gevolgd door: en wie of wat laat je daarmee los?
Pittig. Kiezen is immers ook verliezen.
Loyaliteit en de spagaat van vrijheid
Een cliënte vertelde eens: “Pas toen ik verkering kreeg, zag ik opeens hoe het óók kon zijn. Dat er andere regels kunnen gelden in een gezin. Best verwarrend. Want het was fijn bij mijn vriend thuis. Ik was er vaak en graag. Tegelijkertijd voelde ik thuis de maar nauwelijks bedekte teleurstelling.” Deze ervaring is typerend voor de loyaliteit die vaak onbewust naar onze familie wordt gevoeld. Wanneer je je afzet tegen je familie, kan dat je het gevoel geven dat je buiten de groep komt te staan.
Die nieuwe vrijheid kan bevrijdend voelen, maar de spanning tussen de oude loyaliteit en de nieuwe ruimte brengt wel een prijs met zich mee.
“Het familie-geweten biedt veiligheid, maar kan ook een onzichtbare grens zijn voor persoonlijke vrijheid.”
Los maken van verwachtingen
Het familie-geweten is een overlevingsstructuur, zowel voor de groep als voor het individu. Als kind ben je afhankelijk van je familie, waardoor je je aanpast aan de normen en waarden van die groep. Loyaliteit verzekert je van een plek binnen de groep. Wanneer je je bewust wordt van dit familiegeweten, krijg je inzicht in hoe je verbonden bent met je familie, maar ook hoe je er soms door gebonden bent. Dit bewustzijn kan je helpen bij het begrijpen van oude patronen en emoties die spelen. Vooral als je je probeert los te maken van bepaalde verwachtingen.
De rol van tradities en rituelen
Tradities en rituelen spelen een belangrijke rol in het ondersteunen van het familie-geweten. Ze geven structuur en bevestigen de waarden van de groep. Denk daarbij aan jaarlijkse feesten, familiebijeenkomsten, of andere gezamenlijke momenten. Deze rituelen geven houvast en versterken de verbinding met je familie.
Maar in de moderne tijd zien we dat veel van deze tradities verdwijnen. Dit kan leiden tot een gevoel van ‘los zand’. De consistente verbinding van de groep verdwijnt en maakt plaats voor een verzameling individuen die elk hun eigen pad volgen.
Ruimte en onzekerheid
Het verlies van rituelen brengt een vorm van onzekerheid met zich mee. Waar rituelen ooit een duidelijke plek gaven binnen de familie, ontstaat er nu ruimte voor eigen keuzes, maar ook voor verwarring. Zonder de vaste kaders van de groep ontstaat de vraag: hoe blijf ik loyaal aan mezelf zonder de band met mijn familie volledig kwijt te raken? Dit kan leiden tot een zoektocht naar nieuwe manieren om verbondenheid te voelen, of dat nu is met oude gebruiken of met nieuwe rituelen die je zelf creëert.
Anders alleen, toch samen
Het kan betekenen dat je oude gewoontes loslaat en nieuwe vormen van verbondenheid onderzoekt. Dit proces is niet altijd eenvoudig, omdat het loskomen van vertrouwde patronen vaak gepaard gaat met gevoelens van verlies of onzekerheid. Maar juist in deze ruimte kan er iets nieuws ontstaan—een manier van zijn die trouw is aan jezelf, zonder dat je de waardevolle verbinding met je familie hoeft te verliezen.
Bewustzijn als sleutel tot vrijheid
Bewust worden van het familie-geweten helpt je om keuzes te maken die in lijn zijn met je eigen waarden, terwijl je je ook bewust bent van de kracht van tradities en loyaliteit. Het geeft je de mogelijkheid om te onderzoeken waar je vandaan komt, waar je naartoe wilt, en wat je nodig hebt om je zowel verbonden als vrij te voelen.
Of je nu teruggrijpt naar oude tradities of nieuwe vormen van verbondenheid zoekt, het belangrijkste is dat je jezelf serieus neemt in wat je voelt en ervaart. Je hebt het recht om je eigen weg te gaan, en om tegelijkertijd de kracht van je oorsprong te waarderen. Zo kun je balans vinden tussen het oude en het nieuwe, tussen gebondenheid en vrijheid. En daarmee geef je jezelf de ruimte om volledig aanwezig te zijn, in verbinding met jezelf en met de mensen om je heen.
Jij Bent Jezelf Laag na laag Met DiSC ontdekken wij Meer
Wie ontmoet je in jezelf?
Jezelf echt leren kennen is als het pellen van een ui. Je begint aan de buitenkant en werkt naar binnen toe. Maar wie ben jij eigenlijk? Alles wat je kent, ben je niet per se. Je bent meer dan dat. Jezelf ontmoeten betekent dat je jezelf op verschillende lagen leert kennen. Een complexe en waardevolle reis. Veel mensen vinden het lastig om naar zichzelf te kijken of zichzelf vragen te stellen. Waarom doe je wat je doet? Vaak sla je de lastigste vragen over, bewust of onbewust, uit zelfbescherming of loyaliteit.
In dit blog lees je hoe DiSC voor jou een stap kan zijn, Een stap in de zoektocht naar meer inzicht in jezelf.
Gedrag: Wat laat je zien?
Gedrag is niet wie je bent, het is wat je doet. Het is een uiting van je binnenwereld, gevormd door ervaringen en patronen. Vaak gebeurt dit automatisch. Denk maar aan je eerste werkdag: alles voelde nieuw en spannend. Een week later ging alles al veel soepeler. Zo werkt het ook met gedrag. Maar hoe bewust ben jij je van jouw gedrag?
Gedraag je ‘normaal’… maar wat is normaal?
Misschien heb je wel eens gehoord: “Doe eens normaal.” Maar wat is normaal? Jouw “normaal” is anders dan dat van een ander. Onze referentiekaders verschillen. Het leren begrijpen van je eigen gedrag – en hoe dat verschilt van dat van anderen – kan enorm verrijkend zijn. In de interactie met anderen leer je niet alleen over hen, maar ook over jezelf. Durf jij te ontdekken welk gedrag jij vertoont in verschillende situaties? En wat dit zegt over jou?
Jouw gedrag: een kwaliteit én een valkuil
Gedrag levert je iets op. Vaak ontwikkel je een bepaald voorkeursgedrag omdat het je helpt om waardering te ontvangen of schade te vermijden. Maar voorkeursgedrag heeft ook beperkingen. Hoe reageer je bijvoorbeeld in stressvolle situaties? Wat gebeurt er als verandering om de hoek komt kijken? Met deze inzichten kun je bewuster omgaan met jouw gedrag en effectiever worden, zowel privé als professioneel.
DiSC: Jouw voorkeursgedrag in kaart brengen
Een krachtig hulpmiddel om je voorkeursgedrag te onderzoeken, is de DiSC-analyse. DiSC staat voor vier gedragsstijlen: Dominantie, Invloed, Stabiliteit en Consciëntieusheid. Met deze methode breng je in kaart hoe jij je gedraagt in dagelijkse situaties, hoe je reageert onder druk en waar je grenzen liggen.
Bijvoorbeeld:
Ben jij taakgericht of mensgericht?
Zoek je vaak verbinding of focus je op resultaten?
Hoe ga je om met verandering of conflicten?
Door deze vragen te beantwoorden, krijg je inzicht in jouw sterke punten, maar ook in je valkuilen. Dit helpt je niet alleen om jezelf beter te begrijpen, maar ook om effectiever samen te werken met anderen..
DiSC als sleutel tot betere samenwerking
DiSC is niet alleen een hulpmiddel voor zelfkennis; het is ook een krachtig middel om anderen beter te begrijpen. Elk team bestaat uit verschillende persoonlijkheden en gedragsstijlen. Met een DiSC-analyse ontdek je hoe jouw gedrag invloed heeft op anderen én hoe je beter kunt inspelen op hun behoeften.
Voorbeeld:
In een team met veel dominante persoonlijkheden kan een mensgerichte stabilisator de balans brengen.
Heb je vooral resultaatgerichte collega’s? Dan kan het enthousiasme van de ‘i’ zorgen voor meer verbinding en creativiteit.
Door elkaars gedrag te begrijpen, bouw je aan een effectiever en harmonieuzer team.
Voorkeursgedrag is geen vaststaand feit!
Je voorkeursgedrag is niet in beton gegoten. Het is een blauwdruk die je in de loop van je leven hebt ontwikkeld. Dit gedrag was effectief in het verleden, maar is dat nog steeds? Met DiSC leer je hoe je je gedrag kunt herkennen en aanpassen aan verschillende situaties. Dit geeft je meer flexibiliteit en keuzevrijheid.
Stel jezelf eens deze vragen:
Hoe reageer ik op kritiek?
Hoe pak ik nieuwe uitdagingen aan?
Ben ik bereid om mijn gedrag te veranderen als de situatie daarom vraagt?
Met deze inzichten kun je groeien en effectiever worden in je communicatie en samenwerking.
DiSC in praktijk: van persoonlijke ontwikkeling tot recruitment
DiSC is breed toepasbaar. Of je nu jezelf beter wilt leren kennen, effectiever wilt communiceren of een sterk team wilt bouwen, de inzichten uit DiSC bieden waardevolle handvatten.
Persoonlijke ontwikkeling:
Met een DiSC-analyse ontdek je je sterke punten en hoe je die beter kunt inzetten. Ook krijg je inzicht in je valkuilen en leer je hoe je hier bewuster mee om kunt gaan.
Teamsamenstelling:
De kracht van een team zit in diversiteit. Met een mix van gedragsstijlen – zoals introvert en extravert, taakgericht en mensgericht – haal je het beste uit iedereen. Een DiSC-analyse helpt om deze mix bewust te creëren.
Recruitment:
Wil je weten of een sollicitant goed in je team past? Voeg een DiSC-analyse toe aan je sollicitatieprocedure. Zo krijg je snel inzicht in het voorkeursgedrag van een kandidaat. Dit voorkomt misverstanden en zorgt voor betere matches.
Begin jouw reis met DiSC
Wil jij jezelf beter leren kennen en effectiever worden in je gedrag? Als gecertificeerd DiSC-analist help ik je graag. Samen brengen we jouw gedragsstijl in kaart en ontdekken we hoe je nog meer uit jezelf en je samenwerking kunt halen.
Wil je DiSC inzetten voor je team of organisatie? Ik laat je graag zien hoe een DiSC-analyse bijdraagt aan betere samenwerking, meer begrip en uiteindelijk betere resultaten.
Neem contact met me op voor een persoonlijke analyse of een voorbeeldrapportage. Laten we samen ontdekken wat DiSC voor jou kan betekenen!
Trauma Diepe wond Verborgen in stilte Onzichtbaar maar zo voelbaar Heel
Wat is een psychisch trauma?
Trauma. Een woord dat tegenwoordig veel gehoord wordt. Maar wat betekent het eigenlijk? Als ik het over trauma heb, dan bedoel ik een psychische wond. Een wond die ontstaat na een intense gebeurtenis waarin je je machteloos voelde. Een moment waarin je geen kans had om te reageren, je gevoelens te uiten of jezelf te ontladen. Je bevriest als het ware. Het moment blijft hangen in je lichaam, zelfs als je denkt dat het uit je geheugen is verdwenen.
Trauma is niet nieuw, ook al lijkt het door de toegenomen aandacht een ‘hype’. Maar het is nu eenmaal een gegeven. Wat je aandacht geeft, wordt zichtbaarder. En dat is precies wat er met trauma gebeurt: het is een wond die je misschien hebt weggestopt, maar die in je lichaam blijft leven.
Je bevriest als het ware in de situatie. Je houdt ‘het moment’ vast. En als er nadien geen ruimte is/mag zijn voor jouw gevoelens zul je deze gevoelens uitschakelen. Dat uitschakelen gaat zo grondig dat je niet meer bewust bent van die gevoelens. Hoewel uit het geheugen verbannen zijn ze niet weg. Ze worden opgeslagen in je lichaam. Zetten zich vast in je lijf.
De impact van trauma op lichaam en geest
Een psychisch trauma raakt je in de kern. Wanneer je gevoelens niet mogen bestaan, worden ze afgesplitst. Een deel van jou stopt met ‘meedoen’. Je gaat overleven in plaats van leven. Het moment wordt ingekapseld, en wat ooit een geheel was, voelt niet langer heel. Je voelt je misschien opmerkelijk kalm aan de buitenkant, terwijl je van binnen de storm negeert.
Maar dat wat niet is verwerkt, blijft bestaan. Je lichaam bewaart alles. Wist je dat trauma niet alleen je mentale gezondheid beïnvloedt, maar zich ook fysiek kan uiten? Veel mensen ervaren klachten zoals chronische stress, spierspanning of zelfs slapeloosheid zonder te weten dat deze verband houden met onverwerkte emoties.
En het gaat verder. Trauma kan niet alleen je leven beïnvloeden, maar ook dat van de generaties na jou. Dit wordt generatiegebonden trauma genoemd. Het is alsof het onvoltooide verleden steeds weer op de deur klopt, wachtend tot jij het opent en aankijkt.
Trauma: een stille erfenis
Trauma stopt niet bij jou. Het kan doorgegeven worden, van generatie op generatie. Misschien herken je het gevoel dat bepaalde patronen zich blijven herhalen in je familie. Die last voelt zwaar, maar is niet jouw schuld. Toch draagt het een belangrijke boodschap: wat niet is verwerkt, zoekt heling.
“Wat we niet durven voelen, blijft ons op een andere manier achtervolgen. Het lichaam zal altijd zoeken naar balans.”
Veel mensen vinden het eng om die pijn onder ogen te zien. “Wat heeft het voor zin?” zeggen ze vaak. “Ik heb het toch goed gehad?” Maar soms kom je voor hulp met iets dat nú speelt, en ontdek je dat het onbewust verbonden is met een dieper, oud verhaal.
“Je lichaam bewaart wat je geest wil vergeten. Alleen door te voelen kun je echt helen en verder leven.”
Hoe herstel je de verbinding met jezelf?
Het besef dat je afgesplitste delen hebt, kan confronterend zijn. Maar het biedt ook een kans. Trauma hoeft geen levenslange bestemming te blijven. Je kunt die delen leren herkennen, erkennen en opnieuw integreren.
Dit proces vraagt moed. Het betekent dat je je openstelt voor wat ooit pijn deed. Maar het betekent ook dat je jezelf opnieuw leert kennen. Door aandacht te geven aan wat verborgen is, door te voelen wat ooit te pijnlijk leek, ontstaat ruimte. Je komt dichter bij je eigen verlangen, bij dat wat jou heel maakt.
Stap voor stap naar heling
Niemand kiest voor zijn plezier de weg van pijn en verwerking. Maar als je durft te kijken, ontdek je dat er meer mogelijk is dan je dacht. Het is niet makkelijk, maar heling is geen eenzame weg. Het is een reis terug naar jezelf.
Hulp nodig?
Als je voelt dat dit resoneert, weet dan dat je niet alleen bent. Het verwerken van trauma is een proces, en soms heb je begeleiding nodig. Neem contact op of ontdek hoe deze therapie jou kan ondersteunen bij jouw pad naar heling.
