Representant Open, gevoelig Waarneemt, voelt, ervaart Geeft terug wat IS Zuiver
Over zelfreflectie, balans en het vermijden van de reddersrol
Om representant te zijn in een systemische opstelling vraagt meer dan alleen aanwezig zijn. Het vergt niet alleen sensitiviteit, maar ook het vermogen om helder onderscheid te maken tussen wat van jou is en wat van het systeem dat je representeert.
Daarbij ligt er een uitdaging: hoe blijf je trouw aan wat je waarneemt zonder in de rol van redder te schieten? Zelfreflectie speelt hierin een cruciale rol. In deze tekst verken ik hoe een representant de redders-rol vermijden en hoe kan zelfreflectie kan worden toegepast om zijn rol te zuiveren en te versterken.
Wat maakt een representant ervaren?
Een ervaren representant brengt een aantal essentiële kwaliteiten mee. Om te beginnen de vaardigheid om waar te nemen zonder te oordelen. Representeren is het vermogen om energieën, emoties en verhoudingen in een systeem waar te nemen en deze zonder persoonlijke interpretatie terug te geven. (In de begeleiding van zelf-resonantie spreek ik over resonant.) Dit betekent dat een representant zich volledig openstelt, zonder zich te laten leiden door zijn eigen geschiedenis, overtuigingen of verlangens.
Daarnaast is zelfbewustzijn van groot belang. Iedere representant neemt zichzelf mee in het proces. Dat betekent dat gevoelens die tijdens een opstelling opkomen deels van hemzelf kunnen zijn en deels van het systeem dat hij representeert. Een goede representant weet, door ervaring of begeleiding, deze twee te onderscheiden. Dit vraagt om een zekere mate van innerlijke rust en de bereidheid om zichzelf te blijven onderzoeken.
Tot slot is vertrouwen belangrijk: vertrouwen in de begeleider, het proces en wat zich aandient. Een representant hoeft niets te forceren of te willen ‘oplossen’; zijn enige taak is om zo zuiver mogelijk terug te geven wat hij waarneemt. Een ervaren representant weet dat het proces zich vanzelf ontvouwt, zonder dat hij iets hoeft te veranderen of te verbeteren.
“De reddersrol vermijden betekent accepteren dat pijn in een opstelling soms noodzakelijk is.”
Hoe kan een representant de reddersrol vermijden?
De reddersrol ontstaat vaak uit een gevoel van ongemak bij wat in de opstelling zichtbaar wordt. Het kan pijnlijk zijn om getuige te zijn van diep verdriet, verlies of conflict bij de vraagsteller. Dit kan resoneren met de eigen pijn van de representant, waardoor de impuls ontstaat om te verzachten, te troosten of zelfs te corrigeren wat er wordt waargenomen. Het probleem is dat dit niet helpt; het kan juist het proces van de vraagsteller verstoren en verduisteren wat werkelijk is.
Om de reddersrol te vermijden, is bewustzijn van de eigen emoties en impulsen cruciaal. Een representant moet zichzelf kunnen afvragen: Waarom voel ik de behoefte om in te grijpen? Komt dit voort uit mijn eigen pijn, of probeer ik het ongemak van de vraagsteller (en daarmee mijn eigen ongemak) te verzachten?
Dit vraagt niet alleen om scherpte tijdens de opstelling, maar ook om openheid voor feedback van de begeleider. De begeleider speelt hierbij een belangrijke rol door signalen van reddersgedrag te herkennen en de representant hierop aan te spreken.
Een andere manier om uit de reddersrol te blijven, is door te onthouden dat de waarheid die in een opstelling wordt getoond, altijd dienstbaar is aan de vraagsteller. Hoe pijnlijk ook, het is niet aan de representant om dit te verzachten of te veranderen. Het erkennen van wat er is, is vaak precies wat nodig is voor heling.
Zelfreflectie: hoe en waarom?
Zelfreflectie is essentieel voor een representant om zijn rol zuiver te houden en zichzelf beter te leren kennen. Dit kan zowel tijdens als na een opstelling plaatsvinden. Tijdens een opstelling helpt het om jezelf voortdurend te observeren: Wat voel ik nu? Waar komt dit vandaan? Hoe beïnvloedt dit mijn waarneming en gedrag in deze opstelling? Dit helpt om onderscheid te maken tussen persoonlijke gevoelens en de dynamieken van het systeem.
Na een opstelling is er ruimte voor verdere reflectie. Dit kan individueel, bijvoorbeeld door te journalen over wat je hebt waargenomen, wat je hebt gevoeld en wat dit mogelijk zegt over jouw eigen innerlijke processen. Ook kan dit in gesprek met de begeleider of andere deelnemers plaatsvinden. Feedback van buitenaf helpt om blinde vlekken te ontdekken en nieuwe inzichten op te doen.
Wat is nodig voor zelfreflectie?
Om effectief aan zelfreflectie te doen, is een open en niet-oordelende houding nodig. Dit vraagt om moed: het kan confronterend zijn om te ontdekken dat een sterke emotie in een opstelling niet alleen met het systeem te maken had, maar ook met jezelf. Daarnaast is tijd en ruimte nodig. Zelfreflectie vraagt om momenten van rust, waarin je zonder haast kunt terugkijken op wat je hebt ervaren.
Een andere belangrijke factor is begeleiding. Een ervaren begeleider kan een representant helpen bij het onderzoeken van wat hij tijdens een opstelling heeft waargenomen en wat dat over hemzelf zegt. Dit is geen teken van zwakte, maar juist van bereidheid om te groeien en bij te dragen aan het proces.
Conclusie:
Een ervaren representant is aanwezig, open en zuiver in zijn waarneming. Hij brengt zichzelf mee, maar weet ook wanneer hij zichzelf moet loslaten om de dynamieken van het systeem te laten spreken. Door bewust te blijven van zijn eigen emoties en impulsen, kan hij voorkomen dat hij in de reddersrol schiet.
Zelfreflectie is hierbij een onmisbaar instrument, dat niet alleen bijdraagt aan de kwaliteit van het representeren, maar ook aan persoonlijke groei. Met de juiste houding, begeleiding en bereidheid om te leren, kan iedere representant een waardevolle bijdrage leveren aan het proces van de vraagsteller én zichzelf.
De kracht van veiligheid en zelfresonantie: een proces van groei
Veiligheid is niet alleen een omstandigheid; het is iets wat je voelt, diep van binnen. Het is de basis die ruimte creëert om te ontdekken, te onderzoeken en te groeien. Voor veel mensen is die veiligheid niet vanzelfsprekend of slechts gedeeltelijk aanwezig. Misschien voel je een verlangen om te bewegen, om te onderzoeken wat er in je leeft. Maar net op het moment dat je die eerste stap zet, kan je overlevingsdeel de noodrem aantrekken: tot hier en niet verder!
Dit spanningsveld tussen je gezonde deel en je overlevingsdeel is herkenbaar en begrijpelijk. Het erkennen van dit beschermende mechanisme is een belangrijke eerste stap. Het betekent niet dat je gefaald hebt of dat je niet verder kunt. Integendeel, het is een uitnodiging om bewust te worden van wat er in je speelt. Door te erkennen dat een deel van jou je probeert te beschermen, zet je al een stap richting het versterken van je gezonde deel en daarmee het vergroten van je gevoel van veiligheid.
Het verschil tussen gezond en overlevingsdeel
In theorie lijkt het onderscheid tussen je gezonde deel en je overlevingsdeel helder. Je gezonde deel is het deel van jou dat openstaat voor groei, verbinding en zelfexpressie. Je overlevingsdeel daarentegen is gericht op bescherming en het vermijden van pijn of risico’s. In de praktijk is dit verschil echter vaak minder duidelijk. Ons overlevingsdeel is geraffineerd en werkt subtiel. Het kan ons overtuigen dat bepaalde patronen of gedragingen noodzakelijk zijn, zelfs als ze ons beperken. Dit opmerken en erkennen is een cruciaal onderdeel van het proces van zelfresonantie.
Vergroten van jouw gezonde deel is: Nieuwe dynamiek
Zelfresonantie biedt een weg om dieper te voelen wat er in je leeft en welke delen in jou aan het woord zijn. Het is geen snelle oplossing, maar een proces van telkens opnieuw afstemmen op jezelf. Het vraagt om tijd, geduld en compassie. Door regelmatig stil te staan bij wat je voelt en welke delen actief zijn, vergroot je het bewustzijn van je innerlijke wereld.
Wanneer je gezonde deel sterker wordt, ontstaat er een nieuwe dynamiek. Het overlevingsdeel hoeft niet langer constant op de voorgrond aanwezig te zijn. In plaats daarvan kan het naar de achtergrond verschuiven, klaar om in actie te komen als dat echt nodig is. Dit maakt ruimte voor meer verbinding, rust en vertrouwen in het dagelijks leven.
Veiligheid opent de weg naar meer innerlijke vrijheid
Het versterken van je gezonde deel en het werken met zelfresonantie is een weg naar meer innerlijke vrijheid. Het stelt je in staat om beter te onderscheiden wat jou dient en wat jou tegenhoudt. Het is een uitnodiging om met mildheid naar jezelf te kijken en jezelf de ruimte te geven om te groeien.
Veiligheid begint bij het erkennen van wat er is, zonder oordeel. Het vraagt om een bewuste keuze om te luisteren naar je innerlijke signalen en daar met liefdevolle aandacht mee om te gaan. In die veiligheid vind je de ruimte om te leven vanuit je kracht en je gezonde deel steeds meer tot bloei te laten komen.
Logisch
Zoals Jij
Jouw leven voelt
Loyaliteit, angst, leren vertrouwen
Leef
Ook de bubbel is logisch
Jouw kijk op de wereld, het venster waar jij doorheen kijkt. Het is niet altijd vanzelfsprekend om nieuwe vensters op te zoeken. Om je kijk op de wereld opnieuw te bezien. Want wat moet een ander wel niet van denken. Dit is een blog over de helden die in een familieopstelling iets willen onderzoeken of willen bijdragen aan de zoektocht van een ander.
Als je maar genoeg in je eigen bubbel blijft, dan wordt je als vanzelf bevestigd in de ideeën en gedachten die je hebt. Je wordt voortdurend zelfs positief bevestigd. Je voelt je gesteund. En als het even mee zit is het onbegrijpelijk dat anderen niet zien wat jij ziet. Sterker nog, een ander idee of gedachte voelt als een aanval op waar jij in gelooft. En je in je bubbel ook bevestigd ziet.
Zuigkracht van de Bubbel
Ik denk dat iedereen wel beseft hoe gemakkelijk je in een bubbel wordt gezogen. Het heeft eigenlijk ook wel voordelen, die bubbel. Individuele verantwoordelijkheid wordt ingesloten in groepsverantwoordelijkheid. Je hoeft je niet te verdedigen of een eigen mening vormen over wat je ziet en hoort. Je bent loyaal aan de groep. En die ander? Die snapt het gewoon nog niet.
Het is verleidelijk om nu naar de actualiteit te springen. Naar alle polarisatie. Op zoveel verschillende gebieden. Maar ik neem je mee naar een andere bubbel. Naar de bubbel van jouw familie! Een bubbel die drijft op het familiegeweten. Waar onuitgesproken geldt: “Zo doen wij dat bij ons. En als je bij ons wilt horen doe en denk je zoals wij willen”. Punt uit. Eigenlijk precies zoals in de grote wereld.
Het vraagt Lev om te Leven
Wat moet …….. er wel niet van denken. De angst om niet geaccepteerd te worden, houdt velen in het gareel. Zij die eruit springen omdat ze het anders willen doen, moeten doorgaans grote offers brengen. En vergis je niet. Je kunt je verstoten voelen zonder dat iemand er iets van merkt. Omdat je ogenschijnlijk ‘meedraait in het geheel’. En tegelijk niet dúrft te vertellen.
Bubbels conditioneren. Ze houden je doen en laten binnen de grenzen. Bubbels geven een vorm van (schijn)veiligheid. En beperken je als de grenzen van de bubbel hermetisch zijn afgesloten. En ook hier geldt: Jij bent zélf de persoon die de grenzen dicht houdt. Omdat een open grens uitnodigt om verantwoordelijkheid te nemen. Om ontoelaatbaar risico toe te laten.
Een pijnlijke werkelijkheid. Soms.
Na je geboorte ben je afhankelijk van anderen. Zonder de zorg van een ander zou je het niet hebben overleefd. Je moeder staat het dichtst bij. Met haar was je al samen één. De loyaliteit die groeit vanuit deze afhankelijk is groot. Je moest wel. Je wordt verstoten door niet loyaal te zijn aan ‘de wetten’ van de groep. Een kinderlijke gedachte. Soms een pijnlijke werkelijkheid.
Ik ontmoet steeds meer mensen die kennis hebben van familieopstellingen. En heb al veel mogen begeleiden in een familieopstelling. Je zou haast gaan denken dat iedereen wel weet heeft van deze therapeutische manier van werken. Over bubbel gesproken. Er kennis van hebben genomen, er van hebben gehoord. Het is niet gelijk aan omarmen. En dat is oké.
Wat zullen ZE er van vinden?
Loyaliteit aan het familiegeweten kan je eigen onderzoek in de weg zitten. “Wat zullen “ze” er wel niet vinden? Maar wie is dan die “ze”? De eigen familie? Omdat je ervoor schaamt iets naar buiten te brengen wat in de familie hoort te blijven? Bang om buiten te worden gesloten? De reactie van de groep waarmee je een(familie)opstelling mee uitwerkt? Of bang voor je zelf?
In een familieopstelling tracht ik zicht op helderheid te geven. Welke dynamieken spelen er en waar is iemand verstrikt geraakt. Los maken uit die verstrikking is geen quick-fix. Hoe rationeel je het ook wilt benaderen. Dat is niet de ingang. Voelen waar je verstrikt bent geraakt en voelen hoe je daar los van komt. Het is tegemoet komen aan een dieper weten. Maar ja ……. Voelen.
Voelen kunnen we allemaal
Het is zo fijn om te zien hoe representanten die al een aantal malen hebben gerepresenteerd steeds beter durven te vertrouwen op hun gevoel. Ja…. Je helpt hiermee de vraagsteller met de vraag. Maar bovenal help jij jezelf door te leren te vertrouwen op wat je voelt. Want voelen, dat kunnen we allemaal. We moeten het misschien alleen weer leren te doen. En toe te staan.
Wat we ervaren vanuit ons familiesysteem. Het is zo persoonlijk en tegelijkertijd zo universeel. Iedereen herkent wel iets bij zich zelf. Omdat die herkenning er is valt het oordeel weg. Je ontmoet een stuk(je) van jezelf. En dan gaat die opstelling opeens ook een beetje over jou. Dit is de bron van de gevoelde veiligheid. “Het is eigenlijk best logisch allemaal” was een reactie van een jonge deelneemster tijdens een opstelling. Niks geen zweverigheid.
Alles is energie
en in resoneren
met elkaar verbonden
Alles is in essentie energie en in resoneren met elkaar verbonden. Met die zin is een belangrijk antwoord op de vraag “hoe werkt dat nu” van familieopstellingen gegeven. Resoneren is meetrillen op aanwezige energie. Het trillen van alles is een voortdurende beweging en (her)ordening. Een ontwikkeling die er op is gericht om te komen tot een dynamische balans van alles. Die beweging (ontwikkeling) stagneert wanneer bepaalde patronen zich blijven herhalen. Dat stagneert de beweging en er ontstaat disbalans. In een familieopstelling wordt ordening in het systeem aangebracht,
Verbinden met bron en ordening
Levensvragen hebben veelal betrekking op ordening. Bert Hellinger heeft daarnaar veel onderzoek gedaan met de werkvorm ‘familieopstellingen’. Drie principes bleken daarin van doorslaggevend belang inzake ordening van systemen. De principes zijn: ‘Binding; Ordening; Balans’. 1. Alles wat tot het systeem behoort dient te worden ingesloten. 2. Alles heeft zijn eigen unieke plek in het systeem in te nemen. 3. Een balans tussen nemen en geven houdt energie in beweging. In een familieopstelling verbindt jij je met je bron en de ordening van het leven.
Een impuls voor een beweging
Een opstelling is een moment van heroriëntatie en verzoening. Het geeft een impuls om je plek in te nemen en je anders te gaan verhouden, waardoor er een beweging naar de toekomst mogelijk is. Deze beweging van de ziel wordt vaak omschreven met het woord ‘magisch’. Met een opstelling komt er een proces op gang. Zonder vooraf bepaald tijdspad. Soms kun je de flow van het leven direct ervaren én het kan zijn dat jouw proces meer tijd nodig heeft. Opgedaan inzicht, een oplossingsrichting, het geeft jou handvatten om je (opnieuw) te verhouden tot wat er is.
Familieopstelling in Midden-Drenthe
Ik begeleid maandelijks familieopstellingen met representanten in Smilde, Midden-Drenthe. We beginnen altijd met het zo scherp mogelijk formuleren van jouw vraag. (Deze hoeft vooraf niet bekend gemaakt te worden). Representanten worden gevraagd om te resoneren met de energie in het systemisch veld. Zo wordt ruimtelijk het innerlijk beeld zichtbaar gemaakt. Alsof het een levend schilderij betreft. Als begeleider bevraag ik de representanten over gevoel en waarneming in de opstelling. Op enig moment kom je zelf in de opstelling om de energie van de ordening te ervaren.
Zicht op helderheid
Ik ben mij ervan bewust hoe spannend het voor jou als vraagsteller kan zijn. (Maar ook als je als representant deelneemt). Jouw vraag is immers heel persoonlijk! Op verzoek kan er ook een ‘blinde opstelling’ worden gedaan. Dat betekent dat jouw vraag niet bekend wordt gemaakt aan de representanten. Voor de werking van de opstelling maakt het geen verschil. Er zijn veel verschillende manieren om een opstelling te begeleiden. Mijn werkwijze is om te laten ontstaan wat er al is. En te werken met dát wat zich aandient. Wetend dat elke opstelling zicht geeft op meer helderheid.
Energie laten stromen vraagt geen kracht
Tegen de stroom inroeien vraagt veel inzet en kracht. Je mee laten voeren met de stroom daarentegen gaat moeiteloos en kost weinig tot geen energie. Verstrikt zijn in je systeem van herkomst haalt je uit die flow. Loyaliteit aan het familiegeweten, heftige traumatische gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden, ze kunnen het stromen van jouw energie stagneren. Door opnieuw te ordenen kom je steviger in het leven te staan. Je leert je opnieuw te verhouden tot wat zich aandient. Vanuit je eigen unieke plek in jouw systeem. Het wordt gemakkelijker en vanzelfsprekender.
Ziekte, trauma of niet kunnen kiezen?
Vrijwel alle vragen kunnen worden opgesteld in een opstelling. Het is belangrijk om te weten dat een vraag altijd over jou dient te gaan. Vragen kunnen heel divers zijn. Tijdens de maandelijkseopstellingen werk ik doorgaans niet met thema’s. Alles mag er zijn. Of het nu over keuze’s gaat waar je voor staat, over ziekte of trauma, of omdat je geen grenzen aan kunt geven en jezelf daardoor voortdurend verliest. Als representant kun je worden uitgenodigd om een iets of iemand in de opstelling te representeren. Vaak wordt je dan ook geraakt in delen van jezelf. Hieronder enkele “voorbeeld-vragen”:
Ik voel me altijd zo verantwoordelijk, hoe kan ik hier mee om leren gaan?
Hoe vind ik meer rust in mezelf?
Hoe komt het dat ik steeds tegen dezelfde problemen aanloop?
De ruzies met mijn partner verlopen telkens volgens een vast patroon en het lukt me niet om dit te veranderen.
Ik laat iedereen over mijn grenzen gaan.
Het lukt mij niet om een partner te vinden.
Hoe kan ik (betere) keuzes maken?
Ik wil dingen veranderen in mijn leven. Maar het lukt mij maar niet.
Hoe kan ik een baan vinden die echt bij me past?
Er is geen vertrouwelijkheid tussen mij en mijn zus. Waarom?
Wat maakt dat ik mij zo snel afgewezen voel?
Welke rol speelt mijn ziekte in mijn leven en hoe kan ik die plaatsen?
Hoe kunnen mijn kinderen opgroeien zonder dat ze mijn problemen overnemen?
Er is zo vaak strijd: met mijn partner, met mijn familie, met collega’s. Ik wil dat anders!
Waar is mijn plek? Ik voel me nergens echt thuis.
Een terugkerend patroon in je leven dat je wilt veranderen.
Psychische klachten zoals depressie, overspannenheid en psychosen,
Ik regel altijd alles, hoe kan ik daar van loskomen?
Tot Slot
Ik geef tot slot graag weer wat Bert Hellinger ondermeer over opstellingen heeft gezegd: ‘Wanneer je het totaal kunt zien, kun je zien wat zich aan de harmonie onttrekt. Het geeft je een allesomvattend, kritisch onderscheidingsvermogen. Op een dergelijke diepe waarneming rustende kritiek kan worden overgebracht op een manier die anderen niet veroordeelt, maar hen juist motiveert en stimuleert. Oordelen die uit werkelijk inzicht voorkomen zijn constructief en vrij van dogma’s.
Alles omvattende inzichten kunnen niet bereikt worden enkel en alleen door het verstand. Lichaam, geest en ziel dienen in het beoordelingsproces te worden meegenomen, zodat we ons instinctief kunnen ontwikkelen in een richting die onze groei bevordert en die zich weg beweegt van alles dat ons niet te dienste staat’.
Wat anderen hebben gezegd:
“Familie opstelling: afgestemd en ruimte voor wat er is.”
“Ik heb in november 2022 bij Joan een familieopstelling gedaan als representant. Joan is integer en heeft veel kennis van het systemisch werken. Er gebeurden prachtige dingen tijdens het uitwerken van de vragen van de vraagstellers. Joan geeft alle ruimte aan de deelnemers. Tevens is de ruimte waar de opstellingen worden gedaan een fijne ruimte.”
“Door Joan zijn zorgvuldige, geduldige, respectvolle en dragende manier waarop hij een familieopstelling begeleid voel ik mij altijd zeer op mijn gemak. Het is voor mij boeiend om te zien hoe Joan op die manier, samen met de vraagsteller, eerst tot een, op dat moment belangrijke, kern van de vraag weet te komen. Ik ervaar dat de familieopstellingen die dan volgen vaak diepgaand en indrukwekkend zijn, zowel voor de vraagstellers als voor andere aanwezigen. Daarnaast vind ik het bijzonder en bevestigend dat vraagstellers regelmatig aangeven hoezeer hun familie tot leven komt via representanten die onbekend zijn met hun familie. Oude (onbewuste) lasten van de familie die gedragen worden kunnen zo door middel van een opstelling losgelaten worden. En er blijken nauwelijks vragen te zijn waar geen familieopstelling bij past.”
Schuld en onschuld zijn dynamieken die onlosmakelijk met het leven zijn verbonden.
En hoe je onschuldig kunt blijven
In dit blog schrijf ik over schuld en onschuld. Er zijn verschillende invalshoeken mogelijk. Ik verduidelijk hoe schuld en onschuld een functie hebben. Hoe ze in polariteit aan elkaar gebonden zijn. De dynamiek van schuld en onschuld. Maar ook de betekenis van verantwoordelijkheid. De spagaat waar je in terecht kunt komen. En hoe schuld als een zware last in je lijf gaat zitten. Belofte schuld maakt schuld. Dus extra voorzichtig zijn met ‘beloven’? Ook neem ik overgenomen schuld mee in dit blog. Zou je wel onschuldig willen blijven?
Schuld is een verplichting
Door te geven en nemen begint de ervaring van schuld en onschuld. Wie geeft maakt aanspraak op iets. Wie neemt voelt een verplichting. Het is een patroon. Dat de uitwisseling van geven en nemen op gang brengt, Balans wordt bereikt als de gever neemt en de nemer geeft. Die balans brengt rust in het systeem. Als je iets krijgt verlies jij je onafhankelijkheid. En je onschuld. De schuld ervaar je als een hete aardappel. Een die je het liefst snel weer kwijtraakt. Schuld is de prijs die je betaalt voor aannemen. Zelf niets nodig hebben voelt als een opluchting. Jij bent immers niets verplicht.
Onschuldig blijven of nastreven
Wil je onschuldig blijven? Nastreven misschien? Dan doe je er goed aan om niets te nemen. Je bent dan immers ook niets verplicht. Besef wel, als je niet neemt ben je geen deelnemer. Sta je eigenlijk buitenspel. Je maakt je handen niet vuil. Het resultaat is een leeg gevoel. Ook al heb je rechtvaardiging gevonden om niet deel te nemen. Deze weigering om te nemen heeft in aanvang betrekking op de ouders. (Een of beide) Dit voorbeeld toont hoe energie stokt. Er is geen uitwisseling. Een deprimerende toestand van ontevredenheid is wat overblijft.
In een lastig parket komen
Het niet aan kunnen aannemen van ouders heeft gevolgen. Wat in deze relatie onmogelijk (b)lijkt ervaar je ook in andere relaties. Schuld en onschuld in nemen en geven blijft dan een thema. Je kunt onschuldig te blijven door aanspraak te maken op de ander. Door meer te geven dan je gekregen hebt. In relaties is dit nastreven van onschuld desastreus. Wel geven en niet willen ontvangen brengt de ander in een lastig parket. Er kan geen balans worden gevonden in de uitwisseling. Het maakt de relatie eindig. Het is niet meer op te brengen.
Verantwoordelijkheid nemen
Aan schuld en onschuld kleeft het woord verantwoordelijkheid. Schuld op je nemen is verantwoordelijkheid nemen. Het afwijzen van schuld daarentegen is je poging om onschuldig te blijven. Zodat je geen verantwoordelijkheid hoeft te nemen. Als je een belofte maakt neem je een schuld op je. Jij bent verantwoordelijk voor het nakomen van de belofte. Voor het erkennen van de schuld die je op je hebt geladen. Daarin kun je dus niet meer onschuldig zijn. Onschuldig (willen) blijven is het niet kunnen/willen nemen van verantwoordelijkheid.
De zware last van schuld
Schuld kun je als een enorme zware last ervaren. Een die je voelt in je lichaam. Meestal in je schouders en/of je rug. Beloftes kunnen op allerlei lagen worden gedaan. Belofte maakt schuld. Hoe de belofte tot stand is gekomen maakt verschil. Vanuit je Volwassene egopositie. Of vanuit je Kind-egopositie, of als kind. Bijv. De belofte van het kind om voor pappa te zorgen nu mama er niet meer is. Het is een belofte die ver reikt. Wat maakt dat het kind lastig kan nemen. Een belofte als magische taak. Onmogelijk in te lossen. Een zware last uit loyaliteit gedragen.
Overgenomen schuld
Een niet vereffende schuld in je systeem van herkomst. Je hebt er geen weet van. En toch draag jij een schuld uit jouw familiesysteem. Het leven voelt zwaar. Uitzichtloos. Zonder dat je er een vinger op kunt leggen waarom je die zwaarte voelt. Alle voorwaarden in je leven zijn zelfs goed ingevuld. Hoe kan dat toch. Alles wat er niet mag zijn wordt buitengesloten. En wat buitengesloten is wil ingesloten worden. Ook al is dit generaties later. Wat ingesloten moet worden klopt op de deur. En dat zou zomaar jouw deur kunnen zijn.
Dynamieken uit het leven
Schuld en onschuld zijn dynamieken die onlosmakelijk met het leven zijn verbonden. Onvermijdelijk wordt er een beroep gedaan. Neem je verantwoordelijkheid. Neem en geef in balans. Erken de schuld. Ook als die niet kan worden ingelost. Om de schuld die je draagt terug te geven als het niet jouw schuld is. Het is verhelderend om in een Lemniscaat de polariteiten te voelen. In een familieopstelling is schuld en onschuld een terugkerend thema. In een opstelling kun je zicht krijgen op helderheid. Hoe verhoud ik mij tot schuld. Hoe verhoud schuld zich tot mij. Krijg zicht op helderheid.
